Bài 5: Protêin

1.1.1. Thành phần hóa học

• Phân tử prôtêin có cấu trúc đa phân mà đơn phân là các axit amin.

• Có 20 loại acid amin khác nhau. Từ 20 loại này có thể cấu tạo nên vô số các protein khác nhau về thành phần, số lượng, và trình tự các acid amin, đảm bảo tính đa dạng và đặc thù của từng loại protein.

• Cấu tạo mỗi đơn phân gồm có 3 thành phần chính: Nhóm COOH, nhóm NH₂ và gốc R liên kết với cacbon trung tâm (Cả COOH và NH₂ , cả 1 nguyên tử H đều liên kết với C - C này gọi là C alpha).

1.1.2. Cấu trúc vật lí:

• Cấu trúc bậc 1:

  • Các axit amin liên kết với nhau tạo nên 1 chuỗi axit amin là chuỗi pôlipeptit.

  • Chuỗi pôli peptit có dạng mạch thẳng.

• Cấu trúc bậc 2:

Cấu trúc bậc 2 là cấu trúc vòng xoắn lò xo đều đặn hoặc gấp nếp beta, các nếp gấp và vòng xoắn được cố định bởi các liên kết hidro giữa các acid amin gần nhau.

• Cấu trúc bậc 3:

Chuỗi xoắn cuộn xếp tạo thành cấu trúc đặc thù trong không gian 3 chiều, tạo nên tính đặc trưng cho từng loại protein bằng các liên kết đisunfua, liên kết ion, vander_van… tăng tính bền vững của phân tử protein

• Cấu trúc bậc 4:

2 hay nhiều chuỗi cuộn xếp bậc 3 liên kết với nhau tạo thành phần phân tử protein hoàn chỉnh, có cấu hình không gian đặc trưng cho từng loại protein, giúp nó thực hiện được chức năng hoàn chỉnh.

• Tham gia cấu tạo nên tế bào và cơ thể (nhân, màng sinh học, bào quan...)
  • Ví dụ protein tham gia cấu tạo màng sinh học

• Dự trữ các axit amin.
  • Ví dụ: Protein trong sữa, trong các loại hạt...

• Vận chuyển các chất (Hêmôglôbin).
  • Ví dụ: Hemoglobin trong máu

• Bảo vệ cơ thể (kháng thể).
  • Ví dụ: Kháng thể

• Thu nhận thông tin (các thụ thể).

• Xúc tác cho các phản ứng (enzim).

• Tham gia trao đổi chất (hoocmôn).

Sau khi học xong bài này các em cần:

• Phân biệt được các mức độ cấu trúc của prôtêin: cấu trúc bậc 1, bậc 2, bậc 3 và bậc 4.
• Nêu được chức năng của một số loại prôtêin và đưa ra các ví dụ minh họa.
• Nêu được các yếu tố ảnh hưởng đến chức năng của prôtêin và giải thích được ảnh hưởng của những yếu tố này đến chức năng của prôtêin.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 10 Bài 5 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Nguyên tố hoá học nào sau đây có trong Prôtêin nhưng không có trong lipit và đường:

  • A. Phôt pho
  • B. Natri
  • C. Nitơ
  • D. Canxi

• Câu 2:

  Đơn phân cấu tạo của Prôtêin là:

  • A. Mônôsaccarit
  • B. axit amin
  • C. Photpholipit
  • D. Stêrôit

• Câu 3:

  Loại liên kết hoá học chủ yếu giữa các đơn phân trong phân tử Prôtêin là:

  • A. Liên kết hoá trị 
  • B. Liên kết este
  • C. Liên kết peptit
  • D. Liên kết hidrô

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 10 Bài 5 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 27 trang 41 SBT Sinh học 10

Bài tập 28 trang 41 SBT Sinh học 10

Bài tập 30 trang 41 SBT Sinh học 10

Bài tập 31 trang 42 SBT Sinh học 10

Bài tập 32 trang 42 SBT Sinh học 10

Bài tập 33 trang 42 SBT Sinh học 10

Bài tập 34 trang 42 SBT Sinh học 10

Bài tập 36 trang 43 SBT Sinh học 10

Bài tập 1 trang 35 SGK Sinh học 10 NC

Bài tập 2 trang 35 SGK Sinh học 10 NC

Bài tập 3 trang 35 SGK Sinh học 10 NC

Bài tập 4 trang 35 SGK Sinh học 10 NC

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!