Tóm tắt lý thuyết
1.1. Cung phản xạ sinh dưỡng
- Đường đi của xung thần kinh trong cung phản xạ vận động: Cơ quan thụ cảm tiếp nhận kích thích sẽ phát xung thần kinh theo dây thần kinh hướng tâm qua sừng sau đến trung ương thần kinh phân tích rồi phát xung thần kinh qua rễ trước theo dây thần kinh li tâm đến cơ quan phản ứng là bắp cơ.
- Đường đi của xung thần kinh trong cung phản xạ vận động: Ruột co bóp phát xung thần kinh theo dây thần kinh hướng tâm tới sừng bên của tủy sống phân tích rồi phát xung thần kinh đi tới các hạch giao cảm và theo dây thần kinh li tâm trả lời kích thích làm giảm nhu động ruột.
.png)
Cung phản xạ điều hòa hoạt động tim (phản xạ sinh dưỡng): Từ thụ quan áp lực phát xung thần kinh cảm giác theo sợi cảm giác về trung tâm thần kinh ở trụ não (hành tủy), phân tích rồi phát xung thần kinh theo dây phế vị qua sợi trước hạch tới hạch đối giao cảm qua sợi sau hạch tới tim làm giảm nhịp tim.
⇒ Cung phản xạ sinh dưỡng có:
- Trung khu: chất xám ở sừng bên tủy sống và trụ não.
- Có hạch thần kinh.
→ Điều khiển hoạt động của các cơ quan nội tạng.
Sự khác nhau giữa cung phản xạ vận động và cung phản xạ sinh dưỡng
| Cung phản xạ vận động | Cung phản xạ sinh dưỡng | ||
| Cấu tạo | Trung ương | Đại não, tủy sống | Trụ não, sừng bên tủy sống |
| Hạch thần kinh | Không có | Có | |
| Đường hướng tâm | Từ cơ quan thụ cảm → trung ương (sừng sau) | Từ cơ quan thụ cảm→ trung ương (sừng bên) | |
| Đường li tâm | Đến thẳng cơ quan phản ứng | Chuyển giao ở hạch thần kinh | |
| Chức năng | Điều khiển hoạt động cơ vân (có ý thức) | Điều khiển nội quan (không ý thức) | |
1.2. Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng
- Hệ thần kinh sinh dưỡng gồm 2 phần;
- Trung ương nằm trong não, tủy sống
- Ngoại biên là các dây thần kinh và hạch thần kinh
- Hệ thần kinh sinh dưỡng gồm hai phân hệ:
- Phân hệ giao cảm
- Phân hệ đối giao cảm
So sánh cấu tạo phân hệ giao cảm và phân hệ đối giao cảm
| Cấu tạo | Phân hệ giao cảm | Phân hệ đối giao cảm |
| Trung ương |
|
|
| Ngoại biên gồm:
|
|
|
1.3. Chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng
Hai phân hệ hoạt động đối lập nhau giúp điều hòa hoạt động của các cơ quan nội tạng.
So sánh chức năng của phân hệ giao cảm và phân hệ đối giao cảm
| Các phân hệ | Giao cảm | Đối giao cảm |
| Tác động lên | ||
| Tim Phổi Ruột Mạch máu ruột Mạch máu đến cơ Mạch máu da Tuyến nước bọt Đồng tử Cơ bóng đái | Tăng lực và nhịp cơ Dãn phế quản nhỏ Giảm nhu động Co Dãn Co Giảm tiết Dãn Dãn | Giảm lực và nhịp cơ Co phế quản nhỏ Tăng nhu động Dãn Co Dãn Tăng tiết Co Co |
2. Luyện tập Bài 48 Sinh học 8
2.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 8 Bài 48 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Chất xám thuộc sừng bên của tủy sống
- B. Chất trắng của tủy sống
- C. Chất trắng của bán cầu não
- D. Cả b và c
-
- A. Chất xám thuộc sừng bên của tủy sống
- B. Nhân xám trong trụ não
- C. Đoạn cùng tủy sống
- D. Cả b và c đúng
-
- A. 1
- B. 2
- C. 3
- D. 4
Câu 3-Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
2.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 8 Bài 48 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 154 SGK Sinh học 8
Bài tập 2 trang 154 SGK Sinh học 8
Bài tập 7 trang 103 SBT Sinh học 8
Bài tập 1 trang 104 SBT Sinh học 8
Bài tập 2 trang 104 SBT Sinh học 8
Bài tập 4 trang 105 SBT Sinh học 8
Bài tập 5 trang 105 SBT Sinh học 8
Bài tập 6 trang 105 SBT Sinh học 8
Bài tập 27 trang 109 SBT Sinh học 8
Bài tập 34 trang 110 SBT Sinh học 8
3. Hỏi đáp Bài 48 Sinh học 8
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
