Bài 20: Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên?

2.1.1. Thí nghiệm:

• Năm 1827 – nhà thực vật học (người Anh) Bơ-rao quan sát các hạt phấn hoa trong nước bằng kính hiển vi đã phát hiện thấy chúng có chuyển động không ngừng về mọi phía.

• Khi bị giã nhỏ hoặc luộc chín, các hạt phấn hoa vẫn chuyển động hỗn độn không ngừng.

• Thí nghiệm đó gọi là thí nghiệm Bơ-rao.

2.1.2. Nhận xét: 

• Quan sát các hạt phấn hoa chuyển động trong nước bằng kính hiển vi thấy chúng chuyển động hỗn độn không ngừng về mọi phía.

• Giải thích chuyển động của các hạt phấn hoa trong thí nghiệm của  Bơ-rao. ? 

C1: Quả bóng trên sân tương tự như hạt nào trong thí nghiệm của  Bơ-rao. ?

⇒ Quả bóng tương tự với hạt phấn hoa.

C2: Các học sinh  tương tự như hạt nào trong thí nghiệm Bơ-rao. ?

⇒ Các học sinh tương tự như hạt phân tử nước trong thí nghiệm Bơ-rao.

C3: Tại sao các phân tử nước có thể làm cho các hạt phấn hoa chuyển động ?

⇒ Các phân tử nước chuyển động không ngừng, trong khi chuyển động nó va chạm vào các hạt phấn hoa từ nhiều phía, các va chạm này không cân bằng nhau làm cho các hạt phấn hoa chuyển động hỗn độn không ngừng.

• Nguyên nhân gây ra chuyển động của các hạt phấn hoa trong trong  thí nghiệm Bơ-rao là do các phân tử nước không ngừng đứng yên mà chuyển động không ngừng.

• Kết luận: Các nguyên tử, phân tử chuyển động hỗn độn không ngừng.

• Khi tăng nhiệt độ của nước thì các hạt phấn hoa sẽ chuyển động như thế nào?

  • Các phân tử nước chuyển động càng nhanh, va đập vào các hạt phấn hoa càng mạnh làm cho các hạt phấn hoa chuyển động càng mạnh.

  • Chuyển động của các nguyên tử, phân tử liên quan chặt chẽ với nhiệt độ nên chuyển động này được gọi là chuyển động nhiệt.

• Kết luận: Nhiệt độ càng cao thì các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh.

Bài 1:

Hiện tượng khuếch tán có xảy ra nhanh hơn khi nhiệt độ tăng không ? Tại sao?

Hướng dẫn giải:

Hiện tượng khuyếch tán xảy ra nhanh hơn khi nhiệt độ tăng vì khi nhiệt độ tăng các phân tử chuyển động nhanh hơn

⇒ Các chất tự hoà lẫn vào nhau nhanh hơn.

Bài 2:

Tại sao trong nước ao, hồ, sông, biển lại có không khí mặc dù không khí nhẹ hơn nước rất nhiều?

Hướng dẫn giải:

Vì các phân tử không khí chuyển động không ngừng về mọi phía ⇒ các phân tử không khí có thể chuyển động xuống phía dưới nước và chuyển động trong  nước

⇒ Trong nước ao, hồ, sông, biển lại có không khí

Qua bài giảng Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên? này, các em cần hoàn thành 1 số mục tiêu mà bài đưa ra như:

• Chỉ ra được sự tương tự giữa chuyển động của quả bóng bay khổng lồ do chuyển động Bơ-rao.

• Nắm được rằng khi phân tử, nguyên tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh thì nhiệt độ của vật càng cao.

• Giải thích được tại sao khi nhiệt độ càng cao thì hiện tượng khuyếch tán xảy ra càng nhanh. 

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Vật lý 8 Bài 20 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Trong các hiện tượng sau đây hiện tượng nào không phải do sự chuyển động, hỗn độn không ngừng của các nguyên tử, phân tử gây ra?

  • A. Sự khuếch tán của cà fê vào nước.
  • B. Quả bóng bay dù buộc thật chặt vẫn bị xẹp dần theo thời gian.
  • C. Sự tạo thành gió.
  • D. Đường tan vào nước.

• Câu 2:

  Khi các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động nhanh lên thì đại lượng nào sau đây tăng lên?

  • A. Khối lượng của vật.
  • B. Nhiệt độ của vật.
  • C. Trọng lượng của vật.
  • D. Cả khối lượng lẫn trọng lượng của vật.

• Câu 3:

  Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống

  Hiện tượng ...................... là sự tự hoà lẫn vào nhau của các nguyên tử, phân tử của các chất do chuyển động nhiệt.

  • A. phân ly
  • B. chuyển động
  • C. dao động
  • D. khuếch tán

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 8 Bài 20 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 20.8 trang 54 SBT Vật lý 8

Bài tập 20.9 trang 54 SBT Vật lý 8

Bài tập 20.10 trang 54 SBT Vật lý 8

Bài tập 20.11 trang 54 SBT Vật lý 8

Bài tập 20.12 trang 54 SBT Vật lý 8

Bài tập 20.13 trang 54 SBT Vật lý 8

Bài tập 20.14 trang 55 SBT Vật lý 8

Bài tập 20.15 trang 55 SBT Vật lý 8

Bài tập 20.16 trang 55 SBT Vật lý 8

Bài tập 20.17 trang 55 SBT Vật lý 8

Bài tập 20.18 trang 55 SBT Vật lý 8

Bài tập 20.19 trang 55 SBT Vật lý 8

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!