Hướng dẫn chi tiết
2. Tóm tắt nội dung bài học
- Văn bản tổng kết gồm 2 loại: Văn bản tổng kết hoạt động thực tiễn và văn bản tổng kết tri thức.
- Văn bản tổng kết hoạt động thực tiễn nhằm nhìn nhận, đánh giá trung thực, khách quan kết quả và rút ra bài học kinh nghiệm khi kết thúc một công việc.
- Văn bản tổng kết tri thức nhằm tổng kết các tri thức hoặc các thnahf tựu nghiên cứu đã đạt được.
- Nội dung chính
- Văn bản tổng kết hoạt động thữ tiễn thường có các nội dung: mục đích, yêu cầu, những hoạt động chính, bài học kinh nghiệm.
- Văn bản tổng kết tri thức lần lượt trình bày khái quát các tri thức và thành tựu nghiên cứu đã đạt được.
- Tùy theo yêu cầu và nội dung, văn bản tổng kết có thể thuộc phong cách ngôn ngữ hành chính hoặc phong cách ngôn ngữ khoa học.
3. Soạn bài Văn bản tổng kết
Câu 1: Đọc văn bản "Tổng kết đợt hoạt động tình nguyện tại các trung tâm điều dưỡng thương binh, bệnh binh nặng và người có công với nước" (SGK trang 173- 174?) và trả lời các câu hỏi.
a. Văn bản trên thuộc loại văn bản tổng kết nào và thuộc phong cách ngôn ngữ nào?
- Văn bản trên là văn bản tổng kết hoạt động thực tiễn
- Thuộc phong cách ngôn ngữ hành chính
b. Hãy cho biết mục đích, yêu cầu, bố cục và nọi dung chính của một văn bản tổng kết hoạt động thực tiễn?
- Mục đích: nhìn nhận, đánh giá trung thực, khách quan kết quả và rút ra bài học kinh nghiệm sau khi kết thúc một hoạt động.
- Yêu cầu: chính xác, khách quan
- Bố cục: thường có 3 phần:
- Phần đầu:
- Quốc hiệu, tiêu ngữ, tên tổ chức, cơ quan ban hành văn bản.
- Địa điểm, thời gian viết văn bản.
- Tiêu đề.
- Phần nội dung:
- Nêu mục đích, ý nghĩa, yêu cầu của công việc.
- Lần lượt tường trình và đánh giá các công việc cụ thể.
- Rút kinh nghiệm hoặc kiến nghị.
- Phần cuối:
- Nơi nhận.
- Người viết kí tên.
- Phần đầu:
Câu 2: Đọc bài "Tổng kết phần Tiếng Việt: Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ (chú ý mục 1: Nội dung cơ bản cần nắm vững) và trả lời các câu hỏi sau?
a. Bài tổng kết trên thuộc loại văn bản tổng kết nào và phong cách ngôn ngữ nào?
- Loại văn bản tổng kết tri thức.
- Diễn đạt bằng phong cách ngôn ngữ khoa học.
b. Bài tổng kết trên có mục đích gì và gồm những nội dung cơ bản nào?
- Mục đích: Hệ thống hóa kiến thức.
- Nội dung gồm: Tóm tắt những kiến thức, kỹ năng cơ bản.
Để nắm được toàn bộ kiến thức cần đạt của bài học, các em có thể tham khảo bài giảng Văn bản tổng kết.
4. Hướng dẫn luyện tập
Câu 1: Đọc văn bản "Tổng hợp thành tích công tác Đoàn và phong trào thanh niê tình nguyện của chi đoàn lớp 11A năm học 2006- 2007" (SGK trang 176) và trả lời câu hỏi
a. Văn bản đã cho đạt được những yêu cầu
- Bố cục đầy đủ 3 phần.
- Nội dung cụ thể, diễn đạt ngắn gọn, chính xác, nhận xét, kết luận đúng mực.
b. Những sự việc, số liệu trong phần bị lược bớt
- Phần 1:
- Những thuận lợi, khó khăn
- Nhiệm vụ và mục tiêu phấn đấu
- Phần II; III; IV
- Những công việc, những thành tích đạt được
- Những việc chưa làm được
- Những số liệu minh họa
c. Những nội dung còn thiếu:
- Tên cơ quan ban hành văn bản
- Địa điểm, thời gian
- Bài học rút ra.
Câu 2: Anh (chị) hãy viết một bài tổng kết phần văn học (hoặt tiếng Việt, làm Văn) thuộc chương trình Ngữ văn lớp 12.
- Hướng dẫn
- Người viết cần hoàn thành một số nội dung sau:
- Tổng số văn bản (số bài) đã học.
- Phân loại theo đặc điểm riêng:
- Theo thể loại: có bao nhiều văn bản là truyện ngắn? Bao nhiêu văn bản thơ?
- Theo thời kì lịch sử: bao nhiêu tác phẩm ra đời trong kháng chiến chống Pháp? Chống Mĩ? (được học và đọc thêm).
- Nếu là Tiếng Việt, Tập làm văn cần phân loại theo nhóm bài.
- Những đặc điểm chính về nội dung và nghệ thuật của nhóm tác phẩm.
- Lập bảng thống kê các tác phẩm (bài) đã học (phụ lục).
- Người viết cần hoàn thành một số nội dung sau:
5. Hỏi đáp về bài Văn bản tổng kết
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn Chúng tôi sẽ sớm trả lời cho các em.