Soạn bài Trình bày về một vấn đề

• Kĩ năng trình bày một vấn đề là một kĩ năng giao tiếp quan trọng trong cuộc sống.
• Trước khi trình bày, cần tìm hiểu trình độ, yêu cầu, tâm lí, sở thích của người nghe; lựa chọn nội dung và lập dàn ý cho bài trình bày. Các bước trình bày thường theo thứ tự: chào hỏi, tự giới thiệu, lần lượt trình bày các nội dung đã định, kết thúc và cảm ơn.
• Để trình bày đạt hiệu quả, cần bảo đảm các yêu cầu của giao tiếp khẩu ngữ về nội dung, âm thanh lời nói, cử chỉ, điệu bộ.

Câu 1: Dưới đây là những câu trich từ các bài trình bày khác nhau. Hãy cho biết mỗi câu tương ứng với phần nào trong quá trình trình bày.

• (1) Bắt đầu trình bày
• (2) Trình bày nội dung chính
• (3) Chuyển qua chủ đề khác
• (4) Tóm tắt và kết thúc nội dung trình bày

Gợi ý:

• Đã xem xét tất cả các phương án có thể có, chúng ta hãy chuyển sang phân tích những thuận lợi và khó khăn của từng phương án… →(3)
• Giờ chúng ta chuyển sang vấn đề môi trường. Như các bạn đã biết, chúng ta đã tận lực để bảo đảm công việc xử lí phế thải… →(3)
• Tôi muốn kết thúc bài nói bằng cách nhắc lại đôi điều đã nêu lên lúc mở đầu… →(4)
• Giờ chúng ta hãy đi vào nội dung chủ yếu của đề tài. Thứ nhất… →(2)
• Chào các bạn. Tôi rất phấn khởi được đến đây phục vụ các bạn. Tôi tên là… →(1)
• Chào các bạn. Cảm ơn các bạn đã tới đây. Xin giới thiệu, tôi tên là… làm việc ở cơ quan…/Công ty… →(1)
• Trước khi bắt đầu, cho phép tôi được nói đôi điều về bản thân. Tôi đã làm việc ở Công ti… trong… năm… →(1)
• Giờ tôi sắp kết thúc bài nói, và đến đây, tôi muốn một lần nữa lướt qua những điểm chính đã nêu… →(4)

Câu 2: Giả định dưới đây là một số đề tài trong những cuộc hội thảo sẽ được tổ chức ở trường. Anh (chị) hãy dự kiến các ý càn trình bày cho mỗi đề tài.

a) Nét thanh lịch trong ứng xử hằng ngày.

Gợi ý:

• Thanh lịch là một nét văn hóa truyền thống của dân tộc ta
• Thanh lịch thể hiện trong: lời ăn tiếng nói hằng ngày, cách ăn mặc, thái độ sẵn sàng giúp đỡ, sự kính nhường.
• Nét thanh lịch trong ứng xử hằng ngày của học sinh
• Thái độ lễ phép, trung thực, thẳng thắn
  • Ăn mặc theo chuẩn mực của người học sinh
  • Quan hệ bạn bè, chân thật, hòa nhã
  • Sẵn sàng giúp đỡ mọi người.

b) Nghệ thuật gây thiện cảm

Gợi ý:

• Gây thiện cảm là chìa khóa quyết định sự thành công vì:
  • Tạo ra được sự chú ý tốt đẹp ngay từ ban đầu
  • Tạo thuận lợi cho việc học hành, công việc và sự phấn đấu vươn lên
• Cách để tạo thiện cảm với người khác.
  • Quan tâm tìm hiểu trước đối tượng (sở thích, thói quen, giới tính)
  • Chuẩn bị trước lời ăn tiếng nói cho phù hợp.
  • Có óc hài hước để chủ động tạo ra không khí gần gũi thân mật và vui vẻ
  • Khéo léo tạo cho người khác niềm tin về năng lực, tình cảm,...của mình.

c) Thần tượng của tuổi học trò

Gợi ý:

• Giải thích khái niệm: thần tượng - những người được tôn sùng, ngưỡng mộ, mến mộ
• Các loại thần tượng của tuổi học trò: ngôi sao điện ảnh, ca nhạc, bóng đá, các doanh nhân,...
• Tác động thần tượng của tuổi học trò:
  • Tích cực:
    • Làm cho đời sống tinh thần phong phú
    • Là tấm gương về đạo đức, tài năng cho các em học tập
  • Tiêu cực
    • Một số bạn biến mình thành hình bóng của thần tượng
    • Mất nhiều thời gian, tiền bạc...
• Các biện pháp phát huy mặt tích cực và hạn chế mặt tiêu cực của thần tượng đối với tuổi học trò.
  • Chọn thần tượng đẹp về phẩm chất đạo đức và tài năng thực sự.
  • Cố gắng nỗ lực học tập các mặt tốt của họ.

d) Giữ gìn môi trường xanh, sạch đẹp.

Gợi ý:

• Môi trường sống của chúng ta hiện đang bị tàn phá và ô nhiễm vô cùng nghiêm trọng
  • Nạn phá rừng bừa bãi
  • Xả rác thải sinh hoạt và rác thải công nghiệp vô ý thức
  • Môi trường ô nhiễm gây nhiều tai họa cho con người
  • Nguy hiểm đến tính mạng (lũ lụt, lở đất,...)
• Gây hậu quả lâu dài (các chất độc hại gây ra các bệnh truyền nhiễm, sinh dị tật, thiểu năng hoặc tử vong)
  • Gây thiệt hại về vật chất cho xã hội
• Giải pháp gìn giữ, môi trường xanh, sạch đẹp
  • Xây dựng, quy hoạch nơi xử lí rác thải
  • Quản lí chặt và xử lí nghiêm ngặt các hành vi làm tổn hại môi trường (chặt phá rừng, xả rác vô ý thức)
  • Giáo dục, nâng cao ý thức của mọi người về việc bảo vể môi trường sống

e) An toàn giao thông là hạnh phúc của mỗi người.

Gợi ý:

• Mất an toàn giao thông là tình trạng phổ biến và đáng báo động ở nước ta hiện nay
• Mất an toàn giao thông gây nhiều tai họa cho con người:
  • Nguy hiểm đến tính mạng (gây chết người)
  • Để lại nhiều thương tích làm giảm hoặc mất khả năng lao động và cũng vì thế trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội
  • Gây thiệt hại về vật chất
  • Gây ùn tắc giao thông, làm lãng phí thời gian, ảnh hưởng đến sức khỏe, công việc,... của nhiều người.
• Giải pháp lập lại trật tự an toàn giao thông
  • Xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông cơ bản, hiện đại
  • Nâng cao chất lượng và các phương tiện giao thông
  • Giáo dục nâng cao ý thức tôn trọng luật lệ giao thông của tất cả mọi người.

Các em có thể tham khảo thêm bài giảng Trình bày về một vấn đề để nắm vững hơn kiến thức trọng tâm của bài học.

Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn Chúng tôi sẽ sớm trả lời cho các em.