Hướng dẫn chi tiết
1. Tóm tắt nội dung bài học
1.1. Nội dung
- Văn nghệ bằng rung động mãnh liệt của tâm hồn nối sợi dây đồng cảm giữa nghệ sĩ và bạn đọc.
- Văn nghệ giúp con người sống phong phú hơn và tự hoàn thiện nhân cách tâm hồn.
1.2. Nghệ thuật
- Lập luận chặt chẽ, giàu hình ảnh cảm xúc.
- Cách dẫn dắt tự nhiên.
- Giọng văn chân thành, truyền cảm.
2. Soạn bài Tiếng nói văn nghệ
Câu 1: Bài nghị luận này phân tích nội dung phản ánh, thể hiện của văn nghệ, khẳng định sức mạnh lớn lao của nó đối với đời sống con người. Hãy tóm tắt hệ thống luận điểm và nhận xét về bố cục của bài nghị luận.
- Nội dung của văn nghệ
- Sức mạnh kì diệu của văn nghệ đối với đời sống của con người
- Con đường đến với người tiếp nhận, tạo nên sức mạnh kì diệu của văn nghệ.
- Bố cục của bài nghị luận này có thể chia làm hai phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “một cách sống của tâm hồn”: Trình bày nội dung của văn nghệ.
- Phần 2: Còn lại: Sức mạnh kì diệu của văn nghệ đối với đời sống của con người.
- Các luận điểm trong bài nghị luận này không hề tồn tại rời rạc, độc lập mà chúng có sự gắn kết, bổ sung và hỗ trợ cho nhau. Trong đó những luận điểm sau kế thừa và mở rộng hơn luận điểm trước, tạo cho bài nghị luận một kết cấu chặt chẽ, đầy tính thuyết phục.
Câu 2. Nội dung phản ánh, thể hiện của văn nghệ là gì?
- Tác phẩm văn nghệ đều hướng đến phản ánh thực tại cuộc sống, thực tại xã hội thông qua lăng kính chủ quan của người nghệ sĩ. Giống như nội dung phản ánh của các môn khoa học khác như: địa lí, lịch sử… các tác phẩm văn nghệ một mặt hướng đến những sự thực khách quan, nhưng đồng thời nó cũng thể hiện được chiều sâu nhân văn khi đi sâu khai thác về thế giới tâm lí, đời sống tâm hồn của con người, những hiện thực khách quan không tồn tại độc lập mà luôn gắn chặt với cuộc sống của con người.
- Tác phẩm văn nghệ lấy chất liệu là hiện thực khách quan, nhưng hoàn toàn không phải là sao chép, rập khuôn, mang nguyên hiện thực ấy vào tác phẩm mà nó được nhào nặn thông qua bàn tay của người nghệ sĩ, thể hiện được những triết lí, tư tưởng của họ.
- Tác phẩm văn nghệ không phải những lí thuyết khô khan mà nó luôn chứa đựng niềm say mê của người nghệ sĩ, qua đó khơi dậy những xúc cảm của người tiếp nhận.
Câu 3. Tại sao con người cần tiếng nói của văn nghệ?
- Văn nghệ làm cho đời sống tinh thần của con người trở nên phong phú, thú vị hơn.
- Đối với những con người bị ngăn cách với xã hội thì văn nghệ chính là sợi dây gắn kết con người với xã hội ấy.
- Văn nghệ làm cho đời sống của con người trở nên ý nghĩa hơn, nuôi dưỡng ở con người tình yêu, niềm say mê với cái đẹp, niềm tin vào cuộc sống.
Câu 4. Tiếng nói của văn nghệ đến với người đọc bằng cách nào mà có khả năng kì diệu đến vậy?
- Văn nghệ là những giá trị tinh thần mà người nghệ sĩ sáng tạo ra, vì vậy con đường duy nhất mà nó đến với người tiếp nhận chính là bằng sự cảm nhận của tâm hồn. Đây là con đường đi đặc biệt có thể lưu lại những giá trị tốt đẹp trong tâm thức của người đọc.
Câu 5. Nêu vài nét đặc sắc trong nghệ thuật nghị luận của Nguyễn Đình Thi qua bài tiểu luận này?
- Bố cục chặt chẽ
- Lập luận sắc bén, thuyết phục
- Cách dẫn dắt tự nhiên
- Giọng văn chân thành, truyền cảm.
Để chuẩn bị cho bài học tiếp theo được tốt hơn các em tham khảo thêm
bài giảng Tiếng nói của văn nghệ.
3. Một số bài văn mẫu về bài Tiếng nói văn nghệ
Tiếng nói của văn nghệ được Nguyễn Đình Thi viết vào năm 1948, tại chiến khu Việt Bắc thời kháng chiến chống Pháp. Văn bản nghị luận này có bố cục chặt chẽ. Mọi lí lẽ và dẫn chứng của tác giả nêu ra đều tập trung và xoay quanh 3 luận điểm: Văn nghệ nảy sinh từ hiện thực cuộc sống, sáng tạo ra cái đẹp vì cuộc sống và con người; Văn nghệ là tiếng nói của tình cảm, của tâm hồn; Văn nghệ là tiếng nói của tư tưởng.Để nắm được nội dung bài học cũng như dễ dàng hoàn thành bài văn viết về tác phẩm này đạt kết quả cao, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây:
4. Hỏi đáp về bài Tiếng nói văn nghệ
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn Chúng tôi sẽ sớm trả lời cho các em.
-
Khả năng kì diệu của tác phẩm nghệ thuật
tác phẩm nghệ thuật đến với người đọc bằng cách nào để có khả năng kì diệu
-
Bàn luận Nghệ thuật không đứng ngoài trỏ vẽ cho ta đường đi...
Trong văn bản "Tiếng nói văn nghệ", Nguyễn Đình thi có viết: "Nghệ thuật không đứng ngoài trỏ vẽ cho ta đường đi, nghệ thuật vào đốt lửa trong lòng chúng ta, khiến chúng ta tự phải bước lên đường ấy".
-
Hướng dẫn soạn Tiếng nói của văn nghệ
Hướng dẫn soạn bài : "Tiếng nói của văn nghệ" - Nguyễn Đình Thi - văn lớp 9
-
Phân tích bài Tiếng nói của văn nghệ
Phân tích bài Tiếng nói của văn nghệ của Nguyễn Đình Thi