Hướng dẫn chi tiết
1. Tóm tắt nội dung bài học
1.1. Củng cố kiến thức
1.2. Đọc - hiểu văn bản
-
Đề bài: Viết bức thư để tham gia cuộc thi viết thư do Liên minh bưu chính Quốc tế (UPU) tổ chức với đề tài: “Thư cho một người ban để bạn hiểu về đất nuớc mình”.
-
Lập dàn ý
-
Phần đầu thư
- Phần chính bức thư
- Phần cuối
-
- Viết thư
2. Soạn bài Luyện tập tạo lập văn bản
2.1. Tình huống
Em cần viết một bức thư đế tham gia cuộc thi viết thư do Liên minh Bưu chính Quốc tế (UPU) tổ chức với đề tài: Thư cho một người bạn để bạn hiểu về đất nước mình. Hãy chuẩn bị viết bài theo các bước: Tìm hiểu đề và tìm ý, lập dàn bài, viết một số đoạn văn.
2.2. Gợi ý làm bài
a. Tìm hiếu đề và tìm ý
- Tìm hiểu đề
- Lí do viết thư: Tham gia cuộc thi viết thư do Liên minh Bưu chính Quốc tế tổ chức.
- Đối tượng: Viết cho một người bạn ở nước ngoài.
- Mục đích: Đế bạn hiểu hơn về đất nước mình.
- Nội dung: Về các lĩnh vực lịch sử, thiên nhiên, những nét đặc sắc về văn hoá, phong tục tập quán, vẻ đẹp đất nước, danh lam thắng cảnh...
- Hình thức viết: Một bức thư.
- Tìm ý
- Nếu giới thiệu nét đặc sắc về văn hoá, phong tục em có thể chọn: "Sự tích Trầu Câu", "Truyện bánh Chưng bánh Giầy", "phố cổ Hội An".
- Giới thiệu nội dung cụ thể của từng nét văn hoá, phong tục.
-
Nếu kể về cảnh đẹp, có thể chọn những danh lam thắng cảnh như
-
Mù Cang Chải, Lai Châu mùa lúa chín.
-
Cao nguyên đá Đồng Văn ( Hà Giang) với mùa hoa Tam giác mạch.
-
Vịnh Hạ Long
-
Hồ Gươm
-
Văn miếu
-
Chùa Một Cột,Chùa Đồng…
-
Cung đình Huế
-
Đà Lạt
-
Hệ thống các hang động: Phong Nha – Kẻ Bàng, động Thiên Đường…( Quảng Bình)
-
Khu thánh địa Mĩ Sơn…
-
- Nếu giới thiệu nét đặc sắc về văn hoá, phong tục em có thể chọn: "Sự tích Trầu Câu", "Truyện bánh Chưng bánh Giầy", "phố cổ Hội An".
b. Lập dàn bài
- Mở bài
- Thời gian viết thư
- Người nhận thư: Một người bạn (có tên cụ thể) ở nước ngoài.
- Lí do viết thư: Giới thiệu về đặc sắc văn hóa phong tục, vẻ đẹp của đất nước mình, vẻ đẹp danh lam thắng cảnh, của lịch sử ngàn năm văn hiến đáng tự hào để bạn hiểu thêm về đất nước mình.
- Thân bài
- Kể về văn hoá phong tục, truyền thống lịch sử của dân tộc Việt Nam.
- Kể về truyền thống văn hóa tinh thần.
- Kể về danh lam thắng cảnh nổi tiếng.
- Kết bài
- Lời chào, lời chúc và hứa ra sức giữ gìn và phát triển những phong tục, tập quán tốt đẹp của dân tộc.
- Lời hẹn gặp lại trong những bức thư sau
Các em có thể tham khảo thêm bài giảng Luyện tập tạo lập văn bản để củng cố hơn nội dung bài học.
3. Hướng dẫn luyện tập
Câu 1. Viết đoạn văn theo dàn bài đã gợi ý ở phần đọc - hiểu văn bản.
Gợi ý làm bài
Bài 1: Giới thiệu nét đặc sắc về Văn hóa: Tết Nguyên đán cổ truyền của dân tộc
Hana thân mến!
Tôi viết thư cho bạn trong khi chỉ còn ít phút nữa thôi là bước sang một năm mới, một năm với hy vọng nhiều điều tốt đẹp. Và tôi muốn tình bạn của chúng ta được kết nối từ giây phút này, tôi sẽ vô cùng hạnh phúc.
Nếu giờ phút này ở đất nước bạn và rất nhiều nơi trên thế giới mọi người đang tưng bừng đón tết thì ở nước tôi, tết Nguyên Đán mới là mùa lễ hội lớn mang bao ước vọng. Tết Nguyên Đán là Tết tính theo âm lịch, đây là theo quan niệm phương Đông. Tết Nguyên Đán là tết cổ truyền mang đậm những phong tục tập quán và những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc tôi như: “ thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ. Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”. Mỗi ai đi xa quê hương trái tim luôn hướng về tổ tiên, nơi "chôn nhau cắt rốn" của mình, đây là ngày xum họp cả nhà quây quần bên nhau đầm ấm khi mỗi độ xuân về. Chiều ba mươi tháng Chạp nhà nào cũng háo hức vui vẻ để chuẩn bị bữa Tất niên, thắp hương cũng ông bà tổ tiên để tỏ lòng kính trọng biết ơn.
Phút giây thiêng liêng mà mang bao hơi ấm gia đình chính là lúc gần đến giao thừa, cả nhà tôi ai cũng mặc đẹp, mẹ tôi lại mặc bộ áo dài truyền thống và cả nhà bước xuống phố để đón phút giây chuyển giao ấy.Tôi thích nhất đó là được ngắm pháo hoa và đi hái lộc xuân bên bờ hồ Hoàn Kiếm.Tôi rất thích cùng ba mẹ và em trai tận hưởng hương xuân trong đêm thanh bình, một nỗi niềm đến khó tả.Đi chơi Tết, người lớn thường cho ít tiền lẻ vào những bao đỏ gọi là lì xì để mừng tuổi cho trẻ con, mong chúng hay ăn chóng lớn và học thật giỏi. Số tiền mừng tuổi ấy tôi đã đút vào trong một con lợn đất xinh xắn của tôi để dành mua những món đồ tôi thích: quần áo, sách vở…và một phần để ủng hộ những bạn có hoàn cảnh khó khăn đón một cái Tết vui vẻ, no đủ hơn. Bạn có thích mừng tuổi không khi tôi kể cho bạn điều này?Không biết bên đất nước bạn có được lì xì như chúng tôi không nhỉ?
Chỉ kể riêng đến Tết Nguyên đán, tôi đã thấy phong tục tập quán, văn hóa nước tôi và nước bạn khác nhau nhiều. Lịch sử nước tôi đã hơn bốn nghìn năm dựng nước và giữ nước với bao thế hệ anh hùng, nên ai ai trong chúng tôi đều có những mong ước, khát vọng hòa bình độc lập, tự do để xây dựng đất nước thêm giàu đẹp. Tôi là một người con của thủ đô ngàn năm văn hiến nên tôi càng thấy tự hào và trân trọng những gì đất nước mình có được và càng phấn đấu mai này lớn lên sẽ đóng góp công sức của mình cho quê hương. Thủ đô của tôi vừa đón nhận danh hiệu “ Thành phố vì hòa bình” . Tôi và bạn là hai người của hai đất nước khác nhau, có niềm tự hào riêng về đất nước của mỗi người. Nhưng mong rằng chúng ta sẽ chung một điểm tình bạn của chúng ta sẽ gắn kết được chúng ta lại để chung một bầu trời hòa bình.
Hana ơi! Còn rất nhiều điều tôi muốn nói với bạn nhưng dù sao tôi cũng phải nói lời chào tạm biệt tới bạn rồi, tôi chuẩn bị đi đón Tết với ba mẹ đây. Mong rằng một ngày nào đó không xa, tôi sẽ được đón bạn đến thăm đất nước thân yêu của chúng tôi, lúc đó tôi sẽ đưa bạn đi khắp nơi biết về cảnh đẹp đất nước tôi cũng như những món ăn thật ngon cùng với con người thân thiện ra sao nhé.
Chúc tình bạn của chúng ta sẽ nở hoa. Chờ hồi âm của bạn.
Chào thân ái.
Bài 2: Giới thiệu về danh lam thắng cảnh của đất nước.
Chào bạn Kang Wook thân mến!
Mình vừa đọc bức thư của bạn xong, mình nhắm mắt lại và hít thật sâu suy nghĩ và tưởng tượng rằng. Đất nước của bạn thật tuyệt vời! Một hoàng,cung lộng lẫy! sang trọng và có những nét hoa văn thật đẹp . Và còn hòn đảo chechu của nước cậu thì có đầy thiên nhiên, những thảm cỏ xanh mướt, êm ái. Và xứ sở kim chi , ngành điện ảnh cũng phong phú, phát triển. Con người ở đó rất thân thiện. Chắc cậu tự hào về đất nước của cậu nhỉ!
Tớ cũng như cậu, cũng tự hào về đất nước của mình. Tớ kể cho cậu nghe nhé! Đất nước của tớ có những danh lam, thắng cảnh rất nổi tiếng. Như là ở Hà Nội thì có Hồ Gươm. Mặt nước trong xanh, có những cái cây xoè rộng cánh tay để che chở cho mặt hồ, tháp Rùa thì đó là do con người tạo ra nhưng nó có sự hài hoà rất cao với thiên nhiên. Nó có về một sự tích của nó đấy! Tớ sẽ kể cho cậu nghe nha!
Hồi xưa thời Hùng Vương, khi bị giặc xâm phạm lãnh thổ, Long Vương sai rùa thần lên đưa gươm để đánh giặc. Sau khi giặc đã dẹp xong, đất nước yên bình, và có một ngày kia, khi vua đi giạo quanh hồ Tả Vọng thì rùa thần lại hiện lên để lấy lại thanh kiếm. Vì sự tích đó nên bây giờ người ta gọi thành Hồ Gươm hay Hồ Hoàn Kiếm. Đó là ở Hà Nội.
Rồi còn nhiều truyền thuyết nữa như là Hạ Long, truyền thuyết nói rằng vào thời kỳ nọ khi đất nước có giặc ngoại xâm, một con rồng đã bay theo dọc sông, xuôi về phía biển và hạ cánh xuống ở vùng ven biển Đông Bắc làm thành bức tường thành chắn bước tiến của thủy quân giặc. Chỗ rồng đáp xuống che chở cho đất nước được gọi là Hạ Long.
Còn núi Sam, xưa kia nơi đây từng là hòn đảo giữa biển. Trên đảo có nhiều sam nên được gọi là "Học lãnh Sơn" - núi con Sam.
Và, thác Bà nằm gọn trong núi Ông và gắn với một truyền thuyết xưa về tình yêu son sắt của người vợ, sự ăn năn hối hận của người chồng. Chuyện kể rằng, ở đây có hai vợ chồng và một người con trai chung sống. Người chồng rất thương yêu vợ nhưng có một tật xấu là khi ngồi vào bàn cờ, thì không ai hay đều gì có thể khiến ông phân tâm. Một ngày kia, ông lên núi đánh cờ với tiên ông. Đều là những tay lão luyện, ván cờ của hai vị kéo dài từ ngày này sang ngày khác, tháng này qua tháng kia, năm này đến năm nọ. Người vợ ở nhà chờ chồng đến khi tóc bạc như mây vẫn không thấy chồng về. Bà qua đời, tóc xoã trắng bên sườn núi thành một ngọn thác. Sau khi kết thúc ván cờ, người chồng về nhà, thấy vợ đã mất. Vừa giận mình, vừa hối hận, ông hoá thành ngọn núi ôm thác trong lòng. Đến nay, đền thờ Ông và dinh Cậu vẫn còn trên đỉnh núi.
Còn rất nhiều danh lam thắng cảnh nữa, mình sẽ tiếp tục kể cho bạn ở những lá thư sau. Một lần nữa từ trái tim, mình xin gửi đến bạn tình cảm đẹp đẽ nhất. Mình hi vọng rằng một ngày nào đó, bạn có dịp sang Việt Nam thăm đất nước và con người của dân tộc Việt Nam.
Mình chờ thư của bạn!
Bạn của bạn.
4. Hỏi đáp về bài Luyện tập tạo lập văn bản
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn Chúng tôi sẽ sớm trả lời cho các em.