Luyện tập tạo lập văn bản

• Củng cố kiến thức.
  • Liên kết trong văn bản.
  • Bố cục trong văn bản.
  • Mạch lạc trong văn bản.
  • Quá trình tạo lập văn bản.

Viết bức thư để tham gia cuộc thi viết thư do Liên minh bưu chính Quốc tế (UPU) tổ chức với đề tài: “Thư cho một người ban để bạn hiểu về đất nuớc mình”.

• Phần đầu thư
  • Địa điểm, ngày, tháng, năm
  • Lời xưng hô
  • Lí do viết thư
• Phần chính bức thư
  • Hỏi thăm tình hình sứ khoẻ của bạn cùng gia đình
  • Ca ngợi tổ quốc bạn
  • Giới thiệu đất nuớc mình
    • Con người Việt Nam
    • Truyền thống lịch sử hào hùng
    • Danh lam thắng cảnh
    • Văn hóa phong tục
• Phần cuối
  • Lời chào, lời chúc sức khỏe
  • Lời mời bạn đến tham đất nước mình

Đề bài: Em cần viết một bức thư đế tham gia cuộc thi viết thư do Liên minh Bưu chính Quốc tế (UPU) tổ chức lần thứ 46 với chủ đề: "Hãy tưởng tượng bạn là một nhà tư vấn cho Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres, trong những vấn đề của thế giới, bạn sẽ giúp ông ấy giải quyết vấn đề nào đầu tiên và bạn làm cách nào để khuyên ông ấy giải quyết vấn đề đó?".

Gợi ý làm bài

1. Tìm hiểu đề

• Đây là một đề tài nóng, mang tính thời sự. Vì vậy, các em phải tham khảo nhiều trên các phương tiện truyền thông đại chúng như: Báo, đài, tivi, internet, … để biết rõ về các vấn đề mà thế giới đang phải đối mặt. Từ đó đưa ra những lập luận chứng minh cho tổng thư ký LHQ thấy rằng đó là vấn đề cần giải quyết trước nhất.

2. Lập dàn ý
a. Đầu thư

• Nơi ở của người viết và thời gian
• Lời chào đầu thư: Vì đối tượng nhận thư là người lớn tuổi, người có địa vị trong xã hội thì viết lời chào đầu thư là: Ông (ngài, tên người nhận) kính mến, đáng kính,…

b. Nội dung thư

• Dẫn nhập
  • Viết lời dẫn nhập cho người nhận hiểu, biết bạn là ai.
• Đi vào vấn đề
  • Nêu rõ vấn đề mà bạn cần đề cập đến.
  • Phân tích vấn đề đó trên mọi phương diện để cho người nhận thấy được vấn đề đó là cần thiết.
  • Đưa ra các lập luận chứng minh cho nhận định của mình về vấn đề đó là đúng.
• Tiếp theo hướng dẫn ông ấy cách giải quyết vấn đề đó. Làm như thế này, làm theo trình tự này, … sẽ giải được vấn đề đã nêu ra.
  • Lưu ý: bạn chỉ là người tham mưu, vì thế không nên kết luận một cách võ đoán, vội vàng mà hãy dành quyền quyết định cho người nhận, khuyên ông ấy nên làm theo cách của mình.
• Những vấn đề của thế giới hiện nay là:
  • Cuộc nội chiến ở Syria
  • Khủng bố, đánh bom liều chết, IS - nhà nước hồi giáo tự xưng
  • Cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine
  • Thỏa thuận hạt nhân giữa Mỹ và I-ran
  • Chương trình hạt nhân của Triều Tiên
  • Vấn đề biến đổi khí hậu, môi trường, di cư và kiểm soát biên giới
  • Tình trạng thiếu đoàn kết tại LHQ
  • Thâm hụt ngân sách LHQ
• Trong những vấn đề trên bạn tự chọn cho mình một vấn đề mà bạn cho rằng nó là cần thiết. Rồi viết nội dung nói về vấn đề đó.

c. Kết thúc

• Kết thúc bức thư bạn có thể chúc ông ấy sức khoẻ, sớm giải quyết được vấn đề hoặc một lời chào thân ái và quyết thắng!
• Cuối thư nên thêm chữ "Trân trọng" và ký tên.

Bài văn mẫu

Việt Nam, ngày 11 tháng 12 năm 2016
Ngài Antonio Guterres kính mến! Lời đầu tiên tôi xin kính chúc ngài được dồi dào sức khoẻ, đạt được nhiều thành công mới trên cương vị Tổng thư ký LHQ!
Ngài Antonio đáng kính, đứng trước nỗi đau của nhân loại không ai mà không cảm thấy xót xa cho số phận con người vẫn mãi quẩn quanh trong cái vòng “sinh – lão  – bệnh – tử”. Mong muốn sống một cuộc đời tự do, bình yên và hạnh phúc là ước muốn của mọi thần dân trên hành tinh này. Vậy tại sao cho đến bây giờ chúng ta vẫn chưa đạt được điều đó?
Thưa ngài Antonio!
“Tất cả dân tộc trên thế giới sinh ra đều có quyền bình đẳng, tạo hoá đã cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được. Trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền mưu cầu hạnh phúc và quyền tự do”. Đây là những lời bất hủ trong "Bản tuyên ngôn độc lập" của nước Mỹ năm 1776. Ấy vậy mà ngày nay loài người trên thế giới vẫn còn phải chịu cảnh nước mất, nhà tan, gia đình ly tán, cuộc sống nghèo nàn, lạc hậu, chiến trận liên miên, đói ăn, đói uống, bệnh tật hoành hành, … sinh mạng rẻ mạt như những can dầu bán đi. Học trò nghĩ rằng chính ngài cũng đau xót lắm!
Đứng trước những vấn đề nan giải của thế giới hiện nay như:
Cuộc nội chiến kéo dài gần 6 năm ở Syria;
Khủng bố, IS và đánh bom liều chết;
Cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine;
Thỏa thuận hạt nhân giữa Mỹ và I-ran;
Chương trình hạt nhân của Triều Tiên;
Vấn đề biến đổi khí hậu, môi trường;
Vấn đề di cư và kiểm soát biên giới;
Xây dựng khối đoàn kết trong nội bộ LHQ;
Thâm hụt ngân sách LHQ.
Tôi cũng bối rối và lấy làm lo lắng cho tương lai của mọi người trên trái đất này. Khi lòng tham đã được đẩy lên cao độ thì tình người chỉ là tờ giấy mỏng manh. Cuộc mua bán, tranh cướp này đến bao giờ mới chấm dứt được đây? Tôi biết rằng ngài được mệnh danh là “nhà bảo trợ không mệt mỏi cho những người tị nạn” – đây là một điều hết sức đáng quý, đáng trân trọng trong tư cách đạo đức của ngài. Chính vì điều này mà tôi tình nguyện tham mưu cho ngài, đồng hành cùng ngài trên những bước đường chông gai phía trước.
Thưa ngài Antonio!
Người ta thường nói: “Thiên thời, địa lợi, nhân hoà” – đó là 3 điều cần có để đi tới thành công. Để ngài giải quyết những vấn đề mà thế giới đang đối mặt, thì 3 điều trên càng cần thiết hơn bao giờ hết. Nhưng dẫu cho gặp “thiên thời”, thuận “địa lợi” mà không được “nhân hoà” thì chẳng thế nào thành công được. Do vậy điều tiên quyết là chúng ta cần phải có “nhân hoà”. Vậy “nhân hoà” là gì? Nhân hoà là mọi người hoà hảo, đoàn kết với nhau, không ai tranh giành hơn thua, mọi người đều vì nhau mà sống chan hoà, hợp đạo lí. Thầy của tôi từng dạy: “Đoàn kết, đoàn kết đại đoàn kết - Thành công, thành công, đại thành công”
Vì thế trong những vấn đề trên, vấn đề xây dựng lại khối đoàn kết LHQ là cần thiết nhất. Ngài cần phải tìm ra được những điểm khác biệt giữa 5 uỷ viên thường trực LHQ. Từ đó phân tích từng điểm một, làm cho những điểm khác đó trở nên giống nhau, xích lại gần nhau, tạo ra được điểm chung đồng thuận giữa 05 người này. Làm cho 5 người này trở thành anh em, bạn hữu, đồng chí cùng nhau quyết tâm xây dựng một thế giới an ninh, thịnh vượng. Để cho nhân loại hoà hợp bỏ qua những khác biệt về tôn giáo, tín ngưỡng, sắc tộc, ngôn ngữ … xoá tan đi mọi hận thù, buông bỏ những tham vọng bá chủ,… để hiểu nhau, cùng nhau sống hạnh phúc dưới nền hoà bình vĩnh cửu. Tạo ra một trái đất đáng sống nhất vũ trụ.
Nếu được như thế nhân loại sẽ nhớ đến ngài như một vị Thánh, vị Bồ tát, chúa Giê su, hay một đấng cứu thế vĩ đại. Hãy đem lại hạnh phúc cho mọi người cũng là đem lại hạnh phúc cho chính mình vậy, ngài Antonio nhé!
Cuối thư xin chúc ngài cùng gia đình một mùa Noel ấm áp, an lành và hạnh phúc. Mong cho thế giới dưới bàn tay của ngài sẽ là một thế giới nhân hoà, ấm no và bình đẳng.
Trân trọng,

Ký tên

Để vận dụng các kiến thức về văn bản, liên kết trong văn bản, bố cục của văn bản, mạch lạc trong văn bản và các bước tạo lập văn bản đã học ở bài trước, các em có thể tham khảo thêm bài soạn Luyện tập tạo lập văn bản.