Hướng dẫn giải một số bài tập nâng cao Toán lớp 5 về chuyển động trên dòng nước

Bài tập nâng cao Toán lớp 5: Bài toán về chuyển động trên dòng nước

+ Nếu vật chuyển động ngược dòng thì có lực cản của dòng nước

+ Nếu vật chuyển động xuôi dòng thì có thêm vận tốc dòng nước

+ Vận tốc xuôi dòng = vận tốc của vật + vận tốc dòng nước

+ Vận tốc ngược dòng = vận tốc của vật - vận tốc dòng nước

+ Vận tốc dòng nước = (vận tốc xuôi - vận tốc ngược) : 2

+ Vận tốc thực của vật = (vận tốc xuôi + vận tốc ngược) : 2

Ví dụ: Vận tốc ca nô khi nước lặng là 25 km/giờ. Vận tốc dòng nước là 3 km/giờ. Tính:

a) Vận tốc của ca nô khi đi xuôi dòng.

b) Vận tốc của ca nô khi đi ngược dòng.

Giải:

a) Vận tốc của ca nô khi đi xuôi dòng là:

25 + 3 = 28 (km/giờ)

b) Vận tốc của ca nô khi đi xuôi dòng là:

25 - 3 = 22 (km/giờ)

Đáp số: a) 28 km/giờ;

b) 22 km/giờ.

Dạng 1: Tính vận tốc xuôi dòng, vận tốc ngược dòng, vận tốc thực hoặc vận tốc dòng nước.

Phương pháp giải: Áp dụng các công thức đã cho ở bên trên.

Dạng 2: Tính thời gian đi xuôi dòng hoặc thời gian đi ngược dòng.

Phương pháp giải: Áp dụng các công thức:

Thời gian xuôi dòng = quãng đường : vận tốc xuôi dòng;

Thời gian ngược dòng dòng = quãng đường : vận tốc ngược dòng.

Dạng 3: Tính độ dài quãng đường.

Phương pháp giải: Áp dụng các công thức:

Quãng đường = vận tốc xuôi dòng x thời gian xuôi dòng;

Quãng đường = vận tốc ngược dòng x thời gian ngược dòng.

Câu 1: Một ca nô xuôi dòng với vận tốc 12km/giờ. Biết vận tốc dòng nước là 3km/giờ. Tìm vận tốc của ca nô?

A. 12km/giờ

B. 10km/giờ

C. 9km/giờ

D. 15km/giờ

Câu 2: Một chiếc tàu ngược dòng với vận tốc 15km/giờ. Biết vận tốc của dòng nước là 3km/ giờ. Tính vận tốc xuôi dòng của chiếc tàu?

A.21km/giờ

B. 20km/giờ

C. 18km/giờ

D.12km/giờ

Câu 3: Một ca nô có vận tốc xuôi dòng là 10km/giờ, vận tốc ngược dòng là 8km/giờ. Tìm vận tốc thực của ca nô?

A. 10km/giờ

B. 18km/giờ

C. 9km/giờ

D. 2km/giờ

Câu 4: Một ca nô có vận tốc xuôi dòng là 12km/giờ, vận tốc ngược dòng là 6km/giờ. Tìm vận tốc của dòng nước

A. 4km/giờ

B. 1km/giờ

C. 2km/giờ

D. 3km/giờ

Câu 5: Một chiếc tàu xuôi dòng từ A đến B với vận tốc 12km/giờ, sau đó lại ngược dòng từ B về A với vận tốc 8km/giờ. Tính thời gian chiều tàu xuôi dòng từ A đến B rồi từ B về A biết độ dài AB là 24km

A. 5 giờ

B. 4 giờ

C. 3 giờ

D. 6 giờ

Bài 1: Quãng đường từ A đến B của một khúc sông dài 143km, vận tốc dòng nước xuôi dòng từ A đến B là 3km/giờ. Ca nô thứ nhất xuôi dòng từ A đến B với vận tốc riêng là 29km/giờ, ca nô thứ hai ngược dòng từ B đến A với vận tốc riêng là 23km/giờ. Hai ca nô cùng khởi hành lúc 7 giờ. Hỏi đến mấy giờ hai ca nô gặp nhau?

Bài 2: Một khúc sông có nước chảy xuôi dòng từ A đến B dài 18km. Một chiếc thuyền khởi hành lúc 6 giờ đi từ A về B, nghỉ lại tại B hết 30 phút sau đó trở về A. Hỏi thuyền về đến A lúc mấy giờ? Biết vận tốc của thuyền lúc nước đứng yên là 27km/giờ, vận tốc dòng nước là 3km/giờ.

Bài 3: Vận tốc của một chiếc ghe khi chạy xuôi theo dòng nước là 20km/giờ, khi chạy ngược dòng nước là 12km/giờ. Hỏi vận tốc của ghe lúc nước đứng yên là bao nhiêu? Vận tốc của dòng nước là bao nhiêu?

Bài 4: Lúc 6 giờ, tại điểm A có một chiếc thuyền khởi hành xuôi theo dòng nước. Đi được một quãng đường thuyền quay đầu ngược dòng từ B về A và về đến A lúc 9 giờ. Hỏi thuyền đi cách điểm A bao xa mới quay lại? Biết vận tốc của thuyền lúc nước đứng yên là 25km/giờ, vận tốc dòng nước là 5km/giờ

Bài tập trắc nghiệm

Câu 1	Câu 2	Câu 3	Câu 4	Câu 5
C	A	C	D	A

Bài tập tự luận

Bài 1:

Vận tốc xuôi dòng của ca nô thứ nhất là:

29 + 3 = 32 (km/giờ)

Vận tốc ngược dòng của ca nô thứ hai là:

23 - 3 = 20 (km/giờ)

Tổng vận tốc của hai ca nô là:

32 + 20 = 52 (km/giờ)

Hai ca nô gặp nhau sau:

143 : 52 = 2,75 giờ

Đổi 2,75 giờ = 2 giờ 45 phút

Thời gian hai ca nô gặp nhau là:

7 giờ + 2 giờ 45 phút = 9 giờ 45 phút

Đáp số: 9 giờ 45 phút

Bài 2:

Vận tốc xuôi dòng của thuyền là:

27 + 3 = 30 (km/giờ)

Vận tốc ngược dòng của thuyền là:

27 - 3 = 24 (km/giờ)
Thời gian xuôi dòng của thuyền là:

18 : 30 = 0,6 (giờ)

Đổi 0,6 giờ = 36 phút

Thời gian ngược dòng của thuyền là:

18 : 24 = 0,75 (giờ)

Đổi 0,75 giờ = 45 phút

Thời gian thuyền đi (tính cả thời gian nghỉ là)

36 phút + 45 phút + 30 phút = 1 giờ 51 phút

Thời gian thuyền về đến A là:

6 giờ + 1 giờ 51 phút = 7 giờ 51 phút

Đáp số: 7 giờ 51 phút

Bài 3:

Vận tốc của ghe lúc nước đứng yên là:

(20 + 12) : 2 = 18 (km/giờ)

Vận tốc của dòng nước là:

(20 - 12) : 2 = 4 (km/giờ)

Đáp số: vận tốc riêng của ghe 18km/giờ; vận tốc dòng nước 4km/giờ

Bài 4:

Vận tốc thuyền đi xuôi dòng là:

25 + 5 = 30 (km/giờ)

Vận tốc của thuyền khi ngược dòng là:

25 - 5 = 20 (km/giờ)

Thời gian cả đi lẫn về hết:

9 - 6 = 3 (giờ)

Ta có vận tốc của thuyền khi xuôi dòng so với vận tốc của thuyền lúc ngược dòng tỉ lệ thuận nghịch với thời gian xuôi dòng so với thời gian ngược dòng

Suy ra tỉ số giữa thời gian xuôi dòng và thời gian ngược dòng là: 20 : 30 = 2/3

Tổng số phần bằng nhau là: 2 + 3 = 5

Thời gian xuôi dòng là: 3 : 5 x 2 = 1,2 (giờ)

Điểm quay lại cách A là: 30 x 1,2 = 36 (km)

Đáp số: 36km

Trên đây là nội dung tài liệu Hướng dẫn giải một số bài tập nâng cao Toán lớp 5 về chuyển động trên dòng nước. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.