SỞ GD&ĐT TỈNH HẢI DƯƠNG ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI
NĂM HỌC: 2019 - 2020
MÔN HỌC: NGỮ VĂN 9
Câu 1. (4,0 điểm)
Thần thoại Hy Lạp kể rằng: Ngày xưa có một ngôi sao đến xin thần Dớt thay đổi vị trí của mình trên bầu trời. Ngôi sao nói: “Con không thích đứng ở góc đường chân trời. Ở đó không có gì nổi bật cả”. Thần Dớt trả lời ngôi sao nhỏ: “Quan trọng là bản thân có tỏa sáng ở nơi mình đang đứng không".
Suy nghĩ của em về ý nghĩa câu chuyện trên.
Câu 2. (6,0 điểm)
Ánh sáng từ bài thơ “Bếp lửa” của Bằng Việt (Sách giáo khoa Ngữ văn 9, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016).
..........HẾT...........
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
Câu 1 (4điểm)
I. Yêu cầu về kĩ năng:
- Biết cách làm bài văn nghị luận về xã hội, phát biểu được những suy nghĩ, quan điểm của bản thân một cách thuyết phục, thấu đáo.
- Đảm bảo bố cục bài văn, luận điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và dẫn chứng, diễn đạt mạch lạc, lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
II. Yêu cầu về kiến thức:
Thí sinh có thể làm bài theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:
1. Giới thiệu: câu chuyện về thần Dớt và ngôi sao nhỏ, vấn đề nghị luận: Nỗ lực tạo lập giá trị của bản thân ở bất kì chỗ đứng nào.
2. Giải thích:
- Ngôi sao nhỏ mong muốn thay đổi chỗ đứng trên bầu trời vì cho rằng ở “góc đường chân trời” - vị trí xa xôi, mờ nhạt - nó không thể nổi bật và tỏa sáng. Lời nói của ngôi sao đã đánh đồng vị trí nó đang đứng với giá trị của bản thân.
- Lời nói của thần Dớt đã khẳng định: điều quan trọng không phải mình đứng chỗ nào mà là sự nỗ lực tự tỏa sáng của bản thân.
- Ý nghĩa của câu chuyện: Dù ở bất kì vị trí nào, làm bất cứ công việc gì, nếu con người cố gắng, nỗ lực thì sẽ khẳng định được giá trị của bản thân và lan tỏa vẻ đẹp cho cuộc đời.
3. Phân tích, lí giải: Vì sao con người cần nỗ lực để tỏa sáng ở bất kì chỗ đứng nào?
- Đời người chỉ sống có một lần, cần sống sao cho có ý nghĩa, phải xác định chỗ đứng cho mình trong đời.
- Trong cuộc sống không có vị trí nào là tầm thường, không có công việc nào là thấp hèn. Mối vị trí, mỗi công việc đều có giá trị và ý nghĩa riêng.
- Nhận thức đúng vị trí mình đang có cũng là coi trọng bản thân.
- Để khẳng định được giá trị bản thân, con người phải tự vươn lên, vượt qua mọi thử thách, không nảm lòng. Một công việc được coi là giản đơn cũng đòi hỏi tâm huyết và nỗ lực cao nhất.
- Đồ lời cho hoàn cảnh bắt nguồn từ sự tự ti, thấp hèn, tất yếu dẫn đến thất bại.
4. Bàn luận, mở rộng:
- Phê phán những người chỉ đổ lỗi cho là cảnh mà không dành tân huyết và nỗ lực để sông tốt với những gì đang có, những người chỉ sống mờ nhạt, không để lại điểm sáng nào cho đời.
- Tòa sáng không có nghĩa là có tỏ ra khác người để được nổi bật, càng không có nghĩa là gây sốc hay làm những điều sai trái để được chủ ý.
5. Bài học nhận thức và hành động:
Con người làm thế nào để tỏa sáng trong cuộc đời?
- Mỗi người tùy thuộc vào năng lực, sở trường, điều kiện thực tế để lựa chọn, phấn đấu tìm cho mình vị trí thích hợp trong xã hội.
- Sự tỏa sáng của mỗi người thắp lên bằng khát vọng, bằng việc xác định mục tiêu đúng đắn, bằng sự kiên trì, nỗ lực không ngừng của bản thân.
- Cần phải bắt đầu làm tốt từ những việc đơn giản, nhỏ bé và khiểm nhường nhất.
-----Nội dung đầy đủ chi tiết vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy-------
Trên đây là trích dẫn một phần đề kèm thang điểm Đề thi HSG năm 2020 môn Ngữ Văn 9 - Sở GD&ĐT Hải Dương. Để xem được đầy đủ nội dung đề thi, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào Chúng tôi. Hy vọng rằng đây sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích cho các thầy cô làm tài liệu ôn tập và ra đề cho học sinh. Đồng thời, tài liệu này giúp các em học sinh có bước ôn thi thật tốt để có một kết quả cao trong kì thi sắp tới.
Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm:
- Đề thi HSG năm 2020 môn Ngữ Văn 9 - Phòng GD&ĐT thành phố Huế
- Đề thi HSG năm 2020 môn Ngữ Văn 9 - Phòng GD&ĐT Đan Phượng
---Mod Ngữ Văn tổng hợp và biên soạn---
