SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TỈNH BÀ RỊA-VŨNG TÀU
ĐỀ CHÍNH THỨC
KIỂM TRA HỌC KỲ II, NĂM HỌC 2015 – 2016
MÔN: Ngữ văn; lớp 10
Thời gian làm bài: 90 phút (Không kể thời gian phát đề)
Phần I: Đọc – hiểu (5,0 điểm)
Trong một bức thư của người cha gửi cho thầy giáo dạy con trai mình, có đoạn viết như sau:
“Con tôi sẽ phải học tất cả những điều này. […] Rằng cứ mỗi một kẻ thù ta gặp ở nơi này thì ở nơi khác ta lại tìm thấy một người bạn. Bài học này sẽ mất nhiều thời gian, tôi biết, nhưng xin thầy hãy dạy cho cháu hiểu rằng một đồng đô-la kiếm được do công sức của mình bỏ ra còn quý hơn nhiều so với năm đô-la nhặt được trên hè phố…
Xin thầy dạy cho cháu cách chấp nhận thất bại và cách tận hưởng niềm vui chiến thắng. Xin hãy dạy cho cháu tránh xa sự đố kị. Xin thầy cho cháu biết được bí quyết của niềm vui thầm lặng. Dạy cho cháu rằng những kẻ hay bắt nạt người khác là những kẻ dễ bị đánh bại nhất…”
(Trích Xin thầy hãy dạy cho con tôi…, Ngữ văn 10, tập hai, NXB Giáo dục, 2007, Tr. 135)
Đọc văn bản trên và thực hiện các yêu cầu sau:
a. Trong đoạn trích trên, người cha đã xin thầy dạy cho con trai mình những điều gì? (1,0 điểm)
b. Nêu ý nghĩa của câu: xin thầy dạy cho cháu hiểu rằng một đồng đô-la kiếm được do công sức của mình bỏ ra còn quý hơn nhiều so với năm đô-la nhặt được trên hè phố… (1,0 điểm)
c. Kể tên hai biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích trên? (1,0 điểm)
d. Viết một đoạn văn ngắn (khoảng ½ trang giấy kiểm tra) trình bày suy nghĩ của em về “cách chấp nhận thất bại”. (2,0 điểm)
Phần II: Làm văn(5,0 điểm)
Nét đặc sắc trong đoạn thơ sau đây:
“ ... Cậy em em có chịu lời,
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.
Giữa đường đứt gánh tương tư,
Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em.
Kể từ khi gặp chàng Kim,
Khi ngày quạt ước khi đêm chén thề
Sự đâu sóng gió bất kì
Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai
Ngày xuân em hãy còn dài,
Xót tình máu mủ thay lời nước non
Chị dù thịt nát xương mòn
Ngậm cười chín suối hãy còn thơm lây”
(Trích “Trao duyên” - “Truyện Kiều” của Nguyễn Du)
ĐÁP ÁN KIỂM TRA HỌC KỲ II, NĂM HỌC 2015 – 2016
MÔN: Ngữ văn; lớp 10
Phần I: Đọc – hiểu(5,0 điểm)
a. Người cha đã xin thầy dạy cho con trai mình:
- Một đồng đô-la kiếm được do công sức của mình bỏ ra còn quý hơn nhiều so với năm đô-la nhặt được trên hè phố.
- Cách chấp nhận thất bại và cách tận hưởng niềm vui chiến thắng.
- Tránh xa sự đố kị.
- Bí quyết của niềm vui thầm lặng.
- Những kẻ hay bắt nạt người khác là những kẻ dễ bị đánh bại nhất.
b. Người cha muốn con trai mình hiểu được ý nghĩa, giá trị của sức lao động chân chính.
c. Kể tên hai biện pháp tu từ:
- Tương phản đối lập
- Phép điệp
d. Học sinh trình bày được các ý sau:
- Thất bại là gì? Khi thất bại con người thường có những biểu hiện tiêu cực: chán nản, bỏ cuộc, cay cú,..
- Liên hệ bản thân: Cần mạnh mẽ để vươn lên, không gục ngã,...
- Lưu ý: Giám khảo cho điểm linh hoạt. Chỉ cho điểm tối đa khi bài viết có kết cấu đoạn văn hoàn chỉnh; diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi ngữ pháp, dùng từ, chính tả; có thái độ chân thành, nghiêm túc khi bày tỏ ý kiến.
Phần II: Làm văn (5,0 điểm)
a/ Yêu cầu về kĩ năng: Học sinh biết cách làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ; diễn đạt lưu loát, văn có xúc cảm tự nhiên, sâu sắc; đảm bảo quy định về dùng từ, đặt câu, chính tả.
b/ Yêu cầu về kiến thức:
1/ Mở bài: giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm và vị trí đoạn trích.
Trên đây chỉ trích dẫn một phần bộ câu hỏi kèm đáp án đề thi học kì 2 môn Ngữ văn năm 2015 - 2016 của Phòng GD&ĐT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Hy vọng với tài liệu này sẽ giúp các em làm quen với cấu trúc, cách ra đề thi năm nay và thực hành giải dạng đề thi cuối học kì 2 theo chuẩn của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Hy vọng tài liệu này hỗ trợ các em tổng ôn lại kiến thức và kĩ năng chương trình Ngữ văn để đạt kết quả tốt nhất trong kì thi sắp tới. Bên cạnh đó, đây cũng là tài liệu tham khảo chuẩn cho các thầy cô giáo sử dụng để ôn luyện cho các em học sinh.
Ngoài ra các em có thể tham khảo thêm các tài liệu liên quan khác như:
Đề cương ôn thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2017
Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2015 - 2016
--MOD Ngữ văn Chúng tôi (tổng hợp)
