SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG NGÃI ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 2
NĂM HỌC: 2018-2019
MÔN: Ngữ Văn 10
( Đề gồm 02 trang )
I ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu
" Sách đưa đến cho người đọc những hiểu biết mới mẻ về thế giới xung quanh, về vũ trụ bao la, về những đất nước và những dân tộc xa xôi. Những quyển sách khoa học có thể giúp người đọc khám phá ra vũ trụ vô tận với những qui luật của nó, hiểu được trái đất tròn trên mình nó có bao nhiêu đất nước khác nhau với những thiên nhiên khác nhau. Những quyển sách xã hội lại giúp ta hiểu biết về đời sống con người trên các phần đất khác nhau đó với những đặc điểm về kinh tế, lịch sử, văn hóa, những truyền thống, những khát vọng.
(...) Sách còn giúp người đọc phát hiện ra chính mình, hiểu rõ mình là ai giữa vũ trụ bao la này, hiểu mỗi người có mối quan hệ như thế nào với người khác, với tất cả mọi người trong cộng đồng dân tộc và cộng đồng nhân loại này. Sách giúp cho người đọc hiểu được đâu là hạnh phúc, đâu là nỗi khổ của con người và phải làm gì để sống cho đúng và đi tới một cuộc đời thật sự. Sách mở rộng những chân trời ước mơ và khát vọng".
(Trích bài viết của Trần Thanh Đạm. Sách giáo viên Ngữ văn 10 tập 2, trag 134)
Câu 1. Nêu nội dung chính của đoạn trích trên.
Câu 2. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 3. Nêu ít nhất hai ví dụ cụ thể để làm rõ ý trong câu văn "Những quyển sách xã hội lại giúp ta hiểu biết về đời sống con người trên các phần đất khác nhau đó với những đặc điểm về kinh tế, lịch sử, văn hóa, những truyền thống, những khát vọng".
Câu 4. Từ đoạn trích trên, anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 100 chữ ) trình bày suy nghĩ của mình về việc đọc sách của các bạn trẻ ở nước ta hiện nay.
II LÀM VĂN (6, 0 điểm)
Cảm nhận của anh/chị về nhân vật Ngô Tử Văn trong tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” của Nguyễn Dữ.
............HẾT...........
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
Phần I. ĐỌC HIỂU
Câu 1: Nội dung chính của đoạn trích: những lợi ích của việc đọc sách.
Câu 2: Phương thức biểu đạt chính: nghị luận.
Câu 3: HS nêu được ít nhất 02 ví dụ cụ thể để minh chứng cho điều tác giả viết trong câu văn đã dẫn.
Câu 4: Ở câu này, giám khảo chấm điểm linh hoạt: chỉ cho điểm tối đa khi học sinh viết thành một đoạn văn hoàn chỉnh; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp. Học sinh trình bày suy nghĩ của mình với thái độ chân thành, nghiêm túc, hợp lý, thuyết phục. Có thể theo định hướng sau:
- Thực trạng của việc đọc sách trong giới trẻ của nước ta hiện nay: nhiều bạn yêu thích việc đọc sách nhưng cũng còn nhiều bạn không quan tâm đến sách, hoặc đến với sách với thái độ thiếu nghiêm túc.
- Nguyên nhân của tình trạng trên.
- Giải pháp.
- Bài học bản thân.
II. LÀM VĂN
a. Yêu cầu về kỹ năng:
Học sinh biết cách làm bài nghị luận văn học. Bài viết có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
b. Yêu cầu về kiến thức
Trên cơ sở hiểu biết về tác giả Nguyễn Dữ và tác phầm “Chuyên chức phán sự đền Tản Viên”, học sinh có thể làm bài theo những cách khác nhau, nhưng phải đảm bảo những yêu cầu về kiến thức. Sau đây là một số gợi ý:
Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, nhân vật.
Cảm nhận về nhân vật Ngô Tử Văn:
- Cương trực, yêu chính nghĩa: Ngô Tử Văn là người khảng khái, " thấy gian tà thì không thể chịu được" nên đã đốt đền, trừ hại cho dân...
- Dũng cảm, kiên cường: không run sợ trước lời đe dọa của hồn ma tướng giặc; dùng lời lẽ "cứng cỏi, không chịu nhún nhường" để tâu trình với Diêm vương, vạch mặt tên hung thần...
- Giàu tinh thần dân tộc: đấu tranh đến cùng để diệt trừ hồn ma tên tướng giặc, làm sáng tỏ nỗi oan và phục hồi danh dự cho Thổ thần nước Việt.
- Nghệ thuật: cốt truyện giàu kịch tính với những tình tiết lôi cuốn; dẫn dắt truyện khéo léo, cách kể chuyện và miêu tả sinh động, hấp dẫn; sử dụng nhiều yếu tố kì ảo, nhưng vẫn mang những nét hiện thực.
Đánh giá, nhận xét
- Chiến thắng của Ngô Tử Văn là sự khẳng định chân lí "chính" sẽ thắng "tà", thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ, quyết tâm dấu tranh đến cùng để bảo vệ công lí và chính nghĩa.
- Ngô Tử Văn đại diện cho những người tri thức nước Việt. Qua nhân vật, tác giả còn đề cao những người ngay thẳng, trung thực, giàu tinh thần dân tộc, đồng thời khẳng định niềm tin vào công lí, chính nghĩa của nhân dân ta.
Trên đây là trích dẫn một phần đề thi kèm đáp án chi tiết và thang điểm đề thi kiểm tra HK2 môn Ngữ Văn lớp 10 của Sở GD&ĐT Quảng Ngãi. Để xem được đầy đủ nội dung đề thi, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào Chúng tôi. Hy vọng rằng đây sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích cho các thầy cô làm tài liệu ôn tập. Đồng thời, tài liệu này giúp các em học sinh có bước ôn thi và luyện đề thật tốt để có một kết quả cao trong kì thi học kì sắp tới.
---Mod Ngữ Văn tổng hợp và biên soạn---
