Thông qua quá trình theo dõi video bài giảng hướng dẫn đọc hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình - Nguyễn Thi của cô Phan Thị Mỹ Huệ, giúp các em củng cố lại những kiến thức cơ bản nhất về những đặc sắc nghệ thuật được thể hiện trong tình huống truyện, trong nghệ thuật trần thuật, đặc sắc trong nghệ thuật khắc họa tâm lý nhân vật Chiến và Việt cũng như là cách sử dụng ngôn ngữ đậm chất Nam bộ. Bài giảng được trình bày một cách chi tiết, dễ hiểu và dễ ghi nhớ; giúp các em có đủ cơ sở lý luận tiến hành viết bài văn được chính xác và hấp dẫn hơn. Mời các em cùng theo dõi!
A. Sơ đồ tóm tắt gợi ý
B. Dàn ý chi tiết
a. Mở bài
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Thi và tác phẩm Những đứa con trong gia đình.
- Dẫn dắt vào vấn đề: Đặc sắc nghệ thuật trong tác phẩm Những đứa con trong gia đình.
- Những nét khái quát chung:
- Hoàn cảnh sáng tác
- Nội dung truyện
- Những nội dung cần làm rõ:
- Tác giả tạo tình huống khá hấp dẫn, độc đáo. Đó là Việt một cậu con trai mới lớn, đi chiến đấu bị thương nặng nằm giữa rừng khi tỉnh khi mê và hồi tưởng lại những kí ức đẹp đẽ nhất.
- Nghệ thuật trần thuật độc đáo: Nhà văn đã trần thuật theo điểm nhìn của nhân vật, kể lại bằng giọng điệu của nhân vật. Kết hợp với tình huống truyện rất đặc biệt, cách trần thuật này đã đưa người đọc sống lại không khí sau một trận đánh. Và chính trong dòng hồi tưởng của nhân vật, tất cả những gì thân thương nhất, ấm áp nhất với gia đình đã hiện về sống động trong dòng suy nghĩ miên man của Việt.
- Khắc họa tâm lí nhân vật sâu sắc, khả năng xâm nhập sâu vào nội tâm nhân vật, diễn tả nhân vật một cách tinh tế (dẫn chứng phân tích các nhân vật trong tác phẩm)
- Đậm chất Nam bộ: Nghệ thuật miêu tả, xây dựng khung cảnh với cảnh sông nước, bưng biền, mương rạch, ghe xuồng cũng những câu hò đặc trưng. Tính cách, tâm lí và hành động nhân vật cũng mang đậm tính chất, phong cách người dân Nam bộ.
- Nhận xét:
- Tác phẩm có sự hài hòa giữa nội dung và nghệ thuật, mang đậm phong cách nghệ thuật Nguyễn Thi.
- Nguyễn Thi rất xứng đáng với danh hiệu “Nhà văn của người nông dân Nam Bộ”. Bởi thông qua tác phẩm này ta thấy rõ ông am hiểu tường tận từ ngôn ngữ, khung cảnh thiên nhiên đến tính cách và tâm hồn con người nơi đây.
c. Kết bài
- Nêu nhận xét, đánh giá về nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm.
- Mở rộng vấn đề bằng suy nghĩ và cảm nhận của cá nhân.
Bài văn mẫu
Đề bài: Phân tích những đặc sắc nghệ thuật trong truyện ngắn Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi.
Gợi ý làm bài
Nguyễn Thi là nhà văn tiêu biểu của văn học cách mạng Việt Nam với một số tác phẩm: Người mẹ cầm súng, Mẹ vắng nhà... Những trang văn ấy đã tạo nên vị trí không ai có thể thay thế Nguyễn Thi trong nền văn học dân tộc: nhà văn của Nam Bộ. Những đứa con trong gia đình là tác phẩm thành công của ông viết về truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng của một gia đình cách mạng. Đọc tác phẩm người đọc nhận thấy rõ đặc sắc nghệ thuật trong cách biếu hiện chủ đề tư tưởng của nhà văn Nguyễn Thi. Tác phẩm văn học được tạo nên bởi hai yếu tố nội dung và nghệ thuật. Cho nên nghệ thuật là yếu tố đầu tiên tạo ấn tượng đối với người đọc. Nhờ nghệ thuật mà chủ đề tư tưởng của tác phẩm được bộc lộ rõ nét. Hơn nữa, sử dụng sáng tạo các phương thức nghệ thuật là thước đo tài năng của người nghệ sĩ. Những đứa con trong gia đình là một truyện ngắn như vậy. Tác phẩm được rút trong tập “truyện và kí”, rất tiêu biểu cho phong cách của Nguyễn Thi. Tác phẩm hấp dẫn người đọc ở việc nhà văn sáng tạo nên tình huống truyện độc đáo, nghệ thuật trần thuật độc đáo và thành công trong nghệ thuật xây dựng nhân vật.
---Để tham khảo nội dung đầy đủ của tài liệu, các em vui lòng tải về máy hoặc xem trực tuyến---
Truyện ngắn Những đứa con trong gia đình đã khẳng định tài năng của Nguyễn Thi trong nghệ thuật sáng tạo tình huống, nghệ thuật trần thuật và nghệ thuật xây dựng nhân vật. Qua hình thức nghệ thuật độc đáo, chủ để của tác phẩm đã được bộc lộ rõ nét. Cùng viết về một để tài quen thuộc, phản ánh cuộc kháng chiến gian khô của dân tộc nhưng Nguyễn Thi không miêu tả sự đau thương ấy ở một tập thể anh hùng cách mạng mang tính cộng đồng như trong Rừng xà nu mà thông qua lăng kính gia đình, từ câu chuyện một gia đình để khái quát lên thành câu chuyện của đất nước. Đồng thời, truyện ngắn còn cho người đọc thấy được tâm hồn con người Nam Bộ - con người của phẩm chất anh hùng, con người của sự tình nghĩa. Tác phẩm khép lại mà người đọc không thể quên một giọng văn Nguyễn Thi, một cá tính Nguyễn Thi, một phong cách Nguyễn Thi - nhà văn của Nam Bộ.
Tài liệu trên dã giúp các em có thêm bài văn mẫu, hệ thống kiến thức và sơ đồ tư duy về đề tài phân tích những đặc sắc về nghệ thuật được thể hiện qua tác phẩm Những đứa con trong gia đình. Ngoài rác các em có thể tham khảo thêm bài giảng Những đứa con trong gia đình để chuẩn bị cho kì thi THPT Quốc gia được tốt hơn. Chúc các em có một quá trình ôn thi THPT Quốc gia hiệu quả và thoải mái!
--MOD Ngữ văn Chúng tôi (tổng hợp và biên soạn)
