Cảm nghĩ về nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu

A. Sơ đồ tóm tắt gợi ý

B. Dàn ý chi tiết

a. Mở bài

• Giới thiệu nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu
• Dẫn dắt và đi vào vấn đề: Cảm nghĩ về nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu

• Những nét khái quát chung:
  • Bối cảnh thời đại: nửa cuối thế kỉ XIX
  • Thời kì loạn lạc, đất nước mang đầy đau thương
  • Được mệnh danh là ngôi sao sáng trên bầu trời văn học Việt Nam
• Những nét tiêu biểu về nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu
  • Cuộc đời: đầy bất hạnh và đau khổ
    • Bản thân: mù mắt, bị hối hôn….
    • Sống giữa thời cuôc loạn lạc, nên trong ông luôn tồn tại nỗi đau chung của đất nước, bất hạnh chung của dân tộc trước cảnh nước mất nhà tan
    • Là tấm gương anh dũng, kiên cường trong cuộc đấu tranh bảo vệ đất nước: Không khuất phục trước quyền lực, không bị mua chuộc bởi đồng tiền
    • → Cuộc đời của Nguyễn Đình Chiểu chính là một bài thơ đẹp của dân tộc, là một tấm gương trong sạch, thanh khiết để bao thế hệ đời sau soi bóng (Thà đui mà giữ đạo nhà/ Còn hơn có mắt ông cha không thờ.)
  • Là người sống gần gũi gắn bó với nhân dân
  • Tấm lòng yêu nước của Nguyễn Đình Chiểu còn thể hiện qua những vần thơ kêu gọi, thắp lên niềm tin, lòng yêu nước ở mỗi người con đất nước bấy giờ.
  • Người đã sống một cuộc đời không mệt mỏi để đấu tranh cho chính nghĩa: (dẫn chứng thơ văn ông: Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm/ Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà.)

→ Một cuộc đời bất hạnh, đầy đau khổ nhưng vô cùng thanh sạch và đáng quý ⇒ Một người con của dân tộc yêu nước nồng nàn, một nhà thơ đã làm tròn thiên sứ của văn thơ giữa thời đại với ngòi bút tinh tế và sâu sắc.

• Nhận xét:
  • Cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu là tấm gương sáng về lòng yêu nước, là một nhân cách cao khiết giữa thời đại
  • Văn thơ Nguyễn Đình Chiểu là tiếng lòng, tiếng nói của một trái tim yêu nước chân chất và ngọt ngào của nhân dân, thấm đượm những đau thương, mất mát và tinh thần chính nghĩa cao cả.

c. Kết bài

• Nêu cảm nhận chung về nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu
• Mở rộng vấn đề (bằng liên tưởng và suy nghĩ của mỗi cá nhân)

Bài văn mẫu

​Đề bài: Cảm nghĩ về nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu

Gợi ý làm bài​

Chẳng hiểu sao, mỗi lần nhắc tới Nguyễn Đình Chiểu, là mỗi lần xuất hiện trong tôi những cảm xúc rất đặc biệt, phải chăng vì ông là một trong những nhà văn đặc biệt nhất trong lịch sử văn học Việt Nam? Đặc biệt từ cuộc đời riêng đến cả sự nghiệp văn chương. Tôi quý trọng ông không chỉ bởi những áng văn hay, những vần thơ kiệt xuất, mà tôi quý ông trước hết ở chính cuộc đời, chính con người ông.

Xuất hiện vào nửa cuối thế kỷ XIX, như một "ngôi sao sáng trên bầu trời văn học Việt Nam", Nguyễn Đình Chiểu đã để lại cho dân tộc một di sản văn hóa lớn lao và một tấm gương cao khiết về nhân cách, đạo đức. Sống giữa thời kì can qua bấn loạn của đất nước, cuộc đời của Nguyễn Đình Chiểu là cuộc đời thấm đầy bất hạnh, khổ đau. Nỗi bất hạnh cá nhân: mắt mù, quyện vào nỗi bất hạnh chung: nước mất nhà tan, rên xiết trong tâm hồn nhân đạo của người. Song, chưa một phút giây nào bi lụy, khuất phục, Nguyễn Đình Chiểu là tấm gương anh dũng, kiên cường trong cuộc đấu tranh bảo vệ đất nước. Người bảo vệ đất nước không phải bằng ngọn giáo, mũi tên, mà bằng thơ văn - nó chính là vũ khí sắc nhọn để Nguyễn Đình Chiểu trở thành một người chiến sĩ đứng bảo vệ cho văn hóa, cho độc lập muôn đời trên xứ sở. Trở lại dòng lịch sử hơn trăm năm qua, nhiều người không khỏi ngỡ ngàng đặt một câu hỏi lớn: vì sao thơ văn Nguyễn Đình Chiểu có sức mạnh, có sức ám ảnh cao đến vậy? Và từ bấy đến nay, mỗi lần ta thắc mắc, ta lại tìm đến cuộc đời người, cuộc đời ấy sẽ trả lời cho ta tất cả. 

---Để tham khảo nội dung đầy đủ của tài liệu, các em vui lòng tải về máy hoặc xem trực tuyến---

Đọc những câu thơ ấy, trong tôi chợt hiện lên một câu hỏi: rằng nếu không phải là cụ Đồ Chiểu thì một người gặp hoàn cảnh như cụ thì có làm được như thế  hay không? Mù nhưng người vẫn sống tốt, sống đẹp để góp phần chống lại ội ác tày trời mà thực dân Pháp đã giày xéo trên đất nước ta. Và người đã sống cao hơn chúng ta, cụ Đồ Chiểu đã sống và sáng tạo vì nhân dân, đất nước. Người là một nhà giáo, một thầy thuốc, một nghệ sĩ vĩ đại của chúng ta.

Cuộc đời của Nguyễn Đình Chiểu là một chân lí, một lẽ sống để hướng văn chương tới giá trị chân - thiện - mĩ. Người đã viết đúng tâm hồn mình, cuộc đời mình để muôn đời sau, chúng ta thán phục và biết ơn. Và chắc hẳn lòng ta bỗng như đẹp hơn khi được đọc những sáng tác của người - cái thế giới của cuộc đời tâm hồn cao khiết ấy.

Vừa rồi là trích dẫn một phần tài liệu để các em củng cố, ôn tập những kiến thức đã học với sơ đồ tư duy, dàn ý chi tiết và bài văn mẫu qua đề tài cảm nhận về nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu. Chúng tôi hi vọng, tài liệu trên sẽ trở thành một trong những tài liệu hay mà các em sử dụng trong quá trình học tập.

--MOD Ngữ văn Chúng tôi (tổng hợp và biên soạn)