| TRƯỜNG THCS BUÔN HỒ | ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 MÔN: NGỮ VĂN NĂM HỌC: 2021 (Thời gian làm bài: 120 phút) |
ĐỀ SỐ 1
Câu 1. (2.0 điểm) Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
Gió Lào đuổi theo trăng
đầu tháng chị Hằng treo chót vót
em nhìn lên trời sao vằng vặc
Bắc Đẩu, Nam Vương, Hoàng Hậu đâu rồi
Trăng tháng Năm không giống tháng Mười
thương nhà nông ra đồng lúc xẩm tối
chị Hằng chong đèn tay cầm quạt thổi
gặt đi anh lúa chín chờ người
(Trích Trăng tháng 5 – Ngô Đức Hạnh)
a. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn thơ trên.
b. Nêu nội dung của đoạn thơ.
c. Chỉ ra và phân tích hiệu quả nghệ thuật của một biện pháp tu từ có trong đoạn thơ.
Câu 2. (3.0 điểm)
Em hãy viết bài văn (khoảng 300 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về bài học cuộc sống gợi ra từ câu tục ngữ: Thương người như thể thương thân.
Câu 3. (5,0 điểm)
Cảm nhận đoạn thơ sau:
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa, như ùa vào buồng lái
Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn, mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.
(Trích Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Phạm Tiến Duật, Ngữ Văn 9, Tập 1, Nxb Giáo Dục Việt Nam)
---- HẾT ----
ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 1
Câu 1
a. Phương thức biểu đạt chính: tự sự
b. Nội dung chính: nói về thời tiết tháng 5, bày tỏ sự xót thương trước nỗi vất vả của người nông dân khi phải làm việc vào lúc thời tiết khắc nghiệt của tháng này.
c. Biện pháp tu từ:
- Nhân hóa: (gió Lào đuổi theo trăng): hình ảnh dễ thương
- Liệt kê: chị Hằng, Bắc Đẩu, Nam Vương, Hoàng Hậu: gắn với những câu chuyện cổ tích => gây thích thú với bạn đọc
Câu 2:
1. Mở bài
- Giới thiệu về câu tục ngữ: "Thương người như thể thương thân"
2. Thân bài
a. Giải thích
- "Thương người" tình cảm thương yêu dành cho người khác.
- "Thương thân" thương chính bản thân mình.
=> ý khuyên nhủ con người hãy yêu thương người khác như yêu chính bản thân mình.
b. Phân tích
- Thương người, giúp đỡ người khác sẽ giúp chúng ta nhận lại niềm vui, tình yêu thương của họ.
- Yêu thương, giúp đỡ người khác làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn => giúp xã hội tiến bộ, phát triển.
c. Chứng minh
học sinh lấy dẫn chứng tiêu biểu để minh chứng cho bài làm của mình.
d. Phản biện
Người không biết yêu thương chia sẻ là những người ích kỉ, vô cảm.
3. Kết bài
Khẳng định lại tầm quan trọng của việc yêu thương.
---(Nội dung đầy đủ của Đề thi số 1 vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy)---
ĐỀ SỐ 2
Câu 1 (3.0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Mùa xuân đã tràn về phủ hơi ấm lên mặt đất và không gian. Dù cái lạnh còn phảng phất nhưng đã nghe trong gió cái nồng nàn của sự sinh sôi. Tiếng cỏ bật mầm non tí tách dưới mưa xuân. Tiếng chồi non khe khẽ cựa mình trong ánh sáng. Buổi chiều nhẹ như tơ vương. Tiếng gà gáy vọng trên đồi nghe sao mà ấm áp. Đâu đó trong con ngõ nhỏ, đài nhà ai phát đi bài hát “Mùa xuân đầu tiên” của Văn Cao với những lời tha thiết: “Rồi dặt dìu mùa xuân theo én về. Mùa bình thường mùa vui nay đã về... Từ đây người biết thương người. Từ đây người biết yêu người...”. Cảm giác thơ thời, nhẹ nhõm ùa vào lòng.
(Theo Đi giữa trời xuân - Bảo Trâm, Tạp chí Sông Thương, Hội Văn học nghệ thuật Bắc Giang, số 1/2014, tr.16)
a. Xác định từ láy trong các câu văn sau: Tiếng cỏ bật mầm non tí tách dưới mưa xuân. Tiếng chồi non khe khẽ cựa mình trong ánh sáng.
b. Tìm lời dẫn trực tiếp trong đoạn trích.
c. Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ trong câu: Buổi chiều nhẹ như tơ vương.
d. Đoạn trích khơi gợi trong em tình cảm gì?
Câu 2 (2.0 điểm)
Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn về giá trị của tình yêu thương trong cuộc sống.
Câu 3 (5.0 điểm) Cảm nhận của em về đoạn thơ sau:
---- HẾT ----
ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 2
Câu 1:
a) Xác định từ láy: Tí tách, khe khẽ
b) Lời dẫn trực tiếp trong đoạn trích: "Rồi dặt dìu mùa xuân theo én về ....Từ đấy biết yêu người"
c) Biện pháp tu từ: So sánh
Tác dụng: Miêu tả khung cảnh buổi chiều nhẹ nhàng như một sợi tơ còn vương đó làm ta khó thể nắm bắt mà chỉ thưởng thức vẻ đẹp của nó mà thôi.
d) Đoạn trích trên giúp em liên tưởng tới khung cảnh mùa xuân đã về và đem tới sự tươi mới cả làn không khí xuân tươi trẻ và khỏe khoắn. Của những mầm non vươn mình, của sự vật thiên nhiên thay đổi xung quanh ta. Mỗi khoảnh khắc của mùa xuân đẹp tuyệt vời biết mấy.
Câu 2:
1. Giải thích thế nào là tình yêu thương người:
- Yêu thương con người là sự quan tâm, giúp đỡ của chúng ta đối với những người xung quanh
- Là làm những điều tốt đẹp cho người khác và nhất là những người gặp khó khăn hoạn nạn.
- Là thể hiện tính cảm yêu thương và quý mến người khác.
2. Biểu hiện của tình yêu thương con người:
a. Trong gia đình:
- Ông bà thương con cháu, cha mẹ thương con, con thương ba mẹ
- Con cái biết nghe lời, yêu thương cha mẹ là thể hiện tính yêu thương của mình đối với ba mẹ
b. Trong xã hội:
- Tình yêu thương thể hiện ở tình yêu đôi lứa
- Tình yêu thương con người là truyền thống đạo lí.
---(Để xem tiếp đáp án những câu còn lại vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy)---
ĐỀ SỐ 3
Phần I (2,5 điểm)
Cho đoạn văn sau:
“Đối với cháu, thật là đột ngột, không ngờ lại là như thế. Chú lái máy bay có nhắc đến bố cháu, ôm cháu mà lắc “Thế là một – hòa nhé!”. Chưa hòa đâu bác ạ. Nhưng từ hôm ấy cháu sống thật hạnh phúc. Ơ, bác vẽ cháu đấy ư? Không, không, đừng vẽ cháu! Để cháu giới thiệu với bác những người khác đáng cho bác vẽ hơn.”
(Lặng lẽ Sa Pa – Nguyễn Thành Long)
1. Đoạn trích trên là lời của ai nói với ai, trong hoàn cảnh nào?
2. Ghi lại một câu văn có sử dụng khởi ngữ, gạch chân dưới thành phần khởi ngữ.
3. Em hiểu được những nét đẹp nào của nhân vật xưng “cháu” qua đoạn văn?
4. Tìm một tác phẩm thơ thuộc phần Văn học Việt Nam hiện đại lớp 9 mà em đã học cũng viết về đề tài lao động (ghi rõ tên tác giả).
Phần II (3 điểm)
Trong văn bản “Bàn về đọc sách”, tác giả Chu Quang Tiềm viết: “Đọc ít mà đọc kỹ, thì sẽ tập thành nếp suy nghĩ sâu xa, trầm ngâm tích luỹ, tưởng tượng tự do đến mức làm đổi thay khí chất; đọc nhiều mà không chịu nghĩ sâu, như cưỡi ngựa qua chợ, tuy châu báu phơi đầy, chỉ tổ làm mắt hoa, ý loạn, tay không mà về”.
(Theo SGK Ngữ văn 9, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, 2015)
1. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn trên.
2. Từ văn bản trên kết hợp với hiểu biết xã hội, hãy viết đoạn văn khoảng 2/3 trang giấy thi trình bày suy nghĩ của em về tầm quan trọng của việc đọc sách.
Phần III (4,5điểm).
1. Hãy chép chính xác khổ cuối bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh in trong SGK Ngữ văn 9 tập II.
2. Trong khổ thơ trên, tác giả đã sử dụng một loạt các từ biểu đạt về mặt định lượng để diễn tả sự vô định của thiên nhiên, đó là những từ ngữ nào?
3. Bằng một đoạn văn khoảng 10 câu theo phép lập luận diễn dịch nêu cảm nhận của em về khổ thơ vừa chép, đoạn văn có sử dụng thành phần cảm thán và phép nối (gạch chân, chỉ rõ).
---- HẾT ----
ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 3
Phần I (2,5 điểm)
Câu 1
- Lời của anh thanh niên nói với ông họa sĩ
- Nói trong hoàn cảnh: ông họa sĩ, cô kĩ sư lên thăm nhà anh thanh niên
Câu 2
Ghi lại một câu văn có sử dụng khởi ngữ.
Gạch chân dưới thành phần khởi ngữ: (Đối với) cháu
Câu 3
Em hiểu được những nét đẹp của nhân vật xưng “cháu” qua đoạn văn:
- Lý tưởng sống, có trách nhiệm với công việc, đất nước, có suy nghĩ đúng đắn và sâu sắc: hạnh phúc là được cống hiến
- Khiêm tốn, cởi mở
Câu 4
Văn bản: Đoàn thuyền đánh cá – Huy Cận
Phần II (3 điểm)
1
Biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ (HS có thể nêu phép liệt kê)
Tác dụng:
+ Gợi hình ảnh sinh động, thấy được hậu quả của đọc nhiều mà hời hợt, không thu được kết quả gì...
+ Nhấn mạnh và giúp người đọc hiểu rõ hiệu quả của phương pháp đọc kĩ, không đọc qua loa.
Yêu cầu:
* Viết đoạn văn nghị luận xã hội hoàn chỉnh khoảng 2/3 trang giấy thi.
* Nội dung: trình bày suy nghĩ của em về tầm quan trọng của việc đọc sách.
* Đoạn văn thể hiện được các ý sau:
- Ý nghĩa/ tầm quan trọng của việc đọc sách: Bồi dưỡng tri thức, tâm hồn, giải trí,…)
- Giải pháp/ cách rèn luyện của bản thân (liên hệ)
+ Nâng cao ý thức và tạo cho mình thói quen đọc sách
+ Có phương pháp đọc sách hợp lí
+ Vận dụng tri thức từ sách vào cuộc sống…
---(Nội dung đầy đủ của Đề thi số 3 vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy)---
Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Bộ 3 đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Ngữ văn năm 2021 Trường THCS Buôn Hồ. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Chúc các em học tập tốt !
