Bài 59: Sự điều hoà và phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết

• Các tuyến nội tiết trong cơ thể đều chịu sự tác động của hoocmon do tuyến yên tiết ra.

• Các tuyến nội tiết không chỉ chịu sự ảnh hưởng của tuyến yên mà ngược lại, hoạt động của tuyến yên cũng được tăng cường hoặc kìm hãm dưới sự chi phối của hoocmon do các tuyến này tiết ra. Ví dụ:

* Điều hòa hoạt động của tuyến giáp

• Thùy trước tuyến yên tiết TSH kích thích tuyến giáp tiết hoocmon tiroxin
• Khi hàm lượng tiroxin quá cao tác động lên
  • Vùng dưới đồi  ức chế thùy trước tuyến yên
  • Hoặc tác động trực tiếp lên thùy trước tuyên yên

→ức chế tuyến yên tiết hoocmon TSH  tuyến giáp không tiết được hoocmon tiroxin  giảm hàm lượng hoocmon tiroxin  hoocmon tiroxin trở về trạng thái cân bằng.

* Điều hòa của vỏ tuyến thượng thận

• Thùy trước tuyến yên tiết hoocmon ACTH kích thích vỏ trên tuyến trên thận tiết hoocmon cooctizon điều hòa lượng K+ và Na+ trong máu
• Khi hàm lượng hoocmon cooctizon trong máu quá cao sẽ theo máu tác động lên
  • Vùng dưới đồi  tiết chất  kìm hãm thùy trước tuyến yên tiết hoocmon ACTH
  • Hoặc tác động trực tiếp thùy trước tuyến yên  giảm tiết hoocmon ACTH
  • Không có hoocmon ACTH đến vỏ tuyến trên thận  không tiết hoocmon cooctizon  lượng hoocmon này giảm  hàm lượng được cân bằng.

* Kết luận: tuyến yên tiết các hoocmon điều khiển hoạt động của các tuyến nội tiết. Ngược lại, các tuyến nội tiết cũng tiết hoocmon chi phối hoạt động của tuyến yên (kích thích hoặc kìm hãm). Đó là cơ chế điều hòa của các tuyến nội tiết nhờ các thông tin ngược.

• Ngoài sự kết hợp của hai tế bào và của đảo tụy trong tuyến tụy đế giúp làm ổn định lượng đường trong máu còn có sự kết hợp hoạt động của các tuyến nội tiết khác.

 Ví dụ: khi lượng đường trong máu giảm còn có sự phối hợp của tuyến vỏ trên thận 

Sơ đồ thể hiện sự phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết khi lượng đường huyết giảm

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 8 Bài 59 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Hoocmôn nào dưới đây không tham gia vào cơ chế điều hoà đường huyết khi đường huyết giảm ?

  • A.

    Glucagôn

  • B. Insulin
  • C. ACTH
  • D. Cooctizôn

• Câu 2:

  Khi tác dụng lên thuỳ trước tuyến yên, TH sẽ kìm hãm sự tiết hoocmôn nào ?

  • A.

    TSH

  • B. FSH
  • C. GH
  • D. MSH

• Câu 3:

  Tuyến nội tiết nào dưới đây chịu ảnh hưởng bởi các hoocmôn tiết ra từ tuyến yên ?

  • A.

    Tuyến trên thận

  • B. Tuyến sinh dục
  • C. Tuyến giáp
  • D. Tất cả các phương án còn lại

Câu 3-Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 8 Bài 59 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 1 trang 186 SGK Sinh học 8

Bài tập 2 trang 186 SGK Sinh học 8

Bài tập 4 trang 124 SBT Sinh học 8

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!