Bài 31: Ôn tập Lịch sử Việt Nam (từ năm 1858 đến năm 1918)

Thời gian

Quá trình xâm lược của thực dân Pháp.

Cuộc đấu tranh của nhân dân ta.

1-9-1858

• Pháp chiếm bán đảo Sơn Trà, mở màn cuộc xâm lược Việt Nam.

• Triều đình lãnh đạo nhân d ân chống trả quyết liệt.

2-1859

• 2-1859 Pháp kéo vào Gia Định 

• Quân triều đình chống cự yếu ớt rồi tan rã.
• Trong đó nhân dân địa phương tự động chống giặc

24-2-1861

Pháp tấn công Đại Đồn Chí Hòa, Đại đồn Chí Hòa thất thủ sau đó Pháp chiếm Định Tường – Biên hòa -Vĩnh Long.

• Quân ta kháng cự m ạnh nhưng không thắng.
• Nguyễn Trung Trực đốt cháy Tàu Hy Vọng trên sông Vàm Cỏ Đông (10-12-1861)
• Nghĩa quân Trương Định chống Pháp tại Tân Hòa -Gò Công chuyển về Tân Phước.
• Trương Quyền ở Đồng Tháp Mười – Tây Ninh phối hợp với Pu côm bô (Cao Mên) chống Pháp

6-1867

• Pháp chiếm 3 tỉnh miền Tây là Vĩnh long, An Giang, Hà Tiên không tốn 1 viên đạn 

• Phan Tôn – Phan Liêm ở Bến tre, Vĩnh Long, Sa Đéc.
• Trương Quyền ở Đồng Tháp Mười – Tây Ninh phối hợp với Pu côm bô (Cao Mên) chống Pháp.
• Nguyễn Hữu Huân ở Tân An, Mỹ Tho.
• Nguyễn Trung Trực ở Hòn Chông (Rạch Giá)
• Dùng thơ văn để chiến đấu: như Nguyễn Đình Chiểu, Hồ Huấn Nghiệp, Phan Văn Trị.

Ngày 20-11-

• Pháp đánh thành Hà Nội lần I.
• Pháp chiếm Hải Dương, Hưng Yên, Phủ Lý, Ninh Bình, Nam Định

• Nguyễn Tri Phương chỉ huy 7000 quân triều đình, nhưng thất bại, bị thương nhịn ăn mà chết.
• Con là Nguyễn Tri Lâm tử trận ở cửa ô Thanh Hà
• Chiến thắng Cầu-Giấy lần thư một

25-4-1882

• Pháp đánh thành Hà Nội lần II.
• Pháp chiếm Hòn Gai, Nam Định và các tỉnh đồng bằng Bắc Kỳ.

• Hoàng Diệu tuẫn tiết theo thành.
• Chiến thắng Cầu-Giấy lần thư hai

18-8-1883

• 18-8-1883 Hạm đội Pháp đánh Thuận An.

• Triều đình Huế đình chiến, ký hai Hiệp ước là Hác- Măng và Pa- tơ -nốt.

1884

• Hiệp ước Pa- tơ -nốt.

• Việt Nam là thuộc địa, nưả phong kiến của Pháp.

Năm

Sự kiện chính

5-7-1885

• Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế.

13-7-1885 

• Vua Hàm Nghi ra “Chiếu Cần Vương “ kêu gọi văn thân và nhân dân đứng lên giúp vua cứu nước.

1885-1888 

•  Giai đoạn I: bùng nổ khắp cả nước nhất là Trung Kỳ, Bắc Kỳ

1888- 1896

• sau Vua Hàm Nghi bị bắt, qui tụ thành những khởi nghĩa lớn

1886-1887

• Khởi nghĩa Ba Đình (Phạm Bành, Đinh Công Tráng)

1883-1892

• Khởi nghĩa Bãi Sậy (Tán Thuật)

1885-1895

• Khởi nghĩa Hương Khê (Phan Đình Phùng và Cao Thắng)

Tên cuộc khởi nghĩa

Thời gian

Người lãnh đạo

Địa bàn hoạt động

Nguyên nhân thất bại, ý nghĩa.

Ba Đình

1886-1887

Phạm Bành, Đinh Công Tráng

• Ba làng Mĩ Khê, Thượng Thọ, Mậu Thịnh, thuộc huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa, là công sự phòng thủ

• Ý nghĩa của phong trào cần Vương:
  • Thể hiện truyên thống khí phách anh hùng của dân tộc ta.
  • Tiêu biểu nhất cho cuộc tự vệ của nhân dân ta cuối thế kỷ XIX.
  • Hứa hẹn một năng lực chiến đấu dồi dào chống chủ nghĩa đế quốc.
• Nguyên nhân thất bại của phong trào Cần Vương:
  • Hạn chế của ý thức hệ phong kiến, chưa đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân.
  • Hạn chế của người lãnh đạo, thiếu liên hệ.

Bãi Sậy 

1883-1892

Tán Thuật

• Văn Lâm, Văn Giang, Khoái Châu, Yên Mỹ - Hưng Yên thích hợp với lối đánh du kích

Hương Khê

1885-1895

Phan Đình Phùng và Cao Thắng

• Ngàn Trươi, Vụ Quang (Hương Khê –Hà Tĩnh) Hoạt động rộng ở 4 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh,Quảng Bình