Sau khi học xong bài này các em phải trình bày được nguyên nhân, diễn biến, kết quả của cuộc cách mạng Hà Lan và cách mạng tư sản Anh (thế kỷ XVIII). Nêu được tính chất và ý nghĩa của cuộc cách mạng Hà Lan và cách mạng tư sản Anh. Bên cạnh đó, giúp các em hiểu được cách mạng tư sản là gì?
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Cách mạng Hà Lan
a. Tình hình Nê-đec-lan trước cách mạng
- Nê-đéc-lan nghĩa là "Vùng đất thấp" vì phần lớn đất ở đây thấp hơn so với mực nước biển, là quốc gia bao gồm Bỉ và Hà Lan ngày nay.
.PNG)
- Từ thế kỉ XVI, Nê-đéc-lan trở thành thuộc địa của Tây Ban Nha.
- Về kinh tế: Thế kỉ XVI, Nê-đéc-lan có nền kinh tế Tư bản chủ nghĩa bậc nhất Châu Âu.
- Thủ công nghiệp: dệt len, bông,... phát triển.
- Ngoại thương: Mở rộng buôn bán với Anh, và các nước vung Baltic.
- Hình thành các trung tâm thương mại nổi tiếng như: Amsterdam, Utrecht,...
- Xã hội:
- Hình thành tầng lớp quý tộc mới.
- Giai cấp tư sản Nê-đéc-lan ra đời, thế lực kinh tế ngày càng lớn mạnh.
- Tư tưởng Tân giáo ngày càng tiến bộ và lớn mạnh.
- Chính trị: Thực dân Tây Ban Nha tăng cường khai thác, vơ véc, kiềm hãm sự phát triển của thuộc địa, đàn áp khốc liệt vào Tân giáo. ⇒ Mâu thuẫn trong lòng xã hội Nê-đéc-lan ngày càng gây gắt.
- Giữa nhân dân Nê-đéc-lan với Tây Ban Nha.
- Giữa Tân giáo và Cựu giáo.
- Quan hệ sản xuất phong kiến với Quan hệ sản xuất Tư bản
⇒ Cách mạng bùng nổ.
b. Diễn biến
| Thời gian | Sự kiện |
| 8 - 1566 | Nhân dân miền Bắc Nê-đéc-lan khởi nghĩa, lực lượng phát triển mạnh, làm chủ nhiều nơi. |
| 8-1567 | Vương triều Tây Ban Nha đem quân sang Nê-đéc-lan và đàn áp dã man |
| 4-1572 | Quân khởi nghĩa làm chủ các tỉnh phía Bắc. |
| 1-1579 | Hội nghị U-trech tuyên bố thống nhất tiền tệ , đo lường và tổ chức quân sự, chính sách đối ngoại. |
| 1581 | Các tỉnh miền bắc thống nhất thành các tỉnh liên Hiệp hay Hà Lan. |
| 1609 | Hiệp định đình chiến được ký kết. |
| 1649 | Nê-đéc-lan được công nhận độc lập. |
c. Tính chất, ý nghĩa lịch sử
- Tính chất: Là cuộc cách mạng tư sản chưa triệt để, diễn ra dưới hình thức là phong trào giải phóng dân tộc.
- Ý nghĩa:
- Là cuộc cách mạng tư sản đầu tiên trên thế giới dưới hình thức chiến tranh giải phóng dân tộc
- Mở đường cho chủ nghĩa tư bản Hà Lan phát triển.
- Mở ra thời đại mới-bùng nổ các cuộc cách mạng tư sản.
1.2. Cách mạng Tư sản Anh
a. Nước Anh trước cách mạng
- Nguyên nhân gián tiếp:
- Kinh tế: đầu thế kỷ XVII, nền kinh tế nước Anh phát triển nhất châu Âu nhờ buôn bán nô lệ da đen, len dạ.
- Xã hội: tư sản, quý tộc mới giàu lên nhanh chóng.
- Chính trị: chế độ phong kiến kìm hãm lực lượng sản xuất tư bản chủ nghĩa. (Sac-lơ I đặc ra nhiều thứ thuế, duy trì đặc quyền phong kiến, làm cho đời sống của nhân dân ngày cang cơ cực).
⇒ Mâu thuẫn giữa tư sản, quý tộc mới với phong kiến.
⇒ Cách mạng bùng nổ.
- Nguyên nhân trực tiếp:
- Tháng 4-1640 Vua Sac lơ I triệu tập quôc hội để tăng thuế nhằm đàn áp cuộc nổi dây của người Xcốt-len.
- Quốc hội không phê duyệt, và công kích chính sách bạo ngược của nhà vua, đòi kiểm soát quân đội, tài chính và giáo hội.
- Sac-lơ I dùng vũ lực đàn áp Quốc hội, bị thất bại phải chạy lên phía Bắc Luân Đôn chuẩn bị lực lượng phản công.
b. Diễn biến
- Năm 1642 - 1648: nội chiến ác liệt giữa Vua-Quốc hội.
- Năm 1649: xử tử vua, nước cộng hòa ra đời, cách mạng đạt đến đỉnh cao.
- 1653-1658: Crôm-oen lập nền độc tài (một bước tụt lùi)
- Năm 1688: Quốc hội tiến hành chính biến đưa Vin-hem Ô-ran-giơ lên ngôi vua, sau đó chế độ quân chủ lập hiến được xác lập.
c. Tính chất, ý nghĩa lịch sử
- Tính chất: Cách mạng tư sản không triệt để. Vì chưa giải quyết vấn đề ruộng đất cho nông dân, giai cấp tư sản không dám duy trì nền cộng hoà mà phải liên minh với thế lực phong kiến để thiết lập nên nhà nước quân chủ lập hiến.
- Ý nghĩa:
- Lật đổ chế độ phong kiến mở đường cho chủ nghĩa tư bản ở Anh phát triển.
- Mở ra thời kỳ quá độ từ chế độ phong kiến sang chế độ tư bản. ⇒ Đây là cuộc Cách Mạng Tư sản có ý nghĩa trọng đại trong thời kỳ quá độ từ chế độ Phong kiến sang chế độ Tư bản Chủ nghĩa.
⇒ Cách mạng Tư sản là: Cuộc cách mạng do giai cấp Tư sản lãnh đạo, lật đổ chế độ phong kiến mở đường cho Chủ nghĩa tư bản phát triển.
2. Luyện tập và củng cố
Học xong bài này, các em chỉ cần nắm những nội dung trọng tâm sau đây:
- Khái niệm "Cách mạng Tư sản" là gì?
- Nguyên nhân, diễn biến, tính chất, ý nghĩa của Cách mạng Tư sản Anh. Và lí giải được nguyên nhân tại sao Cách mạng Tư sản Anh là cuộc cách mạng Tư sản không triệt để.
2.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử 10 Bài 29 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Trước cách mạng Nê-đéc-lan có nền kinh tế Tư bản Chủ nghĩa phát triển bậc nhất Châu Âu.
- B. Trước cách mạng Nê-đéc-lan có nền kinh tế phong kiến phát triển nhất Châu Âu.
- C. Trước cách mạng Nê-đéc-lan có nền kinh tế Tư bản Chủ nghĩa chưa được phát triển.
- D. Trước cách mạng Nê-đéc-lan có nền kinh tế phong kiến lạc hậu, chậm phát triển bậc nhất Châu Âu.
-
- A. Giữa nhân dân Nê-đéc-lan với Tây Ban Nha. Giữa Tân giáo và Cựu giáo.
- B. Giữa Tân giáo và Cựu giáo. Quan hệ sản xuất phong kiến với Quan hệ sản xuất Tư bản
- C. Giữa nhân dân Nê-đéc-lan với Tây Ban Nha. Giữa Tân giáo và Cựu giáo. Quan hệ sản xuất phong kiến với Quan hệ sản xuất Tư bản.
- D. Giữa nhân dân Nê-đéc-lan với Tây Ban Nha. Quan hệ sản xuất phong kiến với Quan hệ sản xuất Tư bản.
-
- A. 1947
- B. 1949
- C. 1948
- D. 1946
-
- A. Cách mạng Tư sản Hà Lan thực chất là cuộc cách mạng lật đổ chế độ phong kiến, mở đường cho Chủ nghĩa Tư bản phát triển.
- B. Cách mạng Tư sản Hà Lan thực chất là cuộc cách mạng tấn công vào tôn giáo và thành trì của chế độ cũ.
- C. Cách mạng Tư sản Hà Lan thực chất là cuộc cách mạng diễn ra dưới hình thức là phong trào giải phóng dân tộc.
- D. Tất cả phương án trên
Câu 5 - Câu 11: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
2.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử 10 Bài 29 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 145 SGK Lịch sử 10
Bài tập 2 trang 145 SGK Lịch sử 10
Bài tập Thảo luận 1 trang 144 SGK Lịch sử 10 Bài 29
Bài tập Thảo luận 2 trang 144 SGK Lịch sử 10 Bài 29
Bài tập Thảo luận trang 145 SGK Lịch sử 10 Bài 29
Bài tập 1 trang 127 SBT Lịch sử 10 Bài 29
Bài tập 2 trang 128 SBT Lịch sử 10 Bài 29
Bài tập 3 trang 128 SBT Lịch sử 10 Bài 29
Bài tập 4 trang 129 SBT Lịch sử 10 Bài 29
Bài tập 5 trang 129 SBT Lịch sử 10 Bài 29
Bài tập 6 trang 130 SBT Lịch sử 10 Bài 29
Bài tập 7 trang 130 SBT Lịch sử 10 Bài 29
3. Hỏi đáp Bài 29 Lịch sử 10
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
