Nội dung bài giảng Bài 2: Các loại lãi suất cho vay và cách xác định sau đây sẽ giúp các bạn tìm hiểu về lãi suất phi rủi ro, lãi suất huy động vốn, lãi suất danh nghĩa, lãi suất thực tế, lãi suất cơ bản, cách xác định lãi suất cho vay dựa vào lãi suất cơ bản,...
Tóm tắt lý thuyết
1. Lãi suất phi rủi ro
Là lãi áp dụng cho đốì tượng vay không có rủi ro mất khả năng hoàn trả nợ vay. Trên thực tế chỉ có lãi suất tín phiếu kho bạc hình thành trên cơ sở đấu thầu tín phiếu mới có thể được xem là lãi suất phi rủi ro.
2. Lãi suất huy động vốn
Là lãi suất Ngân hàng trả cho khách hàng khi huy động tiền gửi. Lãi suất huy động vốn (Rd) có thể được xác định như sau:
Rđ = Rf + Rtd
Trong đó:
Rf là lãi suất phi rủi ro xác định thông qua đấu thầu tín phiếu kho bạc,
Rtd là tỷ lệ bù đắp rủi ro tín dụng do ngân hàng nhà nước Việt Nam ước lượng.
3. Lãi suất danh nghĩa
Là lãi suất không kể tới yếu tố lạm phát
4. Lãi suất thực tế
Là lãi suất được chỉnh lại cho đúng theo những thay đổi dự tính về mức giá, đây là lãi suất quan trọng nhất cho các quyết định kinh tế nói chung, lãi suất thực được định nghĩa chính xác hơn bằng phương trình Fisher
Phương trình Fisher cho rằng lãi suất danh nghĩa (i) bằng lãi suất thật (ir) cộng với mức lạm phát dự tính (Pc)
I = ir + Pc
Khi chuyển đổi các vế chúng ta tìm được lãi suất thực bằng lãi suất danh nghĩa trừ đi tỉ lệ lạm phát ước tính:
Ir = I - Pc
5. Lãi suất cơ bản
Là lãi suất do NHNN công bố làm cơ sở cho các tổ chức tín dụng ấn định lãi suất kinh doanh.
Lãi suất cơ bản hình thành trên cơ sở quan hệ cung cầu tín dụng trên thị trường tiền tệ liên ngân hàng. Lãi suất cơ bản được xác định theo công thức:
Rcb = Rd + Rtn
Trong đó:
Ret: Là lãi suất cơ bản
Rd: Là lãi suất huy động vốn
Rtn: Là tỷ lệ thu nhập do đầu tư của Ngân hàng.
6. Cách xác định lãi suất cho vay dựa vào lãi suất cơ bản
NHTM dựa vào lãi suất cơ bản để xác định lãi suất cho vay đỗi với khách hàng sau khi điều chỉnh rủi ro. Công thức xác định lãi suất cho vay như sau:
R = Rcb + Rth + Rct
Trong đó R là lãi suất cho vay
Rcb: Là lãi suất cơ bản
Rth: Là tỉ lệ điều chỉnh rủi ro thời hạn
Rct: Là tỉ lệ điều chỉnh cạnh tranh
7. Cách xác định lãi suất cho vay
Dựa vào lãi suất LIBOR hoặc SIBOR đối với khoản tín dụng bằng USD, NHTM có thể xác định lãi suất cho vay dựa vào lãi suất LIBOR (London Interbank Offer Rate). SIBOR là lãi suất trên thị trường Singapore (Singapore Interbank Offer Rate). LIBOR là lãi suất cho vay trên thị trường liên ngân hàng London do hiệp hội các ngân hàng hàng đầu của Anh xác định hàng ngày vào lúc 11h30 sáng. Ngân hàng có thể xác định lãi suất cho vay dựa vào LIBOR bằng công thức sau:
R = LIBOR + Rtd + Rth
