Bài 17: Lao động và việc làm

Với bài học sau đây sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về đặc điểm nguồn lao động, cơ cấu lao động cũng như vấn đề việc làm và hướng giải quyết việc làm của nước ta.

Tóm tắt lý thuyết

1.1. Nguồn lao động

a. Thế mạnh

  • Nguồn lao động rất dồi dào 42,53 triệu người, chiếm 151,2% dân số (năm 2005).
  • Mỗi năm tăng thêm trên 1 triệu lao động.
  • Người lao động cần cù, sáng tạo có kinh nghiệm sản xuất phong phú.
  • Chất lượng lao động ngày càng nâng lên.

b. Hạn chế

  • Nhiều lao động chưa qua đào tạo
  • Lực lượng lao động có trình độ cao còn ít

1.2. Cơ cấu lao động

a. Cơ cấu lao động theo ngành kinh tế

  • Cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật và quá trình đổi mới làm thay đổi mạnh mẽ cơ cấu sử dụng lao động.
  • Lao động trong khu vực I chiếm tỉ trọng cao nhất (chiếm 65,1%, năm 2000).
  • Cơ cấu lao động theo ngành có sự chuyển dịch: giảm tỉ trọng khu vực 1, tăng tỉ trọng khu vực II và III nhưng còn chậm.
    • Khu vực I: giảm 65,1% -  57,3% (2000 - 2005)
    • Khu vực II: tăng 13,1%% - 18,2% (2000 - 2005)
    • Khu vực III: tăng 21,8% - 24,5% (2000 - 2005)

b. Cơ cấu lao động theo các Thành phần kinh tế

  • Thành phần kinh tế Nhà nước: tăng 9,3 – 9,5% (2000 – 2005).
  • Thành phần kinh tế Ngoài Nhà nước: giảm 90,1 – 88,9%.
  • Thành phần kinh tế Có vốn đầu tư nước ngoài: tăng mạnh 0,6 – 1,6%.

c. Cơ cấu lao động theo thành thị và nông thôn

  • Phần lớn lao động ở nông thôn.
  • Tỉ trọng lao động nông thôn có xu hướng giảm 79,9 – 75,0% (năm 1996 – 2005), khu vực thành thị tăng 20,1 – 25,0% (năm 1996 – 2005).
  • Hạn chế: 
    • Năng suất lao động thấp so với thế giới.
    • Phần lớn lao động có thu nhập thấp.
    • Chưa sử dụng triệt để thời gian lao động ở nông thôn và các xí ghiệp quốc doanh.

1.3. Vấn đề việc làm và hướng giải quyết việc làm

  • Vấn đề việc làm
    • Việc làm là vấn đề kinh tế - xã hội lớn.
      • Mỗi năm nước ta tạo ra gần 1 triệu việc làm mới.
      • Tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm gay gắt: Năm 2005, cả nước có 2,1% lao động thất nghiệp và 8,1% thiếu việc làm
        • Nông thôn: tỉ lệ thất nghiệp 1,1%, tỉ lệ thiếu việc làm 9,3%.
        • Thành thị: tỉ lệ thất nghiệp 5,3%, tỉ lệ thiếu việc làm 4,5%.
    • Hướng giải quyết việc làm
      • Phân bố lại dân cư và nguồn lao động.
      • Thực hiện tốt chính sách DS, kế hoạch hóa gia đình, sức khỏe sinh sản.
      • Thực hiện đa dạng hóa các loại hình đào tạo, sản xuất, chú ý thích đáng đến hoạt động các ngành dịch vụ.
      • Tăng cường hợp tác liên kết để thu hút đầu tư nước ngoài, mở rộng sản xuất, xuất khẩu hàng hóa.
      • Mở rộng, đa dạng các loại hình đào tạo các cấp, các ngành nghề, nâng cao chất lượng đội ngũ lao động.
      • Đẩy mạnh xuất khẩu lao động.

2. Luyện tập và củng cố

2.1. Trắc nghiệm

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Địa lý 12 Bài 17 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

    • A. Việc đẩy mạnh công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước
    • B. Việc tăng cường xuất khẩu lao động sang các nước phát triển
    • C. Những thành tựu trong phát triển văn hoá, giáo dục, y tế
    • D. Tăng cường giáo dục hướng nghiệp và dạy nghề trong trường phổ thông
    • A. Các ngành này có năng suất lao động thấp hơn nền cần nhiều lao động
    • B. Sản xuất nông- lâm nghiệp ít gặp rủi ro nên thu hút nhiều người lao động
    • C. Các ngành này có thu nhập cao nên thu hút nhiều lao động 
    • D. Đây là các ngành có cơ cấu đa dạng nên thu hút nhiều lao động
    • A. Số người trong độ tuổi quy định có khả năng tham gia lao động lớn
    • B. Số người đang làm việc trong ngành kinh tế lớn
    • C. Số người trẻ đang chuẩn bị tham gia làm việc trong các ngành kinh tế lớn 
    • D. Số trẻ em chưa đến tuổi lao động lớn

Câu 3 - Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online

2.2. Bài tập SGK

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Địa lý 12 Bài 17 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 1 trang 45 SBT Địa lí 12

Bài tập 2 trang 45 SBT Địa lí 12

Bài tập 3 trang 45 SBT Địa lí 12

Bài tập 4 trang 46 SBT Địa lí 12

Bài tập 5 trang 46 SBT Địa lí 12

Bài tập 6 trang 46 SBT Địa lí 12

Bài tập 8 trang 47 SBT Địa lí 12

Bài tập 9 trang 47 SBT Địa lí 12

Bài tập 10 trang 47 SBT Địa lí 12

Bài tập 1 trang 28 Tập bản đồ Địa Lí 12

Bài tập 2 trang 28 Tập bản đồ Địa Lí 12

Bài tập 3 trang 28 Tập bản đồ Địa Lí 12

3. Hỏi đáp Bài 17 Địa lí 12

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Địa lí Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!

Tham khảo thêm

Bình luận

Có Thể Bạn Quan Tâm ?