Trong bài học trước, chúng ta biết được rằng hệ điều hành điều khiển mọi hoạt động của phần cứng và phần mềm tham gia vào quá trình xử lí thông tin. Hệ điều hành là một phần mềm máy tính và là một phần mềm đầu tiên được cài đặt trong máy tính. Nhiệm vụ chính của hệ điều hành là điều khiển phần cứng và tổ chức thực hiện các chương trình máy tính, cung cấp cho giao diện cho người dùng, tổ chức và quản lí thông tin trong máy. Bài học Bài 11: Tổ chức thông tin trong máy tính dưới đây sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về những nhiệm vụ của hệ điều hành.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Tệp tin
a. Khái niệm tệp tin
- Tệp tin là đơn vị cơ bản để lưu trữ thông tin trên thiết bị lưu trữ.
- Tệp tin có thể rất nhỏ, chỉ chứa một vài kí tự hoặc có thể rất lớn, chứa nội dung của cả một quyển sách dày.
b. Các kiểu của tệp tin
- Các tệp hình ảnh: hình vẽ, tranh ảnh, video...
- Các tệp văn bản: sách, tài liệu, thư từ...
- Các tệp âm thanh: bản nhạc, bài hát...
- Các chương trình: phần mềm học tập, phần mềm trò chơi...
c. Tên tệp
- Các tệp tin được phân biệt với nhau bằng tên tệp.
- Quy ước đặt tên tệp: Gồm 2 phần, phần tên và phần mở rộng, hai phần này được phân cách bằng một dấu chấm.
< Phần tên > . < Phần mở rộng >
Hình 1. Một số tệp tin trong máy tính
1.2. Thư mục
a. Khái niệm thư mục
Thư mục là nơi chứa tệp tin và các thư mục khác.
Hình 2. Một số thư mục trong máy tính
b. Phân loại thư mục
Thư mục được phân thành 3 loại:
- Thư mục Gốc: là thư mục ngoài cùng (không có thư mục mẹ), được tạo ra đầu tiên trong đĩa.
- Thư mục Mẹ: là Thư mục có chứa các thư mục con bên trong.
- Thư mục Con: là thư mục bên trong thư mục Mẹ.
c. Một số lưu ý
- Các Thư mục trong cùng một thư mục Mẹ thì không được trùng tên nhau và tên của thư mục không có phần mở rộng.
- Các Tệp tin trong cùng một thư mục thì không được trùng tên nhau .
- Thư mục mà không chứa thư mục con và tệp tin nào được gọi là thư mục rỗng.
1.3. Đường dẫn
- Để đến được một tệp hay thư mục nào đó, cần phải biết đường dẫn của nó.
- Đường dẫn là dãy tên các thư mục lồng nhau đặt cách nhau bởi dấu \, bắt đầu từ một thư mục xuất phát nào đó và kết thúc bằng một thư mục hoặc tệp để chỉ ra đường tới thư mục hoặc tệp tương ứng.
Hình 4. Ví dụ về đường dẫn tới tệp và thư mục
1.4. Các thao tác chính với tệp và thư mục
Hệ điều hành cho phép người dùng có thể thực hiện các thao tác sau đối với các thưc mục và tệp tin:
- Xem thông tin về các tệp và thư mục;
- Tạo mới;
- Xóa;
- Đổi tên;
- Sao chép;
- Di chuyển.
Bài tập minh họa
Bài tập 1
Giả sử đĩa D có tổ chức thông tin được mô tả trong hình sau:
a. Hãy cho biết tên các thư mục con của thư mục GIAI TRI?
b. Thư mục mẹ của THIEU NHI là thư mục nào? Thư mục gốc là thư mục nào?
Gợi ý trả lời:
a. Tên các thư mục con của thư mục GIAI TRI: NGHE NHAC, TRO CHOI, HINH ANH.
b.
- Thư mục mẹ của THIEU NHI là thư mục TRÒ CHOI.
- Thư mục gốc là thư mục GIAI TRI.
Bài tập 2
Viết đường dẫn đến tệp tin Sach GK.doc và tệp tin Sach BT.doc trên cây thư mục sau:
Gợi ý trả lời:
- Đường dẫn đến tệp tin Sach GK.doc: A:\Lop 6\Mon hoc\Tin hoc\Sach GK.doc
- Đường dẫn đến tệp tin Sach BT.doc: A:\Lop 6\Mon hoc\Tin hoc\Sach BT.doc
3. Luyện tập Bài 11 Tin học 6
Sau khi học xong Bài 11: Tổ chức thông tin trong máy tính, các em cần nắm vững những nội dung chính sau đây:
- Thông tin trên đĩa được tổ chức theo cấu trúc hình cây gồm các tệp và thư mục;
- Các thao tác chính với tệp và thư mục: xem, tạo mới, xóa, đổi tên, sao chép, di chuyển.
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Tin học 6 Bài 11 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
Câu 1:
Tệp (File) là
- A. một tập hợp các thông tin ghi trên bộ nhớ ngoài
- B. đơn vị lưu trữ do hệ điều hàn quản lí
- C. một thành phần của thiết bị ngoại vi
- D. Cả A và B
-
- A. Tệp là đơn vị thông tin lưu trữ ở bộ nhớ ngoài do hệ điều hành quản lí
- B. Hệ điều hành tổ chức lưu trữ thông tin theo mô hình phân cấp dạng cây
- C. Hệ thống quản lí tệp là một thành phần của hệ điều hành
- D. Tệp là một thành phần của thiết bị ngoại vi
Câu 3-Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
3.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Tin học 6 Bài 11 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 47 SGK Tin học 6
Bài tập 2 trang 47 SGK Tin học 6
Bài tập 3 trang 47 SGK Tin học 6
Bài tập 4 trang 47 SGK Tin học 6
Bài tập 5 trang 47 SGK Tin học 6
4. Hỏi đáp Bài 11 Tin học 6
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Tin học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Tin Học 6 Chúng tôi