Tự nhiên, dân cư và xã hội
Khu vực Đông Nam Á
Đông Nam Á bao gồm 11 quốc gia có tổng diện tích khoảng 4,2 triệu Km2, dân số hơn 556,2 triệu người (năm 2005). Đây được coi là một trong các khu vực phát triển kinh tế năng động nhất thế giới hiện nay.
A. Lý thuyết
I-Tự nhiên.
1-Vị trí địa lý.
1. Khu vực Đông Nam Á nằm ở phía đông nam châu Á, nơi tiếp giáp giữa Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, có vị trí cầu nối giữa lục địa Á-Âu với lục địa Ô-trây-li-a. Đông Nam Á bao gồm một hệ thống các bán đảo, đảo và quần đảo đan xen giữa biển và vịnh biển rất phức tạp.
2. Đông Nam Á có vị trí địa chính trị rất quan trọng, đây là nơi giao thoa giữa các nền văn minh và cũng là nơi các cường quốc thường cạnh tanh ảnh hưởng.
2-Điều kiện tự nhiên.
3. Đông Nam Á gồm hai bộ phận : Đông Nam Á lục địa và Đông Nam Á biển đảo.
4. Đông Nam Á lục địa có địa hình bị chia cắt mạnh bởi các dãy núi chạy dài theo hướng tây bắc-đông nam hoặc hướng bắc-nam, nhiều nơi lan ra sát biển. Đan xen giữa các dãy núi là đồng bằng phù sa màu mỡ của những con sông lớn (lớn nhất là sông Mê Công chảy qua Trung Quốc và 5 nước trong khu vực: Mi-an-ma, Lào, Thái Lan, Cam-pu-chia, VIệt Nam) hoặc các thung lũng rộng, thuận lợi cho canh tác nông nghiệp, đặc biệt là việc gieo trồng lúa nước.
5. Đông Nam Á lục địa có khi hậu nhiệt đới gió mùa. Một phần lãnh thổ Bắc Mi-an-ma, Bắc VIệt Nam tuy khí hậu nhiệt đới gió mùa, nhưng mùa đông có thời kỳ lạnh.
6. Đông Nam Á biển đảo là một trong những quần đảo lớn nhất thế giới, bao gồm hàng vạn đảo lớn, nhỏ.
6.1 Đông Nam Á biển đảo ít đồng bằng, nhiều đồi, núi và núi lửa. Núi thường có độ cao dưới 3.000 m. Đồng bằng lớn chỉ tập trung ở các đảo Ca-li-man-tan, Xu-ma-tơ-ra, Niu Ghi-nê…; các đồng bằng này có đất đai màu mỡ vì là đất phù sa có thêm các hoáng chất từ dung nham của núi lửa được phong hóa.
6.2 Đông Nam Á biển đảo nằm trong hai đới khí hậu : khí hậu nhiệt đới gió mùa và khi hậu xích đạo.
3-Đánh giá điều kiện tự nhiên của Đông Nam Á.
7. -Khí hậu nóng ẩm, đất feralit đồi núi, đất đỏ badan (ở các khu vực chịu ảnh hưởng của núi lửa), đất phù sa màu mỡ, mạng lưới sông ngòi dày đặc, thuận lợi cho việc phát triển một nền nông nghiệp nhiệt đới điển hình.
8. -Đông Nam Á có lợi thế về biển. Các nước trong khu vực (trừ Lào) đều giáp biern, thuận lợi để phát triển các ngành kinh tế biển cũng như thương mại, hàng hải.
9. -Đông Nam Á nằm trong vành đai sinh khoáng, giàu khoáng sản. Vùng thềm lục địa nhiều dầu khí, là nguồn nguyên, nhiên liệu cho phát triển kinh tế.
10. -Đông Nam Á có rừng mưa nhiệt đới, rừng xích đạo ẩm ướt xanh quanhnawm. Tuy nhiên, diện tích rừng đang có nguy cơ bị thu hẹp do khai thác không hợp lý và do cháy rừng.
11. -Đông Nam Á có vị trí kề sát “vành đai lửa Thái Bình Dương”, lại là nơi hoạt động của các áp thấp nhiệt đới nên chịu ảnh hưởng nặng nề của các thiên tai như động đất, sóng thần, bão, lũ lụt…
12. Vấn đề khai thác và sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, phòng tránh, khắc phục các thiên tai đã trở thành rất quan trọng ở mỗi quốc gia trong khu vực.
II-Dân cư và xã hội.
1-Dân cư.
13. -Đông Nam Á có số dân đông (556,2 triệu người, năm 2005), mật độ dân số cao. Tỉ suất gia tăng tự nhiên trước đây khá cao, hiện nay đang có chiều hướng giảm. Dân số trẻ, số người trong độ tuổi lao động chiếm trên 50%.
14. Nguồn lao động của Đông Nam Á dồi dào, nhưng lao động có tay nghề và trình độ chuyên môn cao còn hạn chế. Dân đông, trong điều kiện trình đô phát triển kinh tế chưa cao đã ảnh hưởng tới vấn đề việc làm và nâng cao chất lượng cuộc sống.
15. -Phân bố dân cư Đông Nam Á không đều, dân cư tập trung đông ở đồng bằng châu thổ của các con sông lớn, vùng ven biển và một số vùng đất đỏ badan (đảo Gia-va tập trung tới hơn 100 triệu dân).
2-Xã hội.
16. -Các quốc gia Đông Nam Á đều đa dân tộc, một số dân tộc phân bố rộng rãi, không theo biên giới quốc gia. Điều này gây không ít khó khăn trong quản lý, ổn định chính trị, xã hội ở mỗi nước.
17. -Là nơi giao thoa của nhiều nền văn hóa lớn trên thế giới (văn hóa Trung Hoa, Ấn Độ, Nhật Bản và Âu, Mỹ), Đông Nam Á tiếp nhận nhiều giá trị văn hóa, tôn giáo (Phật giáo ở Lào, Cam-pu-chia, Mi-an-ma, Thái Lan, Việt Nam; Thiên Chúa giáo ở hầu khắp các nước, đặc biệt là Phi-lip-pin với 80% dân số; Hồi giáo ở Ma-lai-xi-a, Bru-nây, In-đô-nê-xi-a, chiếm trên 80% dân số) xuất hiện trong lịch sử nhân loại.
18. -Người dân Đông Nam Á có phong tục, tập quán, sinh hoạt văn hóa rất gần nhau. Đó cũng là cơ sở thuận lợi cho các quốc gia hợp tác cùng phát triển.
B. Bài tập
Câu 1. Khu vực Đông Nam Á bao gồm
A. 12 quốc gia. B. 11 quốc gia.
C. 10 quốc gia. D. 21 quốc gia.
Hướng dẫn giải
Đáp án: B
Giải thích : Phần mở đầu, SGK/98 địa lí 11 cơ bản.
Câu 2. Đông Nam Á tiếp giáp với các đại dương nào dưới đây?
A. Thái Bình Dương và Đại Tây Dương.
B. Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương.
C. Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương.
D. Ấn Độ Dương và Bắc Băng Dương.
Hướng dẫn giải
Đáp án: B
Giải thích : Mục I, SGK/98 địa lí 11 cơ bản.
Câu 3. Phần đất liền của khu vực Đông Nam Á mang tên là
A. Bán đảo Đông Dương. B. Bán đảo Mã Lai.
C. Bán đảo Trung - Ấn. D. Bán đảo Tiểu Á.
Hướng dẫn giải
Đáp án: C
Giải thích : Các nước Đông Nam Á lục địa nằm giữa Trung Quốc và Ấn Độ nên còn có tên gọi khác là Bán đảo Trung - Ấn.
Câu 4. Quốc gia nào sau đây nằm ở bộ phận Đông Nam Á lục địa?
A. Ma-lai-xi-a. B. Xin-ga-po.
C. Thái Lan. D. In-đô-nê-xi-a.
Hướng dẫn giải
Đáp án: C
Giải thích : Các nước Đông Nam Á lục địa gồm có Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar.
Câu 5. Đông Nam Á có vị trí địa - chính trị rất quan trọng vì
A. Khu vực này tập trung rất nhiều loại khoáng sản.
B. Là nơi đông dân nhất thế giới, tập trung nhiều thành phần dân tộc.
C. Nền kinh tế phát triển mạnh và đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
D. Là nơi tiếp giáp giữa hai đại dương, vị trí cầu nối hai lục địa và là nơi các cường quốc thường cạnh tranh ảnh hưởng.
Hướng dẫn giải
Đáp án: D
Giải thích : Mục I, SGK/98 – 99 địa lí 11 cơ bản.
---(Để xem tiếp nội dung đề và đáp án từ câu 6-10 của tài liệu ôn tập các em vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy)---
Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Tổng ôn Đặc điểm tự nhiên, dân cư và xã hội khu vực Đông Nam Á Địa lí 11, để theo dõi nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác vui lòng đăng nhập vào hệ thống Chúng tôi chọn chức năng xem online hoặc tải về máy!
Ngoài ra các em học sinh có thể tham khảo các tài liệu khác cùng chuyên mục tại đây:
- Kiến thức cơ bản và bài tập ôn tập Nền kinh tế của Ô-xtrây-li-a Địa lí 11
- 31 Câu hỏi trắc nghiệm ôn tập chủ đề Kinh tế của các nước Đông Nam Á Địa lí 11 có đáp án
Chúc các em học tập thật tốt!
