Thuyết minh về trò chơi ô ăn quan

1. Sơ đồ tóm tắt gợi ý

2. Dàn bài chi tiết

a. Mở bài

• Giới thiệu trò chơi ô ăn quan:
  • Ô ăn quan đã có ở Việt Nam từ rất lâu đời, có thể nó được lấy cảm hứng từ những cánh đồng lúa nước ở nơi đây.
  • Ô ăn quan đã từng phổ biến ở khắp ba miền Bắc, Trung, Nam của Việt nam nhưng những năm gần đây chỉ còn được rất ít trẻ em chơi

b. Thân bài: Thuyết minh về trò chơi ô ăn quan

• Nguồn gốc trò chơi ô ăn quan

  • Ô ăn quan có từ rất lâu đời ở Việt Nam nhưng không ai bắt có từ đâu
  • Ô ăn quan có thể được lấy cảm hứng từ những cánh đồng lúa Việt Nam
  • Trò chơi này liên quan đến Mạc Hiển Tích đỗ Trạng nguyên năm 1086, có người đã cho rằng ông đã sử dụng ô ăn quan để tính số âm.

• Cách chơi

  • Số lượng người chơi
    • Hai người
    • Ba người
    • Bốn người
    • Chuẩn bị chơi
  • Bàn chơi
    • Bàn chơi Ô ăn quan kẻ trên một mặt bằng tương đối phẳng như: mặt đất, mặt gỗ,….
    • Kích thước ô ăn quan không quá lớn cũng không quá nhỉ, đủ để chia số ô cần thiết
    • Bàn chơi được kẻ thành một hình chứ nhật rồi chia thành 10 ô vuông, mỗi bên có năm ô đối xứng
    • Vẽ hai hình bán nguyệt ở hai cạnh rộng của hình chữ nhật, Các ô hình vuông gọi là ô dân còn hai ô hình bán nguyệt hoặc vòng cung gọi là ô quan.
  • Quân chơi
    • Gồm hai loại quân đó là quan và dân
    • Quân chơi được làm từ nhiều thiết bị như: đá, gỗ,….
    • Kích thước quân chơi vừa bằng nắm của bàn tay
    • Quân quan có kích thước lớn hơn quân dân để dễ phân biệt
    • Số lượng quân quan là 2 còn quân dân thường là 50.
    • Bố trí quân chơi: Quân quan được đặt trong hai ô bán nguyệt, quân dân được chia đều vào các ô còn lại, mỗi ô 5 quân
  • Người chơi: thường gồm hai người chơi, mỗi người ngồi ở phía ngoài cạnh dài hơn của hình chữ nhật và những ô vuông bên nào thuộc quyền kiểm soát của người chơi ngồi bên đó.

• Luật chơi

  • Khi kết thúc trò chơi bên nào nhiều quân hơn thì bên đó chiến thắng
  • Di chuyển quân đến khi hết quân, trúng ô nào tiếp theo thì bốc quân của ô đó, đến khi nào hết quân mà trúng ô rỗng thì được lấy quân ô tiếp theo.

• Các câu ca dao tục ngữ về ô ăn quan

“Bên rìa hầm trú ẩn

Em chơi ô ăn quan

Sỏi màu đua nhau chạy

Trên vòng ô con con.

Sỏi nằm là giặc Mỹ

Sỏi tiến là quân mình

Đã hẹn cùng nhau thế...

Tán bàng nghiêng bóng xanh...”

“Những ô ăn quan, que chuyền, bài hát

Những đầu trần, chân đất, tóc râu ngô

Quá khứ em đâu chỉ ngày xưa

Mà ngay cả hôm nay thành quá khứ...”

c. Kết bài

• Nêu cảm nghĩ về trò chơi ô ăn quan
  • Ô ăn quan là một trò chơi vô cùng thú vị và bổ ích
  • Ô ăn quan có thể nâng cao sự tính toán và tư duy của con người
  • Ô ăn quan luôn là trò chơi dân gian được mọi lứa tuổi ưa thích.

Bài văn mẫu

Đề bài: Thuyết minh về trò chơi dân gian ô ăn quan

Gợi ý làm bài

        Ô ăn quan đã có ở Việt Nam từ rất lâu đời, có thể nó được lấy cảm hứng từ những cánh đồng lúa nước ở nơi đây. Những câu truyện lưu truyền về Mạc Hiển Tích (chưa rõ năm sinh, năm mất), đỗ Trạng nguyên năm 1086 nói rằng ông đã có một tác phẩm bàn về các phép tính trong trò chơi Ô ăn quan và đề cập đến số ẩn (số âm) của ô trống xuất hiện trong khi chơi. Ô ăn quan đã từng phổ biến ở khắp ba miền Bắc, Trung, Nam của Việt Nam nhưng những năm gần đây chỉ còn được rất ít trẻ em chơi. Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam có trưng bày, giới thiệu và hướng dẫn trò chơi này.

       Theo các nhà nghiên cứu, ô ăn quan thuộc họ trò chơi mancala, tiếng Ả Rập là manqala hoặc minqala (khi phát âm, trọng âm rơi vào âm tiết đầu ở Syria và âm tiết thứ hai ở Ai Cập) có nguồn gốc từ động từ naqala có nghĩa là di chuyển. Bàn chơi mancala đã hiện diện ở Ai Cập từ thời kỳ Đế chế (khoảng 1580 – 1150 TCN). Tuy nhiên còn một khoảng trống giữa lần xuất hiện này với sự tồn tại của mancala ở Ceylon (Srilanka) những năm đầu Công nguyên và ở Ả Rập trước thời Muhammad. Tuy nhiên có những dấu hiệu để nhận định rằng một số dạng mancala lan truyền từ phía Nam Ả Rập hoặc vùng cực Nam của biển Đỏ qua eo biển Bab El Mandeb sang bờ đối diện thuộc châu Phi rồi từ đó xâm nhập lục địa này. Trong những giai đoạn sau, các tín đồ Hồi giáo đã phổ biến mancala sang những miền đất khác cùng với sự mở rộng của tôn giáo và văn hoá.

-- Để xem được đầy đủ tài liệu, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào Chúng tôi để dowload tài liệu về máy --

Thành ngữ: “Một đập ăn quan” – hàm ý chỉ những hành động đơn giản nhưng tức thì đạt kết quả to lớn.

Trích bài thơ “Chơi Ô ăn quan” của Lữ Huy Nguyên:

“Bên rìa hầm trú ẩn

Em chơi ô ăn quan

Sỏi màu đua nhau chạy

Trên vòng ô con con.

Sỏi nằm là giặc Mỹ

Sỏi tiến là quân mình

Đã hẹn cùng nhau thế…

Tán bàng nghiêng bóng xanh…”

Trích bài thơ “Thời gian trắng” của Xuân Quỳnh:

“Những ô ăn quan, que chuyền, bài hát

Những đầu trần, chân đất, tóc râu ngô

Quá khứ em đâu chỉ ngày xưa

Mà ngay cả hôm nay thành quá khứ…”

       Hiện nay, ở Việt Nam đã xuất hiện những trò chơi hiện đại đầy mới mẻ và hấp dẫn hơn nhưng cho dù thế, những trò chơi dân gian, đặc biệt là trò chơi Ô ăn quan chắc chắn sẽ vẫn còn là trò chơi thu hút người chơi, người tham gia. Với tuổi thơ mỗi người, chắc chắn đây cũng là trò chơi nhớ mãi không quên. Và dù sau này có đi đâu xa trở về, thăm lại quê hương sẽ vẫn bồi hồi xúc động nhớ lại trò chơi Ô ăn quan.

Trên đây chỉ trích dẫn một phần sơ đồ tóm tắt gợi ý được trình bày dưới dạng sơ đồ tư duy, giúp các em dễ dàng trong việc ghi nhớ kiến thức; kết hợp với dàn bài chi tiết và bài văn mẫu. Hi vọng, bài văn thuyết minh về trò chơi dân gian ô ăn quan sẽ giúp ích cho quá trình dạy và học của quý thầy cô giáo và các em học sinh, giúp những tiết học Văn sinh động và hiệu quả hơn. Mời thầy cô và các em cùng tham khảo.

--- MOD Ngữ văn Chúng tôi (Tổng hợp và biên soạn)