-
Phần 1: Đọc - hiểu (3.0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Không cần phải là một thiên tài hoặc một người đặc biệt giàu có thì mới có hạnh phúc. Thậm chí trong nhiều trường hợp điều này còn ngược lại, có nghĩa là người đặc biệt nổi tiếng hoặc giàu có nhiều khi không có hạnh phúc.
Lý do là, hạnh phúc là cảm nhận chủ quan của bạn đối với những gì bạn làm, những gì bạn có, và những gì xung quanh bạn. Hạnh phúc không phải là một khái niệm vật lý với những công thức khô cứng. Nó là thứ thuộc về con người, và vì thế, nó có vẻ đẹp và sự bí ẩn mà chỉ có chính bạn mới giải mã cho mình được. Nếu biết cách giải mã hạnh phúc sẽ đến từ những điều nhỏ nhặt nhất.
Trong bước đường sắp tới, các bạn sẽ phải luôn bám đuôi trong một cuộc cạnh tranh gay gắt về danh lợi. Nhưng hãy đừng để nó cuốn các bạn đi vĩnh viễn. Hãy biết dừng lại, dành thời gian để cảm nhận và tự vui với những gì mình có.
(Trích diễn văn của TS. Trần Vinh Dự - Chủ tịch Trường Cao đẳng Nghề Việt Mỹ tại Lễ tốt nghiệp của sinh viên năm 2014, theo http://soha.vn)
-
Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.
Xem đáp án Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích: Nghị luận
-
Đoạn trích viết về chủ đề gì?
Xem đáp án Chủ đề của đoạn trích: thông điệp về hạnh phúc.
-
Trong trích đoạn, tác giả sử dụng những thao tác lập luận nào? Thao tác lập luận nào giữ vai trò chủ đạo?
Xem đáp án Thao tác lập luận được sử dụng trong đoạn trích là thao tác giải thích, bình luận. Trong đó, chủ yếu là thao tác bình luận.
-
Đoạn trích đưa đến cho anh/ chị những thông điệp gì?
Xem đáp án - Thông điệp từ đoạn trích:
- Hạnh phúc rất gần gũi với chúng ta. Hạnh phúc là mục tiêu, là cái đích cuối cùng mà tất cả mọi người đều hướng đến, và ai cũng có thể có được.
- Hạnh phúc hay không là do quan niệm của mỗi người; hạnh phúc có từ những điều rất bình dị, gần gũi, bé nhỏ. Bởi vậy, mỗi người hãy biết dành thời gian để cảm nhận và vui với những gì mình có.
- Muốn có hạnh phúc thì mỗi người phải biết tự mình cố gắng, phấn đấu để đạt được.
- (HS có thể lựa chọn cách hiểu khác, miễn sao đưa ra lí lẽ để thuyết phục người đọc về cách lựa chọn của mình. Tuy nhiên, phải bám sát nội dung trích đoạn).
-
Phần 2: Làm văn (7,0 điểm)
(2.0 điểm)
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến được nêu trong đoạn trích ở phần Đọc – hiểu: “Hạnh phúc là cảm nhận chủ quan của bạn đối với những gì bạn làm, những gì bạn có, và những gì xung quanh bạn”.
Xem đáp án - "Hạnh phúc là cảm nhận chủ quan của bạn đối với những gì bạn làm, những gì bạn có, và những gì xung quanh bạn.
- Đảm bảo thể thức một đoạn văn
- Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
- Triển khai hợp lí nội dung đoạn văn: vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng.
- H/S có thể trình bày theo nhiều cách khác, có thể theo hướng sau:
- Hạnh phúc là gì? Có nhiều quan niệm khác nhau, bản chất cơ bản đó là một trạng thái tâm lí được mãn nguyện, hài lòng.
- Hạnh phúc xét cho cùng là mục tiêu chính đáng, là giá trị nhân sinh ý nghĩa, vĩnh hằng của nhân loại
- Hạnh phúc không phải ở sự giàu có, danh vị xã hội cao sang, dù đó có thể là những yếu tố góp phần đưa đến hạnh phúc nhưng đó lại không phải là thước đo hạnh phúc.
- Hạnh phúc hay không là do quan niệm chủ quan của mỗi người về cuộc sống.
- Để vươn tới hạnh phúc mỗi chúng ta phải tự mình nỗ lực phấn đấu, bắt đầu từ những điều rất nhỏ, từ niềm vui trong công việc, từ sự trân trọng những gì mình đang có, và từ cái nhìn tích cực đối với cuộc sống xung quanh chúng ta.
- Nếu không tìm thấy niềm vui trong công việc, không trân quý nhữmg gì mình có và vô cảm với cuộc sống xung quanh, chạy theo danh lợi hay theo đuổi những gì cao xa so với hoàn cảnh, năng lực của mình thì bạn sẽ chẳng bao giờ tìm thấy hạnh phúc cho cuộc đời mình.
- Rút ra bài học cho bản thân
- Khái quát ngắn gọn vấn đề nghị luận
- Sáng tạo: cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng về vấn đề nghị luận
- Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa của tiếng Việt.
-
Cảm nhận của anh/chị về đoạn văn sau:
Sáng hôm sau, mặt trời lên bằng con sào, Tràng mới trở dậy. Trong người êm ái, lửng lơ như người vừa ở trong giấc mơ đi ra. Việc hắn có vợ đến hôm nay hắn vẫn còn ngỡ ngàng như không phải.
Hắn chắp hai tay sau lưng lững thững bước ra sân. Ánh nắng buổi sáng mùa hè sáng lóa xói vào hai con mắt còn cay sè của hắn. Hắn chớp chớp liên hồi mấy cái, và bỗng vừa chợt nhận ra , xung quanh mình có cái gì vừa thay đổi mới mẻ, khác lạ. Nhà cửa, sân vườn hôm nay đều được quét tước, thu dọn sạch sẽ gọn gàng. Mấy chiếc quần ảo rách như tổ đỉa vẫn vắt khươm mươi niên ở một góc nhà đã thấy đem ra sân hong. Hai cái ang nước vẫn để khô cong ở dưới gốc ổi đã kín nước đầy ăm ắp...
(Trích Vợ nhặt- Kim Lân- Ngữ văn 12, Tập 1, NXBGD 2017.Tr 30)
Từ đó, anh/chị hãy chỉ ra những điểm giống nhau cơ bản với đoạn văn:
Khi Chí Phèo mở mắt thì trời sáng từ lâu. Mặt trời chắc đã lên cao, và nắng bên ngoài chắc là rực rỡ. Cứ nghe chim ríu rít bên ngoài đủ biết. Nhưng trong cái lều ẩm thấp vẫn mới chỉ hơi lờ mờ. Ở đây người ta thấy chiều lúc xế trưa và gặp đêm khi bên ngoài vẫn sáng. Chưa bao giờ Chí Phèo nhận thấy thế bởi chưa bao giờ hết say.
( Trích Chí Phèo -Nam Cao –Ngữ văn 11, Tập 1, NXBGD 2017- Tr.149)
(5.0 điểm)
Xem đáp án - Cảm nhận về đoạn văn
- Đảm bảo cấu trúc của một bài văn nghị luận
- Có đầy đủ cấu trúc Mở bài, Thân bài, Kết bài.
- Mở bài giới thiệu được vấn đề cần nghị luận; Thân bài triển khai được các luận điểm; Kết bài khái quát được vấn đề.
- Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: đoạn văn thể hiện vẻ đẹp nhân vật Tràng sau khi có người Vợ nhặt.
- Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm: vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng.
- HS có thể trình bày bài viết theo nhiều cách nhưng cần đảm bảo một số ý cơ bản sau đây:
- Giới thiệu khái quát: tác giả, tác phẩm, đoạn văn
- Vẻ đẹp về nội dung:
- Thể hiện sự chuyển biến về tâm lí của nhân vật
- Góp phần thể hiện giá trị nhân đạo của nhà văn có ở tác phẩm: Đồng cảm với cuộc sống của người dân lao động; ngợi ca, trân trọng khát vọng hạnh phúc của chính những con người này; niềm tin yêu đối với con người...
- Vẻ đẹp về nghệ thuật:
- Diễn tã tâm lí nhân vật tinh tế, chân thực
- Cách dùng từ ngừ để diễn tả tâm trạng nhân vật, gây sự chú ý với người đọc: êm ái, lửng lơ, ngỡ ngàng...
- Hình ảnh thân thuộc, gần gũi với cuộc sống gia đình( nhà cửa, sân vườn, mấy chiếc quần áo, cái ang nước...)
- Giọng kể ấm áp, đôn hậu
- Điểm nhìn trần thuật có sự dịch chuyển linh hoạt (khác với nhân vật bà Cụ Tứ)
- Điểm giống nhau cơ bản giữa hai đoạn văn:
- Về nội dung:
- Tập trung diễn tả sự chuyên biển về tâm lí của nhân vật
- Thể hiện cái nhìn khám phá con người thấm đẫm tinh thần nhân đạo sâu sắc của các nhà văn
- Về nghệ thuật:
- Đều là những trích đoạn rút ra từ các tác phẩm thuộc thể loại tự sự
- Xây dựng nhân vật gắn với tình huống đặc biệt trong cuộc đời để bộc lộ tâm trạng nhân vật
- Diễn tả tâm lí tinh tế, chân thực
- Lựa chọn và sắp xếp các chi tiết...
- Sáng tạo: có cách diễn đạt độc đáo; suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về nội dung, nghệ thuật của tác phẩm và tư tưởng của tác giả.
- Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa của tiếng Việt.
