Đề thi kết thúc học phần mô Lý thuyết tài chính tiền tệ - Đề 7

Câu hỏi Tự luận (2 câu):

• Câu 1:

  Mã câu hỏi: 205938

  Phân tích các chức năng của ngân hàng Trung ương. Liên hệ với hoạt động của ngân hàng nhà nước Việt Nam với tư cách là ngân hàng Trung ương.

  Xem đáp án

  Sơ lược về sự ra đời và khái niệm ngân hàng Trung ương 2- Các chức năng của ngân hàngTrung ương:

  • Phát hành và quản lý lưu thông tiền tệ trong cả nước
    • Phát hành tiền mặt- tiền theo nghĩa hẹp phục vụ lưu thông tiền mặt và làm cơ sở cho quá trình cung ứng tiền tệ.
    • ấn định mức cung tiền tệ (M^S) thông qua các công cụ chính sách giúp cho hệ thống các NHTM tạo ra tiền mở rộng đáp ứng nhu cầu về vốn cho nền kinh tế
    • Quản lý toàn bộ quá trình lưu thông tiền tệ, giống như một chiếc bơm- “bơm” hay  “hút” lượng tiền đối với nền kinh tế sao cho đảm bảo mối quan hệ cân bằng giữa M^S và M^d cũng như đảm bảo những yêu cầu và mục tiêu phát triển khác của nền kinh tế - xã hội (qua CSTTQG).
  • Là ngân hàng của các ngân hàng- Người cho vay cuối cùng của nền kinh tế và là bạn hàng của các ngân hàng thương mại:

  • Ngân hàng Trung ương nhận tiền gửi của các ngân hàng thương mại dưới các hình thức khác nhau: Dự trữ bắt buộc; Tiền gửi thanh toán…Nhằm mục đích đảm bảo sự an toàn và khả năng thanh toán của các ngân hàng thương mại.
  • Tổ chức điều chuyển vốn (dàn xếp các nhu cầu về vốn) giữa các ngân hàng thương mại- hoạt động cơ bản của thị trường tiền tệ liên ngân hàng.

  • Ngân hàng trung ương cho vay đối với các ngân hàng thương mại dưới các hình thức (hạn mức, tái chiết khấu ...) nhằm mục đích đảm bảo khả năng thanh toán cho các ngân hàng thương mại và thông qua ngân hàng thương mại để cung cấp vốn cho nền kinh tế, mở rộng lượng tiền cung ứng (M^S) tuỳ theo những thời kỳ khác nhau.

  • Ngân hàng trung ương thực hiện thanh toán bù trừ cho các ngân hàng thương mại: Trong hệ thống của ngân hàng trung ương gồm nhiều chi nhánh hoặc phòng đại diện có thể bố trí theo khu vực (Mỹ và các nước khác) hoặc theo địa giới hành chính (Việt Nam ), mỗi chi nhánh hoặc phòng đại diện là một trung tâm thanh toán bù trừ và thực hiện các chức năng của ngân hàng trung ương tại địa phương hay khu vực đó.
  • Ngân hàng trung ương là ngân hàng nhà nước, không phải chỉ với nghĩa thuộc sở hữu nhà nước mà nhấn mạnh vào các nội dung:
  • Nhận tiền gửi và cho ngân sách nhà nước vay tiền dưới hình thức làm đại lý phá hành công trái quốc gia và tín phiếu kho bạc.
  • Thanh toán không dùng tiền mặt cho hệ thống kho bạc
  • Quản lý chi tiêu của chính phủ, đặc biệt ở những nước chưa có hệ thống kho bạc phát triển.
  • Thay mặt nhà nước thực hiện quản lý vĩ mô đối với toàn bộ hệ thống tài chính, các TCTD, các hoạt động về tiền tệ, tín dụng, lãi suất đối với toàn bộ các TCTD, và các loại hình tổ chức kinh doanh tiền tệ, tín dụng khác trong nền kinh tế.
  • Xây dựng các dự án vay vốn nước ngoài, quản lý sử dụng theo dõi hoàn trả nợ nước ngoài, thực hiện các nghĩa vụ tài chính tiền tệ quốc tế.

   

  Liên hệ với thực tiễn hoạt động của ngân hàng nhà nước Việt Nam

  Ngân hàng nhà nước Việt Nam thực sự đóng vai trò là ngân hàng thương mại từ năm 1988 và nhất là từ khi có pháp lệnh ngân hàng 1990. Đã thực hiện các chức năng:

  • Phát hành và quản lý lưu thông tiền tệ trong cả nước
  • Là ngân hàng của các ngân hàng Việt Nam
  • Là ngân hàng của Nhà nước

  Tồn tại:

  • Hoạt động điều hành và quản lý LTTT chưa có quy chế thống nhất và hoàn chỉnh nên chưa thực sự chủ động và hiệu quả.
  • Bị lệ thuộc nặng nề vào Chính phủ
  • Năng lực tài chính còn hạn chế
  • Quản lý đối với các ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng tiền tệ khác chưa theo qui định thống nhất (lúc lỏng, lúc chặt quá) gây khó khăn cho hoạt động của các tổ chức này.
  • Mối quan hệ giữa ngân hàng nhà nước với các ngân hàng thương mại chưa rõ ràng, mức độ can thiệp lại quá sâu: bản chất hệ thống một cấp.

  Giải pháp khắc phục:

  • Xây dựng qui chế hoạt động nhằm xác định rõ mối quan hệ giữa: Ngân hàng Trung ương và Chính phủ; Ngân hàng Trung ương và Bộ Tài chính; Ngân hàng Trung ương với các ngân hàng thương mại.
  • Củng cố vị trí tài chính của ngân hàng trung ương
  • Xây dựng qui chế điều tiết lưu thông tiền tệ, tỷ giá, hoạt động của các ngân hàng thương mại, các tổ chức kinh doanh tiền tệ và tài chính và với thị trường tài chính nói chung. Kể cả chính sách lãi suất, dự trữ bắt buộc v.v…

  • Cơ cấu lại hoạt động các vụ chức năng.

• Câu 2:

  Mã câu hỏi: 205939

  Phân tích thực trạng của chi tiêu Ngân sách Nhà nước ở Việt Nam và biện pháp khắc phục?

  Xem đáp án

  Khái quát chung về Ngân sách Nhà nước:

  • Khái niệm về Ngân sách Nhà nước.
  • Khái quát chung về hoạt động của Ngân sách Nhà nước.
  • Vai trò của Ngân sách Nhà nước.

  Chi tiêu Ngân sách Nhà nước:

  • Nội dung các hoạt động (khoản mục) chi tiêu của Ngân sách Nhà nước và ý nghĩa của các hoạt động chi tiêu đó.
  • Phương thức xác định cơ cấu chi tiêu của Ngân sách Nhà nước.

  Thực trạng chi tiêu của Ngân sách Nhà nước ở Việt Nam:

  • Lựa chọn đối nghịch, không hiệu quả trong các dự án đầu tư của của Ngân sách Nhà nước.
  • Những bất cập trong cơ cấu chi tiêu và hậu quả của những bất cập này.
  • Bội chi, lạm chi và phát hành bù đắp chi tiêu ở nước ta rất phổ biến.

  • Tiêu cực, tham nhũng ở khắp mọi nơi, mọi công trình.
  • Quản lý kém hiệu quả.

  Các biện pháp để khắc phục:

  • Mô hình hoá việc xác định cơ cấu chi tiêu.
  • Luật pháp hoá quản lý chi tiêu.
  • Xử lý nghiêm minh các vụ việc tiêu cực để làm bài học.
  • Công khai dân chủ thực sự trong việc quản lý sử dụng Ngân sách Nhà nước.