Đề kiểm tra 1 tiết HK1 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2018-2019, Trường THPT Nguyễn Huệ
Câu hỏi Tự luận (3 câu):
-
Em hiếu như thế nào là khuynh hướng sử thi của văn học Việt Nam 1945-1975? (1 điểm)
Xem đáp án - Khuynh hướng sử thi của văn học Việt Nam 1945-1975:
- Đề tài là những vấn đề có ý nghĩa lịch sử và có tính chất toàn dân tộc
- Nhân vật chính là những người đại diện cho tinh hoa khí phách, phẩm chất, ý chí của dân tộc, gắn bó số phận cá nhân với số phận đất nước.
- Lời văn thường mang giọng điệu ngợi ca, trang trọng.
-
Giải thích vì sao bản “Tuyên ngôn độc lập” (Hồ Chí Minh) của Việt Nam lại mở đầu bằng việc trích dẫn bản Tuyên ngôn Độc lập của Mĩ và bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp? (2 điểm)
Xem đáp án - Bản Tuyên ngôn độc lập ra đời trong một hoàn cảnh lịch sử trọng đại, không chỉ tuyên bố nền độc lập của Việt Nam trước toàn dân tộc, nhân dân thế giới mà còn hướng tới các nước đồng minh nhằm bác bỏ luận điệu xảo trá của thực dân Pháp. Tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho bản tuyên ngôn.
- Dùng chiến thuật “ gậy ông đập lưng ông” để khóa miệng đối phương.
- Kế thừa tinh hoa văn hóa nhân loại.
- Đặt ba bản tuyên ngôn ngang hàng nhau bộc lộ sâu sắc niềm tự hào dân tộc.
-
Phân tích đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến - Quang Dũng. (7 điểm)
... Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành...
(Quang Dũng, Tây Tiến)
Xem đáp án - Chân dung đoàn binh Tây Tiến được chạm khắc bằng vẻ đẹp:
- Vẻ đẹp bi tráng:
- Phân tích các từ ngữ, hình ảnh: không mọc tóc, quân xanh màu lá, dữ oai hùm để thấy được vẻ kì dị khác thường và oai dữ của chiến sĩ Tây Tiến.
- Phân tích câu thơ “Rải rác biên cương mồ viễn xứ”: từ láy “Rải rác” các từ Hán Việt “biên cương”, “viễn xứ” gợi lên cái chết bi thảm.
- Các cụm từ “chẳng tiếc đời xanh”, “áo bào thay chiếu”, “về đất”, “sông Mã gầm lên”.... thấy đựơc vẻ đẹp nhân cách và sự kiêu hùng của người lính Tây Tiến.
- Vẻ đẹp hào hoa lãng mạn: phân tích những chi tiết: Mắt trừng gửi mộng, đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm… để thấy được tuy cuộc sống gian khổ nhưng chiến sĩ Tây Tiến vẫn giữ được nét đẹp trong tâm hồn của người thanh niên Hà Nội.
- Nghệ thuật: Sử dụng hình ảnh thơ mới lạ, nhịp điệu linh hoạt, từ ngữ sáng tạo, bút pháp tả thực kết hợp chất lãng mạn... tạo cho đoạn thơ nét độc đáo, làm nổi bật vẻ đẹp của chiến sĩ Tây Tiến...
"Việc làm nhỏ, ý nghĩa lớn." → Không nghừng cố gắng, thành công sẽ đến.