Đề kiểm tra 1 tiết HK1 môn Ngữ văn lớp 11 năm 2018-2019, Trường THPT Thăng Long

Câu hỏi Tự luận (6 câu):

• Câu 1:

  Mã câu hỏi: 84494

  Phần 1: Đọc - Hiểu (3,0 điểm)

  Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu từ Câu 1 đến Câu 4:

  Trong Diễn văn khai giảng năm học 2014 - 2015 ở trường Lương Thế Vinh (Hà Nội), Giáo sư Văn Như Cương - Hiệu trưởng nhà trường - có nói:

  (1) Chúng ta hãy thể hiện tình yêu nồng thắm và lớn lao đối với đất nước mình. Chúng ta yêu núi cao, sông dài, yêu rừng xanh, biển bạc, yêu đất liền và đảo xa. Một nắm đất ở vùng biên giới, một vốc cát ở Trường Sa hay Hoàng Sa đều do ông cha ta để lại, đều không thể mất... Chúng ta hãy yêu mến nhân dân mình, gần gũi nhất là yêu gia đình mình, yêu bạn bè, yêu thầy cô. Hãy nhớ rằng chúng ta được nuôi dưỡng bằng dòng sữa Mẹ Việt Nam, tuy rất ngọt ngào nhưng được chắt lọc từ biết bao nhọc nhằn và cay đắng...

  (2) Tình yêu thương đất nước và nhân dân sẽ là động lực lớn thúc đẩy các em làm tốt nhiệm vụ của mình trong lúc còn ngồi trên ghế nhà trường: Nhiệm vụ đó chính là học tập tốt về mọi mặt. Hãy học tập không chỉ bằng khối óc mà còn bằng cả trái tim mình. Các em hãy nhớ lời của Bác Hồ: “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu” mà một dân tộc yếu thì không làm chủ được chính mình, không bao giờ đạt được điều chúng ta mong muốn là “dân giàu, nước mạnh, xã hội văn minh”.

  (Theo http://www.tinmoi.vn ngày 4/9/2014)

• Câu 2:

  Mã câu hỏi: 84495

  Tìm những từ ngữ trong đoạn trích thể hiện rõ sự giàu đẹp của đất nước Việt Nam? (0.5 điểm)

  Xem đáp án

  Những từ ngữ trong đoạn trích thể hiện rõ sự giàu đẹp của đất nước Việt Nam: núi cao, sông dài, rừng xanh, biển bạc.

• Câu 3:

  Mã câu hỏi: 84496

  Xác định thao tác lập luận chính trong đoạn (2) của đoạn trích trên. (0.5 điểm)

  Xem đáp án

  Thao tác lập luận chính trong đoạn (2) của đoạn trích: Phân tích.

• Câu 4:

  Mã câu hỏi: 84497

  Anh/chị hiểu như thế nào về lời nhắn nhủ của thầy Văn Như Cương: Hãy học tập không chỉ bằng khối óc mà còn bằng cả trái tim mình? (1,0 điểm)

  Xem đáp án

  • Hãy học tập không chỉ bằng trí tuệ mà còn bằng cả tình yêu và trách nhiệm đối với Tổ quốc của mình. 
  • Hãy học tập với tất cả sự thông minh và niềm đam mê, khao khát của mình.

• Câu 5:

  Mã câu hỏi: 84498

  Anh/chị có đồng ý với quan điểm: “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu, mà một dân tộc yếu thì không làm chủ được chính mình”? Vì sao (1,0 điểm)

  Xem đáp án

  • Học sinh bày tỏ rõ quan điểm cá nhân: đồng tình/không đồng tình; nêu lí do hợp lí, thuyết phục. 
  • Câu trả lời phải chặt chẽ, có sức thuyết phục, thể hiện nhận thức tích cực của người học. 
  • Lưu ý: Cho điểm 0 đối với những trường hợp trả lời, không rõ ý, không hợp lí, không có sức thuyết phục.

• Câu 6:

  Mã câu hỏi: 84499

  Phần 2: Làm văn (7,0 điểm)

  Cảm nhận của anh/ chị về vẻ đẹp thiên lương trong sáng của nhân vật Huấn Cao trong tác phẩm “Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân.

  Xem đáp án

  • Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp thiên lương trong sáng của nhân vật Huấn Cao trong tác phẩm “Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân.
    • Đảm bảo cấu trúc của một bài văn nghị luận văn học. Mở bài giới nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.
    • Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Vẻ đẹp thiên lương trong sáng của nhân vật Huấn Cao.
    • Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động.
      • Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề nghị luận.
      • Vẻ đẹp thiên lương trong sáng của nhân vật Huấn Cao.
        • Thiên lương đó được thể hiện ở sự tự trọng, coi khinh tiền bạc. Huấn Cao không bao giờ vì vàng bạc, quyền uy mà ép mình cho chữ bao giờ. 
        • Vẻ đẹp thiên lương của Huấn Cao còn thể hiện rõ ở chỗ ông coi trọng những tâm hồn luôn hướng tới cái đẹp. Khi biết quản ngục có tấm lòng yêu chuộng cái đẹp, thái độ của ông khác hẳn, ông đồng ý cho chữ quản ngục. 
        • Huấn Cao không chỉ yêu cái đẹp mà ông còn luôn hướng tới bảo vệ cái đẹp của cuộc sống, của tâm hồn con người. Điều đó được thể hiện trong lời khuyên của ông với viên quản ngục: hãy bỏ nghề, về quê mà ở vì ở đây khó giữ thiên lương cho “lành vững”.
      • Đánh giá chung: 
        • Xây dựng nhân vật Huấn Cao với vẻ đẹp thiên lương ngời sáng, Nguyễn Tuân đã thể hiện rõ tài hoa độc đáo trong phong cách sáng tác của mình. Nhà văn đã đặt nhân vật vào tình huống éo le, bút pháp lãng mạn, tương phản đối lập. 
        • Qua vẻ đẹp thiên lương nói riêng và nhân vật Huấn Cao nói chung, Nguyễn Tuân muốn khẳng định cái đẹp là bất diệt, cái tài và cái tâm, cái đẹp và cái thiện không thể tách rời; đồng thời thể hiện sự trân trọng những giá trị tinh thần của dân tộc.
    • Sáng tạo 
      • Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận.
    • Chính tả, dùng từ, đặt câu 
      • Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.