Câu hỏi ôn thi môn Lịch Sử Văn Minh thế giới - Chương 6
Câu hỏi Tự luận (9 câu):
-
Trình bày : Sự hình thành và ra đời nền văn minh Tây Âu trung đại ?
Xem đáp án Sự thành lập các quốc gia mới:
- Cuộc thiên di lớn của tộc người Giéc man (TK III)
- Các quốc gia nhỏ lần lượt ra đời và thôn tính lẫn nhau.
- Vương quốc Franc (481-843)
Quá trình phong kiến hóa:
- Lãnh địa hóa ruộng đất
- Nông nô hóa nông dân
- Trang viên hóa nền kinh tế => Chế độ phong kiến hình thành
Sự chi phối của giáo hội Kitô
Sự chia rẽ nội bộ dẫn tới việc hình thành giáo hội La Mã và giáo hội Chính thống.
Quyền lực của giáo hội xuất phát từ lĩnh vực tu tuởng và mở rộng đến các mặt kinh tế, chính trị, văn hóa.
Các cuộc viễn chinh của quân thập tự (1096- 1270)
-
Văn minh Tây Âu từ thế kỉ V đến thế kỉ XIV có những đặc điểm gì nổi bật ?
Xem đáp án Văn minh Tây Âu (TK V-X):
- Sự thống trị của Giáo hội và tầng lớp PK không có học -->VH Tây Âu thế kỉ V – X phát triển chậm chạp và trì trệ (đêm trường trung cổ)
- Do sự độc quyền và chi phối của Giáo hội, chủ nghĩa giáo điều và chủ nghĩa kinh viện đã ngự trị trong đời sống tinh thần của xã hội. Trí tuệ con ngƣời bị giam hãm.
- Thần học (có uy thế trong đời sống tư tưởng của xã hội) + chủ nghĩa giáo điều --> tình trạng suy thoái về văn hóa ở Tây Âu từ thế kỉ V – X.
Văn minh Tây Âu (TK XI-XIV):
- Sự ra đời của thành thị: + Sự ra đời và phát triển của thành thị trung đại là một hiện tượng lịch sử tiến bộ. Với sự ra đời của thành thị, kinh tế hàng hóa đẩy lùi kinh tế tự nhiên, làm xuất hiện tầng lớp thị dân - tầng lớp này đóng vai trò tích cực trong phát triển kinh tế, văn hóa và xóa bỏ chế độ phong kiến phân quyền.
- Một số thành thị tiêu biểu thời kì này: Phơrôlăng, Pari (10 vạn dân), Luân Đôn (5 vạn dân), Côlônhơ (3 vạn dân)…
- Những thành tựu về văn hóa - Sự ra đời của các trường đại học
-
Văn minh Tây Âu thời phục hưng có những đặc điểm gì ?
Xem đáp án Những điều kiện lịch sử:
- Sự ra đời của CNTB
- Sự xuất hiện của chủ nghĩa nhân văn
Những thành tựu tiêu biểu: văn học, nghệ thuật, khoa học tự nhiên và triết học.
-
Kể tên các nhà văn học nổi tiếng của nền văn minh Tây Âu thời phục hưng ?
Xem đáp án - Đantê (1265-1324): “Thần khúc”, chống lại quan niệm hẹp hòi của giáo hội, đề cao ý thức tự do…
- Pêtraca (1304-1374): Nhà thơ trữ tình đầu tiên của chủ nghĩa nhân văn…
- Bôcaxiô (1313-1375): “Câu chuyện mười ngày”, hô hào cuộc sống vui vẻ, hưởng khoái lạc…
- Eraxmút (1466-1536): “Tán dương sự điên rồ”, đã kích tầng lớp tăng lữ…
- Rabơle (1494-1553): “Cuộc đời không có giá trị của người khổng lồ Gácgăngchuya và người con Păngtagruyen”.
- Xécvantec (1547-1616): “Đônkisốt” , chế giễu sự lỗi thời của tầng lớp quý tộc…
- Sếchxpia (1567-1616): “Rômêô và Giuliét, Hămlét, Otosen lô”.
-
Thành tựu về Nghệ Thuật của nền văn minh Tây Âu ?
Xem đáp án - Lêôna Đơ Vanhxi (1452-1519): Là danh họa lớn nhất thời phục hưng Italia và châu Âu. Bức tranh Mô na Lida (1505)… Mikenlănggiơlô (1475-1564): tác giả bức tượng nổi tiếng Đavit, chàng thanh niên đã đánh gã khổng lồ. Hoàn thành công trình trang trí vòm trần nhà thờ Xích xtin… Tượng Môi dơ, Những ngƣời nô lệ, Hạ huyệt.
- Raphaen (1483-1530): Vẽ những bức họa phụ nữ đẹp và hiền hậu, những trẻ em ngây ngô. Trường Aten, Thể lực, Công lí…
=> Đặc điểm:
- Đặc điểm chung của nghệ thuật hội họa thời kỳ này là tuy đề tài vẫn khai thác trong kinh thánh hoặc thần thoại, nhưng nội dung thì hoàn toàn hiện thực, thể hiện giá trị nhân văn, chống lại giáo hội.
- Đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật: Hình khối chắc chắn, rõ ràng, mạch lạc; Tỉ lệ, giải phẫu nhân vật hoàn chỉnh, chính xác, cân đối về tỉ lệ; Không gian trong tranh rõ ràng cụ thể, rộng, có sự kết hợp con người với thiên nhiên…; Xa gần trong tranh đƣợc áp dụng một cách triệt để; Đặc tả cảm xúc, nội tâm nhân vật.
-
Những thành tựu về Khoa học tự nhiên của nền văn minh Tây Âu có những điểm gì ?
Xem đáp án Thiên văn học:
- Côpecnic (1473-1543): Học thuyết “Mặt trời là trung tâm” --> “Về sự xoay chuyển của các thiên thể” (1543) 34
- Brunô (1548-1600): ông cho rằng vũ trụ là vô hạn, mặt trời không bất động so với các hệ thống hành tinh khác, bầu không khí của Trái đất cũng xoay chuyển cùng với Trái Đất.
- Galilê (1564-1642): khẳng định Mặt trời là trung tâm của vũ trụ chứ không phải là Quả đất. Quả đất quay chung quanh Mặt trời.
Y học :
- Vêladơ (1514-1564) - nhà phẫu thuật Needeclan, ông đã xuất bản sách miêu tả kĩ lưỡng “Cấu tạo của cơ thể con người”
- Misen Sécvê (1509-1553): đã khám phá ra tiểu tuần hoàn của máu” giữa tim và phổi.
- Paraxen (1473-1541): ở Thụy Sĩ đã dùng các chất hóa học cho nghề thuốc
-
Nguyên nhân cửa các cuộc phát kiến địa lí ?
Xem đáp án Nguyên nhân
Từ thế kỷ XIV nhu cầu giao lưu giữa Tây Âu và phương Đông trở nên cấp thiết. Sự phát triển nền kinh tế hàng hóa , sự khao khát gia vị, hương liệu quý, vàng bạc của phương Đông đã thúc đẩy thương nhân tăng cường giao lưu với Trung Hoa, Ấn Độ. Nhưng con đường quen thuộc sang phương Đông ngang qua Bidantin đã bị người Tuốc và người Ả Rập chiếm giữ..
Thế kỉ XV, người Tây Âu đã có nhiều tiến bộ về kỹ thuật hàng hải:
- Nhận thức được quả đất hình tròn, biết sử dụng la bàn để đi biển, hoa tiêu đã xác định vĩ độ, xác định được chỉ số hải lý của vùng gió, mật độ vĩ tuyến của thủy triều.
- Dùng loại tàu Caraven (có nhiều kiểu) nhanh, nhẹ, được cải tiến để chở nhiều khách, liên lạc nhanh với các điểm rải rác trên biển.
- Dịch và xuất bản “chỉ dẫn về địa lý” Năm 1502 đã ra đời binh đồ địa cầu gọi là Bản đồ Cantino. Trên bản đồ này lần đầu tiên đã vẽ đường xích đạo và 2 chí tuyến. Năm 1504, lần đầu tiên trong lịch sử trên một bản đồ Đại Tây Dương Pedro Reinel đã đưa vào một thang vĩ độ.
-
Anh / chị hãy kể tên một số phát kiến địa lí tiêu biểu ?
Xem đáp án - Người Bồ Đào Nha đã nhiều lần tổ chức các cuộc đi trên biển để tìm đƣờng vòng quanh Châu Phi đến Ấn Độ. Từ cuối năm 1416, năm nào cũng có đoàn đi nhưng rồi lại quay về trong đó có 3 lần đi quan trọng nhất.
- Năm 1487, Điaxơ men theo bờ biển đến đƣợc cực Nam Châu Phi, tại đây gặp sóng lớn nên ông đặt tên là “ Mũi bảo táp” về sau vua đặt tên là “ Mũi Hảo Vọng”.
- Tháng 7/1497, Vaxcô Dơ Gama đã đi qua Mũi Hảo Vọng, đi vào Ấn Độ Dương và cuối cùng đến được Caliút (phía Tây Ấn Độ ) vào ngày 20/5/1498.
- Ngày 3/8/1492, Côlômbô đã vượt Đại Tây Dương đến lục địa Châu Mỹ.
- Từ 1519-1522, Magienlăng thực hiện cuộc hành trình vòng quanh thế giới. Nhưng khi đến Philippin, ông bị chết. Đoàn tiếp tục cuộc hành trình về lại Tây Ban Nha. Lần đầu tiên đã chứng minh trong thực tế quả đất là một quả cầu mà người ta di vòng quanh được
-
Hệ quả của những cuộc phát kiến địa lí là gì ?
Xem đáp án Hệ quả tích cực:
Về địa lý: tìm ra châu lục mới là châu Mỹ, đại dƣơng mới là Thái Bình Dương và những con đường biển mới đến các châu lục đã tạo điều kiện cho sự tiếp xúc, giao lưu kinh tế, văn hóa.
Về kinh tế:
- Mở rộng lãnh thổ thương mại thế giới và phạm vi kinh tế của tư bản châu Âu, thúc đẩy các ngành kinh tế phát triển.
- Hoạt động thương mại thế giới trở nên sôi động hơn, những tuyến đường thương mại được hình thành nối liền các châu lục Á, Âu, Phi và tạo nên tam giác mậu dịch Đại Tây Dƣơng (Âu - Phi - Mỹ).
- Tạo nên sự chuyển dịch trung tâm thương mại: từ Địa Trung Hải ra Đại Tây Dương, từ Lixbon đến Amtecdam và Luân Đôn.
- Hệ quả quan trọng nhất về mặt kinh tế là cuộc “cách mạng giá cả”, thúc đẩy nhanh quá trình tích lũy tư bản nguyên thủy.
Về xã hội: làm nảy sinh phong trào di thực giữa các châu lục trên quy mô lớn...
Về văn hóa: thúc đẩy giao lƣu văn hóa, tạo điều kiện cho các ngành khoa học phát triển...
Hệ quả tiêu cực:
- Dẫn đến sự ra đời của chủ nghĩa thực dân, nạn cướp bóc thuộc địa.
- Buôn bán nô lệ da đen
"Việc làm nhỏ, ý nghĩa lớn." → Không nghừng cố gắng, thành công sẽ đến.
