1. Sơ đồ tóm tắt gợi ý
2. Dàn bài chi tiết
a. Mở bài:
- Dẫn dắt vào vấn đề: Có người từng nói: "Người nào dám lãng phí một giờ đồng hồ nghĩa là chưa phát hiện giá trị của cuộc sống”. Thời gian là thứ có giá trị không thể nào đong đếm được.
b. Thân bài:
* Bàn luận, phân tích:
- Thời gian là một thứ trừu tượng, trôi qua từng ngày, ta không cảm nhận thời gian một cách trực quan như nhìn hay chạm vào, ta cảm sự trôi chảy của thời gian qua sự thay đổi của sự vật tồn tại xung quanh mình.
- Thời gian là thứ tiền bạc không thể mua được, một đi không trở lại, một khi đã qua đi không thể nào lấy lại được. Nếu để lỡ mất thời gian dù có hối tiếc cũng thể lấy lại được (“Nếu một người cho bạn thời gian của của mình, anh ta không thể cho bạn món quà nào quý giá hơn nữa”).
- Thời gian giúp vạn vật vận động theo đúng quy luật, trình tự của nó (Con người, cây cối trưởng thành rồi chết đi, xã hội cũng thay đổi theo thời gian).
- Thời gian giúp con người tích lũy được giá trị, không chỉ vật chất mà quan trọng hơn là tinh thần, nếu biết tận dụng tốt sẽ tích sẽ khiến giá trị bản thân tăng lên (trưởng thành hơn, hiểu biết hơn...).
- Thời gian giúp thay đổi suy nghĩ, tình cảm của con người: giúp xóa nhòa nỗi đau, hận thù, thậm chí làm phai nhạt tình cảm yêu thương, thay đổi tính tình của con người.
* Mở rộng vấn đề:
- Quý trọng thời gian không có nghĩa là phải sống gấp gáp, chạy theo thời gian mà là biết trân trọng từng giây, sống hết mình, cống hiến hết mình cho cuộc đời.
- Không chỉ dành thời gian ra để làm việc như một cỗ máy mà cũng cần cả thời gian nghỉ ngơi hợp lý, quan tâm yêu thương mọi người xung quanh có như vậy mới là tận dụng hết giá trị đích thực của thời gian.
- Ngày nay vẫn còn một bộ phận giới trẻ chưa biết quý trọng giá trị của thời gian, để thời gian trôi đi vô nghĩa, không tích lũy được giá trị cho bản thân, Ví dụ: chỉ biết vui chơi, thay vì tận dụng thời gian để học lại sa vào trang mạng xã hội than thở học vất vả...
* Liên hệ bản thân:
- Cần có thái độ phê phán những người không biết quý trọng thời gian.
- Là một học sinh cần ý thức được giá trị quý báu của thời gian để tránh làm lãng phí thời gian của mình cũng như của những người xung quanh.
- Biết cách lên kế hoạch, sắp xếp mọi việc sao cho sử dụng quỹ thời gian hiệu quả nhất: biết phân chia hợp lý giữa thời gian học tập và vui chơi giải trí ...
- Nhưng tránh hấp tấp nóng vội bởi mỗi việc cần được đầu tư một quỹ thời gian nhất định của nó thì có thể thành công, chỉ cần biết làm chủ thời gian, nỗ lực và kiên trì ắt sẽ thành công.
- Sống hết mình từng giây từng phút để không hối hận khi thời gian qua đi, để cuộc sống trở nên ý nghĩa hơn.
c. Kết bài:
- Mỗi người hãy trân trọng từng phút giây mình đang sống, bạn có thể trì hoãn nhưng thời gian thì không.
3. Bài văn mẫu
Đề bài: Em hãy viết bài văn trình bày suy nghĩ của mình về giá trị của thời gian.
Gợi ý làm bài:
3.1. Bài văn mẫu số 1
Không phải ngẫu nhiên mà người ta nói rằng “Thời gian là vàng bạc”. Thời gian giúp cho chúng ta có thể làm được rất nhiều công việc. Muốn hỏi ý nghĩa của thời gian quan trọng như thế nào thì bạn hãy hỏi người mẹ mang bầu 9 tháng 10 ngày. Hãy hỏi vận động viên khi tham gia các cuộc thì thời gian được tính bằng tích tắc. Và hãy hỏi những người khi gần kề sự sống và cái chết ta mới hiểu được câu “Thời gian là vàng bạc”.
Câu tục ngữ trên dường như cũng đã thật khéo léo để muốn nói thì giờ được so sánh như vàng bạc. Thời gian cứ luôn vận động mải miết không chờ một ai và cũng không đợi một ai. Và nó đã làm nên được những điều quý báu nếu như con người ta biết tận dụng nhưng đồng thời cũng là khoảng thời gian mất đi rồi sẽ không bao giờ lấy lại được nữa. Khi con người chúng ta hiểu được những vấn đề quan trọng của thời gian mang lại cho chúng ta là vô hạn thì ta sẽ hiểu thêm được giá trị của cuộc sống.
Thời gian là thứ gì đó chúng ta không thể định nghĩa được cụ thể, chỉ có thể hiểu là thứ vô hình, chầm chậm trôi qua từng ngày, có thể làm thay đổi vạn vật chúng ta không thể kiểm soát được. Đặc trưng của nó để chúng ta phải xuýt xoa, tâm đắc chính là nó đã đi qua thì không bao giờ có thể lấy lại được, và đó là điều hiển nhiên, vô cùng quan trọng của nó. Nó chẳng khác nào một kì diệu, một sự độc đáo của tạo hóa, không thể nào có thể thấy nó có sự trùng lặp, trở lại của khoảnh khắc thời gian cũ, không thể nào lưu trữ như của riêng, cũng không thể để dành “cất vào trong hòm khóa lại”… Và với mỗi người tự cảm nhận thời gian theo những cách khác nhau, làm cho tính thiết thực, quan trọng của nó ngày càng phong phú.
Thời gian cũng là liệu pháp trị liệu cho tinh thần, xóa bỏ dần những nỗi đau, hiềm khích trong các mối quan hệ, trong con người ta. Nó là sự đại diện của sự thay đổi diệu kì, thay đổi cả tính tình con người, nó làm xóa nhòa tất cả, làm tất cả rơi vào lãng quên, kể cả tình yêu, thay đổi to lớn, rõ rệt cả trên chính khuôn mặt của chúng ta, làm chúng ta trưởng thành hơn về mọi mặt. Trái đất, thiên nhiên vẫn thay đổi theo thời gian từng phút, từng giây, nhưng con người bị hữu hạn thời gian vì độ tuổi trung bình của một người 60 - 90 năm tuổi, quá ít so với sự tồn tại phát triển của vạn vật. Thời gian còn quý hơn cả vàng bạc, bởi vì đây là một trong những thứ tiền bạc không bao giờ mua được, tiền bạc có thể mất đi rồi kiếm lại được nhờ sức lực của con người, thời gian thì dù có lao động cũng chẳng thể nào lấy lại. Khuyên câu “hãy sống trọn từng khoảnh khắc hiện tại để không phải hối hận sau này”.
Thời gian chính là thứ vô cùng quan trọng chính vì vậy dân tộc ta mới so sánh nó với vàng bạc. Vàng bạc là món đồ trang sức quý báu vật chất nhưng thời gian là tài sản nghiêng về mặt tinh thần nhưng nó cũng được đem ra so sánh với thứ vật chất quan trọng như vàng và bạc. Hãy tận dụng thời gian để có thể làm được những điều có ích có giá trị tương đương như với bạc vàng. Chúng ta không thể nào có thể lãng phí khoảng thời gian của chúng ta. Cố gắng tận dụng cũng như làm thật nhiều điều có ích trong cuộc sống này để cuộc sống không vô vị.
Nếu chúng ta mà lại không biết vận dụng và khai thác nó một cách có hiệu quả chúng ta sẽ cảm thấy cuộc đời này thật không có ý nghĩa. Ở lứa tuổi học sinh hãy biết sắp xếp phân chia thời gian ra thật khoa học. Khi có thời gian, bảng biểu những công việc làm khoa học thì chắc chắn rằng chính bản thân chúng ta đã tiết kiệm được thời gian cho mình. Học, chơi, ăn, ngủ đúng đắn sẽ giúp cho sức khỏe tốt và hiệu quả công việc cũng được đẩy cao hơn rất nhiều.
Con người chúng ta sẽ được sinh ra, lớn lên, già và chết đi. Thời gian sẽ cứ thế chạy đi, bước qua những tâm hồn lười biếng, thiếu sức sống, thiếu kỉ luật, ý chí làm chúng ta nếu không sớm suy ngẫm hành động của mình, không biết hòa hợp, cứ đợi chờ một điều gì đó như cơ hội mà không bao giờ hành động thì sẽ mãi chậm tiến, mất dần niềm tin, nghị lực trước sức mạnh của thời gian. Vì vậy, bây giờ hãy tỏ ra trân trọng thời gian của chúng ta, trân trọng món quà của tạo hóa, hành động, dù biết không thể thay đổi một sớm một chiều, nhưng cứ nỗ lực, cứ kiên trì, cứ biết làm chủ thời gian của bản thân thì sớm muộn bạn cũng sẽ tốt hơn hiện tại trông thấy.
Vì vậy, đối với em là một học sinh đang còn ngồi trên ghế nhà trường, em ý thức được việc quý trọng thời gian, tránh trở thành người thờ ơ, lãng phí thời gian trôi qua vô ích, phải biết làm gì thật đúng đắn và có ích cho mọi người, xã hội với khoảng thời gian mà mình có. Chúng ta hãy tận dụng từng giây từng phút ,để ta sẽ không bao giờ hối hận, nuối tiếc vì đã lãng phí, đã để thời gian chi phối ta.
3.2. Bài văn mẫu số 2
Trong cuộc sống có ba điều mất đi mà con người không bao giờ lấy lại được đó là thời gian, cơ hội và lời nói. Qua điều đó chúng ta có thể thấy thời gian chính là một trong những thứ quan trọng nhất của con người. Khi nó trôi đi chúng ta sẽ không bao giờ lấy lại được những khoảnh khắc đó, đúng như câu tục ngữ mà dân tộc Việt Nam hay nói: “Thì giờ là vàng bạc”.
Câu tục ngữ trên muốn nói thì giờ được so sánh như vàng bạc. Việc so sánh như vậy cho thấy thì giờ nó vô cùng đáng quý. Đây là những khoảng thời gian do tạo hóa làm nên, nó cứ xoay vòng chuyển động mỗi ngày, nó làm nên được những giá trị quý báu và vô cùng có giá trị cho mỗi con người, những điều đó để lại cho chúng ta những điều có giá trị và tuyệt vời nhất. Từ xưa đến nay, dân tộc ta đã đúc kết được những kinh nghiệm sống vô cùng quý giá và nó quan trọng đến vô ngần, khi mỗi chúng ta hiểu được tầm quan trọng và ý nghĩa to lớn của nó, vai trò của nó đem lại cho chúng ta là vô hạn, nó nhắc nhở con người cần phải biết coi trọng thì giờ bởi đây là thứ khi mất đi sẽ không bao giờ có thể lấy lại được, những điều rất cần thiết và nó có ý nghĩa nhắc nhở cuộc sống và trong mỗi người chúng ta, giá trị của nó không chỉ dừng lại ở đó mà nó còn để lại những ý nghĩa sâu sắc nhất dành cho con người.
Thời gian là một khái niệm để diễn tả trình tự xảy ra trước sau của các sự kiện trong vũ trụ, thời gian chỉ đi theo một chiều duy nhất từ quá khứ đến hiện tại và tương lai. Sự tồn tại của khái niệm thời gian chỉ thực sự có ý nghĩa khi mà các sự vật trong vũ trụ có biến đổi và vận động, thời gian trôi đi gắn liền với sự thay đổi trạng thái các sự vật. Xa xưa, người ta ước lượng thời gian, giờ giấc bằng cách quan sát sự thay đổi của mặt trăng, mặt trời. Trong xã hội hiện đại sự xuất hiện của đồng hồ, của lịch là những công cụ đo đếm thời gian một cách chính xác, giúp con người ý thức rõ ràng hơn về sự trôi chảy của thời gian. Tuy thế nhưng thời gian là một khái niệm khá trừu tượng, mặc dù vẫn được chúng ta sử dụng một cách phổ biến trong đời sống hằng ngày. Có một điều ta biết chắc được rằng thời gian là vô cùng tận, không bao giờ có thể kết thúc, nhưng thời gian của cuộc đời thì lại là khái niệm khác. Thời gian của con người là khoảng thời gian còn tại thế, là hữu hạn, chung quy mỗi người cũng chỉ có mấy chục năm đời người rồi lại trở về với cát bụi, thành thứ hư không mà thôi.
Thời gian có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với cuộc sống của con người. Thời gian là thứ duy nhất không lấy lại được trong cuộc sống, một đi sẽ không quay trở lại. Thời gian là vô tận, quỹ thời gian là vô tận nhưng thời gian cho cuộc đời của con người lại là hữu hạn. Vì vậy trong cuộc sống chúng ta cần tận dụng quỹ thời gian của mình để thực hiện những mục đích sống cao cả, để sống hết mình, sống có ý nghĩa.
Thời gian sẽ mang đến những cơ hội nhưng cũng mang đến những thách thức, khó khăn nhưng hãy sống tích cực, mạnh mẽ vươn lên hoàn cảnh, tận dụng thời gian để khẳng định giá trị bản thân, tạo ra thành quả. Cuộc sống là không đợi chờ, đừng để đến ngày mai nếu như chúng ta có thể thực hiện tức thì.
Vẫn biết rằng mỗi một con người có một cách cảm nhận sự trôi chảy của thời gian khác nhau, cũng có những cách của riêng mình để sử dụng thời gian một cách hợp lý, để cảm thấy hạnh phúc, đôi lúc cũng có thể là khổ đau. Thời gian là điều kỳ diệu mà tạo hóa đã ban cho con người, là món quà tặng được sánh ngang “với vàng với bạc”. Nhưng đến ngày hôm nay tôi lại nghĩ rằng, thời gian của mỗi chúng ta đều là vô giá. Chẳng có thứ tiền nào, vàng nào, bạc nào thậm chứ chẳng có một thứ kim cương đắt giá nào có thể mua lại thời gian trong cuộc sống. Mỗi chúng ta cũng chẳng có ai có đủ quyền năng để nắm giữ, khiến thời gian ngừng trôi, hay cất thời gian và một chiếc tủ kín mà khóa lại, dành dụm cho riêng mình. Thời gian là thứ vô tình nhất trong vũ trụ, chẳng vì một ai mà dừng lại, cứ trôi mãi về tương lai, thời gian lấy đi của chúng ta vô số thứ từ thanh xuân, tuổi trẻ, những ngày tháng hạnh phúc nhất, những kỷ niệm đẹp đẽ nhất, lấy đi của chúng ta những người thân yêu, những thứ chúng ta từng trân trọng nhất, đó là sự tàn nhẫn, là quy luật tất yếu của thời gian, ai có thể chống lại đây. Thế nhưng, thời gian cũng mang lại cho chúng ta nhiều điều hữu ích, thời gian để cho chúng ta được lãng quên tất cả, chữa lành mọi vết thương lòng dù nó từng đau đớn đến nhường nào. Thời gian là cơ hội cho con người ta được trưởng thành, được nếm trải đủ mọi chông gai, hạnh phúc trong cuộc sống, làm cho con người ta thay đổi mọi mặt từ thể chất đến tinh thần. Nhờ liều thuốc quý là thời gian, con người ta mới nhận ra được nhiều chân lý, nhiều bài học từ đó tỉnh ngộ để biết trân quý những giá trị vốn tồn tại bên cạnh mình như tình thân, tình yêu, tình bạn và càng thêm trân trọng quãng thời gian sống của bản thân mình hơn.
Lãng phí thời gian, không biết giữ gìn món quà quý giá này có hậu quả vô cùng to lớn với biểu hiện chẳng có gì ghê gớm nhưng thực chất lại là con sâu gặm nhấm tâm hồn một khi biết đến hối hận. Sự hối hận xưa nay là điều đáng sợ nhất đối với con người nhưng cũng là điều ta ít nghĩ đến nhất. Con người rất giàu có về mặt vật chất lẫn tinh thần, có khả năng chinh phục mọi thứ nhưng lại ít trân trọng để rồi khi đánh mất mới tỉnh ngộ. Chính vì thế, nhìn lại quá khứ ta thường tiếc nuối những chuỗi ngày dài đã lãng phí và phát hiện ra chính những điều đơn giản nhất lại mang đến hạnh phúc lớn lao nhất. Tất cả những cảm giác khi nhận thức được vai trò, ý nghĩa của thời gian chính là hình phạt to lớn nhất cho những ai đánh mất, không trân trọng món quà này. Thời gian là cuộc sống và cuộc sống chúng ta ra sao chỉ có thể do chính chúng ta tạo dựng và thay đổi được mà thôi.
Thời gian sẽ mang đến những cơ hội nhưng cũng mang đến những thách thức, khó khăn nhưng hãy sống tích cực, mạnh mẽ vươn lên hoàn cảnh, tận dụng thời gian để khẳng định giá trị bản thân, tạo ra thành quả. Cuộc sống là không đợi chờ, đừng để đến ngày mai nếu như chúng ta có thể thực hiện tức thì.
Thời gian sẽ không quay trở lại nên hãy sống ý nghĩa, sống cho mình và sử dụng thời gian một cách hiệu quả nhất. Đừng lãng phí thời gian cho những thứ vô bổ, không ý nghĩa, sống phải có mục đích, có mong muốn cụ thể, từ đó cố gắng để thực hiện, khi ta cố gắng, mong muốn thì ta sẽ cảm nhận được ý nghĩa của những hành động, ý nghĩa của hạnh phúc.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----