Soạn bài Viết đoạn văn trình bày luận điểm

• Khi trình bày luận điểm trong đoạn văn cần chú ý:
• Thể hiện rõ ràng, chính xác nội dung của luận điểm trong câu chủ đề.
• Tìm các dẫn chứng, luận cứ, theo trình tự hợp lí.
• Diễn đạt trong sáng, hấp dẫn để trình bày luận điểm có sức thuyết phục.

Câu 1: Đọc hai câu văn sau và diễn đạt ý mỗi câu thành một luận điểm ngắn, rõ ràng.

a) Trước hết là cần phải tránh cái lối viết "rau muống" nghĩa là lằng nhằng, "trường giang đại hải" làm cho người xem như "chắt chắt vào rừng xanh"

(Hồ Chí Minh, cách viết)

b) Ngoài việc đam mê viết, vái thích thứ hai của Nguyên Hồng là được truyền nghề cho bạn trẻ.

(Nguyễn Tuân)

• Diễn đạt thành luận điểm ngắn gọn. 
• a. Trước hết là cần tránh lối viết dài dòng, lan man. 
• b. Ngoài việc mê viết, Nguyên Hồng còn thích truyền nghề cho bạn trẻ.

Câu 2. Đoạn văn sau đây trình bày luận điểm gì và sử dụng các luận cứ nào? Hãy nhận xét về cách sắp xếp luận cứ và cách diễn đạt của đoạn văn.

• Luận điểm của đoạn văn được nêu ra ngay trong câu mở đầu: "Tôi thấy Tế Hanh là người tinh lắm". Để làm sáng tỏ luận điểm này, tác giả đã trình bày các luận cứ :
  • Tế Hanh đã ghi được những nét rất thần tình về cảnh sinh hoạt chốn quê hương.
  • Thơ Tế Hanh đưa ta vào một thế giới rất gần gũi với mỗi con người.
• Hai luận cứ trên được trình bày theo một trình tự hợp lý. Tác giả xuất phát từ những nhận định chính xác về Tế Hanh (một người rất tinh tế, có thể nghe thấy những điều không hình sắc, không thanh âm) đến những nhận định cũng rất chính xác về thơ Tế Hanh. Luận cứ thứ hai là hệ quả từ luận cứ thứ nhất. Điều đó tạo cho đoạn văn sự hợp lý và tính lô-gíc.

Câu 3. Viết đoạn văn ngắn triển khai ý các luận điểm sau.

a) Học phải kết hợp làm bài tập thì mới hiểu bài.

• Học phải biết kết hợp làm bài tập mới hiểu bài. Đúng vậy, vì học chủ yếu là để nắm vững các kiến thức khoa học về mặt lí thuyết. Ta cần phải làm nhiều, làm tốt các bài tập mới có thể biết cách vận dụng các lí thuyết đó vào việc tính toán, lí giải vấn đề và nhờ đó mà hiểu sâu lí thuyết, nắm vững lí thuyết hơn.

b) Học vẹt không phát triển được năng lực suy nghĩ.

• Muốn tiếp thu tốt bài học, mỗi học sinh, ngoài việc chú tâm nghe các thầy, các cô giảng dạy còn phải tự mình suy nghĩ, tìm tòi, nghiên cứu về các khía cạnh trong bài học. Chỉ có như thế chúng ta mới thực sự làm chủ được kiến thức, biến các kiến thức trong sách vở, trong bài học thành cái vốn trí tuệ của chính mình. Bởi lẽ đó, học vẹt, một lối học máy móc, thụ động, thiếu phát huy phần năng động chủ quan, là lối học không phát huy được năng lực suy nghĩ.

Câu 4. Để làm sáng tỏ luận điểm "Văn giải thích cần phải viết cho dễ hiểu" em sẽ đưa ra những luận cứ nào? Những luận cứ ấy cần được sắp xếp theo một trình tự như thế nào để tăng tính hiệu quả thuyết phục của đoạn văn?

• Để làm sáng tỏ luận điểm "Văn giải thích cần phải viết cho dễ hiểu" ta có thể đưa ra các luận cứ sau:
  • Văn giải thích có mục đích là giúp cho người đọc hiểu được một khái niệ khó hoặc một vấn đề phức tạp.
  • Nếu viết văn giải thích quá cầu kì, rắc rối, khó hiểu thì làm cho người đọc chỉ thấy rắc rối thêm, khó hiểu.
  • Nên chọn cách viết đơn giản, dễ hiểu. Đó là cách tốt nhất để người viết đạt được mục đích của mình là giúp cho người đọc nắm bắt được vấn đề.
• Cần sắp xếp luận cứ theo một trình tự hợp lí.

Để chuẩn bị cho bài học đạt kết quả cao các em tham khảo thêm

bài giảng Viết đoạn văn trình bày luận điểm.

Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn Chúng tôi sẽ sớm trả lời cho các em.