Soạn bài Cố hương - Lỗ Tấn

• Cố hương là nhận thức về thực tại và là mong ước đầy trách nhiệm của Lỗ Tấn về một đất nước Trung Quốc đẹp đẽ trong tương lai.
• Trong truyện ngắn Cố hương, thông qua việc thuật lại chuyến về quê lần cuối cùng của nhân vật "tôi", những rung cảm của "tôi" trước sự thay đổi của làng quê, đặc biệt là của Nhuận Thổ, Lỗ Tấn đã phê phán xã hội phong kiến, lễ giáo phong kiến, đặt ra vấn đề con đường đi của nông dân và của toàn xã hội để mọi người suy ngẫm.

• Kết hợp giữa kể với tả, biểu cảm và lập luận làm cho câu chuyện được kể sinh động, giàu cảm xúc sâu sắc.

• Xây dựng hình ảnh mang tính biểu tượng.

Câu 1: Tìm bố cục của truyện.

Bài thơ được chia làm 3 phần

• Phần 1: Từ đầu đến làm ăn sinh sống → Tâm trạng của "tôi" trên đường về quê. 
• Phần 2: Tiếp...trơn như quét: Những ngày ở quê.
• Phần 3: Còn lại: Tâm trạng của "tôi" trên đường rời quê.

Câu 2. Trong truyện, có mấy nhân vật chính? Nhân vật nào là nhân vật trung tâm? Vì sao?

• Trong truyện có hai nhân vật chính là "Nhuận Thổ" và "Tôi".
• Nhân vật "Tôi" là nhân vật trung tâm vì nhân vật "Tôi" có vai trò quan trọng hơn, đặc biệt khi phân tích ý nghĩa hình ảnh của con đường mà nhân vật tôi đang nghĩ đến, đó là hình tượng về đặc điểm của xã hội tương lai.

Câu 3. Tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật nào để làm nổi bật sự thay đổi ở nhân vật Nhuận Thổ? Ngoài sự thay đổi của Nhuận Thổ, tác giả còn miêu tả sự thay đổi nào khác của những con người và cảnh vật ở Cố Hương? Tác giả đã biểu hiện tình cảm, thái độ như thế nào và đặt ra vấn đề gì qua sự miêu tả đó?

• Biện pháp nghệ thuật để làm nổi bật sự thay đổi ở nhân vật Nhuận Thổ là hồi ức và đối chiếu.
• Ngoài ra tác giả còn miêu tả sự thay đổi của làng quê. Đó là sự sa sút về kinh tế, cảnh đói nghèo của nông dân do nạn áp bức tham nhũng nặng nề. Từ đó đặt ra vấn đề suy ngẫm con đường đi của người nông dân, của toàn xã hội.

Câu 4. Đọc kĩ ba đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

a. "Nhưng tiếc thay đã hết tháng riêng...Nhưng từ đấy chúng tôi không hề gặp mặt nhau nữa".

b. "Người đi vào là Nhuận Thổ...vừa thô kệch, vừa nặng nề, nứt nẻ như vỏ cây thông".

c. "Tôi nghĩ bụng...Người ta đi mãi thì thành đường thôi".

Trong ba đoạn văn trên:

Đoạn văn chủ yếu dùng phương thức miêu tả và thông qua đó tác giả muốn biểu hiện điều gì?

Đoạn nào chủ yếu dùng phương thức tự sự? Ngoài tự sự tác giả còn sử dụng các yếu tố của những phương thức biểu đạt nào khác? Nêu hiệu quả của sự kết hợp đó trong việc thể hiện tính cách nhân vật.

Đoạn nào chủ yếu dùng phương thức nghị luận và thông qua đó, tác giả muốn nói lên điều gì?

• Đoạn a: Chủ yếu dùng phương thức tự sự và còn sử dụng thêm phương thức biểu đạt biểu cảm làm nổi bật sự gắn bó giữa hai người thời thơ ấu.
• Đoạn b: Chủ yếu dùng phương thức miêu tả kết hợp với hồi ức và đối chiếu, thông qua đó tác giả muốn biểu hiện sự thay đổi ngoại hình của Nhuận Thổ.
• Đoạn c:  Chủ yếu dùng phương thức nghị luận và thông qua đó, tác giả muốn nói đến con đường của xã hội tương lai.

Để chuẩn bị cho bài học tiếp theo được tốt hơn, các em tham khảo thêm bài giảng Cố hương - Lỗ Tấn.

Truyện ngắn Cố hương của nhà văn Lỗ Tấn là một câu chuyện nhiều xúc động được tác giả viết nhân một chuyến về thăm lại quê hương sau hơn 20 năm xa cách. Khi trở lại nơi đã từng sinh ra ông, nơi chôn rau, cắt rốn tác giả vô cùng xúc động khi quê hương ông đã có vài thứ thay đổi dù không nhiều lắm. Nhưng ông cũng nhận ra rằng cái thay đổi đó chỉ là hình dáng bên ngoài mà thôi, còn bản chất những con người sống ở nơi đây thì không hề thay đổi mà thậm chí còn ngày càng nghèo nàn, lạc hậu, lạc hậu tới mức trở nên ấu trĩ, mụ mị cả người. .Để nắm vững nội dung bài học cũng như dễ dàng phân tích tác phẩm này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây:

Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn Chúng tôi sẽ sớm trả lời cho các em. 

• Vấn đề được tác giả đặt ra trong truyện ngắn

  Vấn đề được tác giả đặt ra trong truyện ngắn "Cố hương" là gì?

• Ý nghĩa của hình ảnh con đường cuối bài

  ý nghĩa của con đường cuối bài Cố hương - Lỗ Tấn

  "Cũng giống như những con đường tên mặt đất; kì thực trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường thôi"

• Phân tích nhân vật Nhuận Thổ

  Phân tích nhân vật Nhuận Thổ trong bài thơ QUÊ HƯƠNG của Lỗ Tấn .

• Hướng dẫn soạn bài Cố Hương

  Soạn bài: Cố Hương (Lỗ Tấn)

• Cảm nhận về hình bóng quê nhà và con người nơi quê cha đất tổ

  Cảm nhận của em về hình bóng quê nhà và con người nơi quê cha đất tổ trong truyện Cố hương của Lỗ Tấn.